حسن خمینی، آماده انتخابات خبرگان

نویسنده
مریم کاشانی

» شدت گرفتن فضای انتخاباتی و به میدان آمدن مصباح یزدی

سیدحسن خمینی طی سخنانی در دیدار با جمعی از اصلاح طلبان استان مازندران اعلام کرد که اگر لازم باشد کاری انجام دهد شانه خالی نمی‌کند. این سخنان به معنی اعلام آمادگی تلویحی او برای کاندیداتوری مجلس خبرگان تلقی شده است.

بر اساس گزارش منتشر شده در سایت جماران که اخبار رسمی سیدحسن خمینی را پوشش می‌دهد او تاکید کرد: “وقتی عده‌ای جان و مال خود را در راه انقلاب فدا کردند، در صورت لزوم انسان باید در این مسیر آبرو و همه سرمایه خود را در طبق اخلاص بگذارد، ولی اگر کسانی هستند که مسئولیت را بهتر انجام دهند، بگذاریم آنها انجام دهند.” حسن خمینی اضافه کرد: “امام به ابوی ما توصیه‌ای بدین مضمون کردند که نمی‌گویم در جمهوری اسلامی کاری را قبول نکن، اگر لازم شد همه کار بکن و هر مسئولیتی را قبول کن؛ اما اگر دیگران هستند بگذار آنها انجام دهند. بنابراین، اگر روزی لازم شد که من کاری را انجام دهم در اینجا شانه خالی کردن کار غلطی است، زیرا مصلحت سنجی شخصی و عافیت طلبی با اندیشه امام و آرمانهای ما سازگار نیست. وقتی عده‌ای جان و مال خود را در راه انقلاب فدا کردند، در صورت لزوم انسان باید در این مسیر آبرو و همه سرمایه خود را در طبق اخلاص بگذارد، ولی اگر کسانی هستند که مسئولیت را بهتر انجام دهند، بگذاریم آنها انجام دهند.”

چندی پیش حجت‌الاسلام هادی قابل طی یادداشتی که در سایت جماران منتشر کرد ضمن تاکید بر اینکه بهتر است که  او کاندیدای مجلس خبرگان نشود نوشته بود: “با همه احترامی که برای رأی و نظر بزرگان قائلم، قاطعانه می‌گویم که استفاده کردن شتابزده از ذخیره‌ای چون یادگار امام راحل، نه تنها سودی برایمان ندارد، بلکه سوختن سرمایه است. بنده با شناختی که دارم، معتقدم آیت‌الله حاج سید حسن خمینی(حفظه الله) با این نگرش سیاسی نسبت به جامعه و حوزه‌های علمیه، می‌تواند فراتر از خبرگان نقش آفرینی کند و فارغ از محدودیت‌های آن و با نگاه بیرونی، دیگران را از نظرات خود بهره‌مند گرداند.” در آن زمان، انتشار این یادداشت در سایت رسمی خاندان خمینی به معنی کناره‌گیری حسن خمینی از انتخابات خبرگان تلقی شد، اما سخنان اخیر او به این معنی است که احتمال کاندیداتوری‌اش در خبرگان همچنان وجود دارد.

از طرفی دیگر مهلت ثبت نام برای شرکت در آزمون علمی مجلس خبرگان رهبری چند روزی است که به پایان رسیده و در این مدت خبری از ثبت نام حسن خمینی برای شرکت در این آزمون منتشر نشده است. به این ترتیب به نظر می‌رسد که او حتی اگر قصد شرکت در انتخابات خبرگان را داشته باشد، نیازی به شرکت در این آزمون احساس نکرده است. مطابق قانون انتخابات مجلس خبرگان رهبری و همچنین آیین نامه اجرایی قانون انتخابات مجلس خبرگان مرجع تشخیص دارا بودن شرایط اجتهاد در داوطلبان ، فقهای شورای نگهبان هستند اما طبق تبصره دوم این قانون “کسانی که رهبر جمهوری اسلامی “صریحاً و یا ضمناً  اجتهاد آنان را تأیید کرده باشد ، از نظر علمی نیاز به تشخیص فقهای شورای نگهبان نخواهند داشت.” از سال ۱۳۶۹ که انتخابات دور دوم انتخابات خبرگان برگزار شد، فقهای شورای نگهبان وظیفه تایید صلاحیت نامزدها را برعهده گرفتند و حتی چند تن از اعضای اولین دوره مجلس خبرگان از جمله صادق خلخالی، سیدهادی خامنه‌ای، علی اکبر محتشمی‌پور و اسدالله بیات رد صلاحیت شدند. آنها حاضر به شرکت در آزمون علمی نبودند و آن را توهین به خود می‌دانستند، و همین مساله در نهایت موجب رد صلاحیت آنها شد. نکته جالب توجه آن بود که این امتحان برای متحدان و نزدیکان آیت‌الله خامنه‌ای هیچگاه برگزار نشد و تنها شامل حال جناح سیاسی مقابل او بود. هرچند که معلوم نبود حتی اگر این افراد در امتحان شرکت هم می‌کردند باز هم صلاحیت علمی آنها مورد تایید قرار می‌گرفت یا نه؟ به هر حال با توجه به اینکه خبری از ثبت نام حسن خمینی در این امتحان منتشر نشده است، تنها راه برای ثبت نام او در انتخابات خبرگان آینده آن خواهد بود که اجتهادش مورد تایید رهبر جمهوری اسلامی قرار گیرد.

از طرفی دیگر، در حالی که متحدان دولت روحانی و نزدیکان هاشمی‌رفسنجانی برای شرکت در هر دو انتخابات مجلس شورا و مجلس خبرگان آماده می‌شوند، اخباری از تلاش جریان مقابل دولت برای ایجاد وحدت و از جمله وارد کردن مصباح یزدی به جریان وحدت منتشر شده است. خبرگزاری فارس وابسته به سپاه پاسداران اعلام کرد که  حزب موتلفه،‌جبهه پایداری و جمعیت ایثارگران توافق کرده‌اند که نهادی با عنوان “شورای فقها” محور ائتلاف اصولگرایان شود و در این شورا علاوه بر رپیس جامعه روحانیت مبارز و رپیس جامعه مدرسین قم، آیت‌الله مصباح یزدی هم عضو شده است. البته بجز موتلفه و جمعیت ایثارگران به نظر می‌رسد که گروه‌های موثر دیگر در میان راستگرایان حاضر به مشارکت در این توافق نبوده‌اند.  از ماه‌ها پیش گفته می‌شد که راستگرایان تندرو و از جمله جبهه پایداری تنها در صورتی حاضر به شرکت در فرایند وحدت هستند که مصباح‌یزدی به عنوان یکی از ارکان تصمیم‌گیرنده در میان راستگرایان پذیرفته شود. اما حضور مصباح‌یزدی موجب دوری جریانهای دیگر از جمله متحدان علی لاریجانی شده بود.

چندی پیش، محمد رضا باهنر مشکل اضافه کردن مصباح‌یزدی در تصمیم‌گیری‌ها را صریحا فاش کرده و گفته بود: “برخی‌ها می‌گویند بعد از جامعتین، آیت‌الله مصباح و موسسه امام خمینی چه می‌شود؟ آیا راس سوم است یا نه؟ موضع ما معلوم است. ما با جامعتین همراه هستیم و جامعتین را مجبور نمی‌کنیم که با آیت‌الله مصباح همراه باشد یا نه. در اصولگراها سه گروه و نظریه قابل تصور است. از افراط تا وسط و تا تفریط است. یک گروه می‌گویند ما جامعتین را قبول داریم به شرط اینکه آیت‌الله مصباح ضلع سوم باشد. یک عده می‌گویند ما جامعتین را قبول داریم و شرط هم برای جامعتین نمی‌گذاریم. خودتان تصمیم بگیرید. عده‌ای هم می‌گویند ما جامعتین را قبول داریم به شرط اینکه آیت‌الله مصباح نباشد.” او اضافه کرده بود: “ما گروه وسط هستیم. جبهه پیروان خط امام و رهبری و موتلفه و جامعه مهندسی گروه وسط هستیم. ما می‌گوییم جامعتین را قبول داریم. لا به شرطیم. به شرط لا نیستیم.”