کیم مورفی
لندن- ایران همواره با حضور نیروهای آمریکا در عراق مخالفت کرده، اما چشم اندازهای جدید خروج آمریکا باعث ایجاد ناآرامی و نگرانی ناشی از پیامدهای خطرناک یک همسایه بی ثبات در جمهوری اسلامی شده است.
سیاست ایران بطور رسمی مخالف حضور نیروهای آمریکایی در عراق باقی مانده، و آنرا موجب تشدید خشونت در آن کشور خوانده است. دولت ایران میگوید خواهان خروج هرچه سریعتر آمریکا از عراق است.
اما انتخابات این ماه آمریکا که اکثریت کنگره را در اختیار دموکراتها قرار داد و در پی آن زمزمه آغاز خروج مرحله ای آمریکا ـ احتمالا در ظرف یکسال آینده ـ باعث گفتگوهایی در تهران بر سر هرج و مرجی شده که این خروج به همراه خواهد داشت.
سه شنبه شب، کانال انگلیسی زبان تلویزیون ایران تفسیری از پیروز مجتهدزاده استاد علوم سیاسی، پخش کرد که در آن از آمریکا میخواست تا تاسیس یک دولت مقتدر مرکزی در عراق که بتواند امنیت کافی را برقرار نماید، در آن کشور باقی بماند.
مجتهدزاده در یک مصاحبه تلفنی که بعد از آن برنامه انجام داد گفت: “آمریکائیان نمیتوانند به سادگی از عراق خارج شوند و آن کشور را در به همریختگی باقی گذارند. چه کسی قرار است از امنیت عراقی ها حفاظت کند؟ ایرانی ها نمی توانند این کار را بکنند. ترکها نیز نمیتوانند این کار را بکنند. این به رقابت سیاسی ایران با غرب مربوط نمیشود. این یک واقعیت است که هر جامعه باید یک ساختار حکومتی پایدار داشته باشد.”
تحلیلگران آشنا به تفکر حاکم میگویند که این نظرات طرفدارانی در دستگاه سیاست خارجی ایران دارد، اگر نگوییم که در میان محافل تندرو وابسته به محمود احمدنژاد نیز دارد، و این احساس که یک خروج زمان بندی شده بهتر از یک خروج سریع است .
هادی سمتی می گوید: “آنها مستقیما و آشکارا نمیگویند آمریکا باید بماند، اما این احساس در میان ایرانیان وجود دارد که آمریکا نمیتواند ناگهانی عراق را ترک کند. اگر در باره مقامات و دستگاه سیاست خارجی ایران میگویید، به نظر من این روزها آنها متوجه خطری شده اند که جنگ داخلی عراق و سقوط دولت آن کشور میتواند برای ایران داشته باشد. واقعیت این است که اگر خونریزی از دست خارج شود، آنها مجبور می شوند در حمایت از برادران شیعه و بر علیه تندروها و گروههای مرگ وارد عمل شوند.”
“از طرف دیگر آنها نمی خواهند به عنوان طرفداران نیروهای اشغالگر آمریکایی شناخته شوند و به همین دلیل احساسی دوگانه دارند.”
اما یک مقام رسمی ایران، که مایل به افشای نام خود نبود، گفت” موضع ایران تغییر نکرده و ما خواهان خروج سریع آمریکائیان هستیم. ما مخالف ادامه حضور نیروهای غربی در عراق هستیم. تا زمانی که آنها در آنجا باشند خشونت ادامه خواهد یافت، و به ثبات منطقه کمک نخواهد کرد.”
یک مقام دیگر نیر همین نظر را داشت: “چرا آمریکا گمان میکند خروج سریعش از عراق با مخالفت ما روبرو خواهد شد؟ آیا گمان میکنند که حضورشان کمکی خواهد کرد؟ بنظر ایران چنین نیست. بعضی در آمریکا میگویند که ایران خواهان باقی ماندن آمریکا در عراق است چونکه هدف خوبی برای ایران است و هرروز با مشکل جدیدی روبرو میشود. اما ما فکر می کنیم حضور آمریکا در عراق مایه بی ثباتی منطقه است.”
تحلیلگران ایرانی میگویند مقامات ارشد هرگز نظری به غیر از نظر رسمی مخالفت ایران با مداخله آمریکا ابراز نمی کنند.
منبع: بوستون گلوب، 18نوامبر