دیپلمات‌های شش قدرت بزرگ با مقامات ارشد ایران برای تلاش در حل مناقشه بر سر برنامه هسته‌ای تهران در ژنو دیدار می‌کنند. این دیدار در بن‌بست هفت ساله بر سر جاه‌طلبی‌های هسته‌ای ایران، در بحرانی‌ترین زمان صورت می‌گیرد. ایران سال‌ها یک برنامه هسته‌ای را پیش برده است که بخش بزرگی از آن از جهان خارج پنهان بوده است.
ایران ادعا می‌کند این برنامه برای تولید انرژی هسته‌ای غیرنظامی طراحی شده است اما آمریکا و متحدانش معتقد هستند که هدف از آن ساختن بمب هسته ای است. اگر ایران پیشرفت بیشتری در این زمینه بکند، اسرائیل تهدید به حمله به تجهیزات ایران کرده است. باید از هر دوی این چشم انداز – ایران با بمب یا ایران بمباران شده – اجتناب کرد. باید به یک راه میانی، یک راه‌حل دیپلماتیک دست یافت.
اخبار اخیر در مورد این که ایران در حال ساخت یک کارخانه دوم غنی‌سازی اورانیوم در نزدیکی قم است به فشار برای راه‌حل فوریت بیشتری می‌بخشد. مقامات آمریکایی می‌گویند این یک کارخانه غنی‌سازی است که در پایگاه سپاه پاسداران قرار دارد و برای همین کارکرد نظامی دارد. آنها می‌گویند این کارخانه برای تولید اورانیوم تا درجه تسلیحاتی طراحی شده است. پس از افتضاح اطلاعاتی عراق، جهان با شک به ادعاهای اطلاعاتی غرب می نگرد. اما چیزی که شکی در آن وجود ندارد این است که این نیروگاه سال‌ها از سازمان ملل پنهان نگاه داشته شده است. ادعای ایران را مبنی بر اینکه این بخشی از برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز غیرنظامی است، نمی‌توان جدی گرفت.
شش قدرت - از جمله روسیه و چین – باید به ایران بگویند فریبکاری خود را پایان دهد. ایران باید به آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای، بازرس سازمان ملل اجازه دسترسی فوری به نیروگاه قم را بدهد. باید معنی سلسله ای از اسناد را که بر اساس آن گفته می شود آن کشور در گذشته به دنبال ساخت سلاح بوده است روشن کند. بالاتر از همه ایران باید تا دسامبر موافقت کند که تمامی توسعه‌های آتی برنامه هسته‌ای خود را متوقف می‌کند. اگر این عمل را انجام ندهد، تحمیل تحریم‌های جدید و شدیدتر توسط سازمان ملل کاملا توجیه‌پذیر است.
مذاکرات با ایران، اگر انجام شود، آسان نخواهد بود. متاسفانه آمریکا ممکن است مجبور باشد که در برخی موارد در مذاکرات تصدیق کند که ایران می‌تواند به غنی‌سازی اورانیوم با درجه پایین برای انرژی هسته‌ای غیرنظامی در عوض بازگشت به تعهد خود مبنی بر عدم توسعه برنامه خود ادامه دهد. اما اگر این امتیاز به ایران داده شود، باید همراه با نظارت شدید سازمان ملل در تمامی جنبه‌های فعالیت هسته‌ای آن کشور باشد. یک چیز واضح است. به محمود احمدی‌نژاد و رفقای او نمی‌توان اعتماد کرد. آنها متقلب و فریبکار هستند. پس از رویدادهای چند روز گذشته، جهان می‌تواند با اطمینان چنین قضاوتی بکند.
منبع: فایننشیال تایمز، 27 سپتامبر 2009
