مذاکرات هسته ای در دقایق صفر

نویسنده
فهیمه عبداللهی

» مخالفان در تهران ساکت و در واشنگتن فعال

در حالی که مخالفان توافق هسته ای ایران و پنج با اجتماعی از کشورهای بزرگ جهانی در آمریکا با هزینه میلیون ها دلار از طریق تهیه فیلم های تبلیغاتی علیه مذاکره با ایران آخرین تلاش های خود را برای ناکام گذاشتن تلاش های دو ساعته دولت های باراک اوباما و حسن روحانی به کار انداخته اند، در تهران تایید فرماندهان نظامی و روسای دو قوه که به دنبال حمایت رهبر جمهوری اسلامی صورت گرفته، صحنه سیاسی را در اختیار دولت و هیات مذاکره کننده قرار داده است.

در چنین فضایی گزارشگران رسانه های معتبر جهان با اطمینان خبر می دهند مذاکرات به نقطه صفر نزدیک شده و حضور وزیران خارجه کشورهای اروپایی در محل کنفرانس، روز یکشنبه را تبدیل به یک نقطه توجه کرده و نشان می دهد حادثه ای که در دو سال گذشته بارها به تاخیر افتاد و بارها همه از شکست آن خبر دادند این بار به نتیجه نزدیک می شود.

حضور یکصد نماینده ایرانی رسانه های خبری داخل ایران و جهان در وین اطراف هتل نومبرگ در وسط پایتخت اتریش را در دست گرفته از هر سو صدای گفتگویی به زبان فارسی بلند است. هیات ایرانی در حالی که از گفتگو با رسانه های فارسی زبان خارج از کشور منع شده اند اما با دیگر نمایندگان خبری جهان با خوشرویی سخن می گویند. تیم هشتاد نفره کارشناسان ایرانی که بخش های مختلف قرارداد بزرگ قرن را پیش می برند در حالی که دور از خبرنگاران می مانند. هیات ایرانی حضور در جلو صحنه را به جواد ظریف و دو معاون وی سپرده اند و حتی صالحی معاون رییس جمهور، فریدون مشاور عالی وی و نهاوندیان رییس دفترش هم سعی می کنند دور از دسترش خبرنگاران باشند.

کیهان در اشاره به روزهای پایانی مذاکرات، گرچه از تندی حملات خود کاسته اما با نگرانی خبر داده: نشانه‌ها حکایت از آن دارد که دو طرف سعی دارند دست خالی از وین بازنگردند. مذاکرات هسته‌ای ایران و غرب را می‌توان یکی از طولانی‌ترین مذاکرات طول تاریخ دیپلماسی دانست که بیش از ۱۲ سال عمر داشته و در این مدت فراز و نشیب‌های بسیاری را طی کرده است. در حالی که برخی خبرها حاکی از قریب‌الوقوع بودن توافق نهایی هستند اما شواهد و برخی موضع گیری‌های طرفین نیز نشان می‌دهد هنوز برای اظهارنظر در این مورد زود است و باید منتظر پایان کار ماند.

به نوشته این روزنامه تندرو: اگر چه دو طرف بارها و بارها اعلام کرده‌اند تمدید مذاکرات برایشان جذابیتی ندارد و درپی آن نیستند اما دشواری و پیچیدگی مذاکرات باعث شده است عملاً راهی جز تمدید باقی نماند. مهلت یک هفته‌ای که از نهم تیر آغاز شده بود اینک رو به پایان است و هیچ بعید نیست یک بار دیگر نیز این وقت اضافه، تمدید شود. واقعیت آن است که آمریکایی‌ها حاضر به توافقی عادلانه و شرافتمندانه نیستند و ایران نیز خطوط قرمز خود را در مذاکرات دارد و بارها اعلام کرده است این خطوط قابل عبور نیستند. اگرچه برخی منابع دیپلماتیک می‌گویند بیش از ۹۰ درصد توافق انجام شده است اما نباید فراموش کرد چالش اصلی میان دو طرف بر سر همین درصدهای به ظاهر اندکی است که بارها و بارها مذاکرات را به تمدید کشانده است. (لینک

اما در مقابل ایران روزنامه دولت نوید داده که با توافق ها دوران جدیدی در دیپلوماسی ایران آغاز می شود که دوران نزدیک شدن به همسایگان و دوستی با جهان تازه است. این همان امری است که روزنامه های اصولگرا و تندرو سعی دارند هر نوع احتمال آن را نایدیده بگیرند و انکار کنند. کیهان در سالگرد انفجار حزب جمهوری اسلامی با تکرار شعار این سند جنایت آمریکاست یادآور بخشی از سیاست خارجی جمهوری اسلامی شد که به نظر این روزنامه دست نزدنی است. روزنامه جوان هم از زبان فرستاده اش به وین و به بهانه حضور خانواده دو تن از آمریکاییان زندانی در ایران نوشت از این حرکات می توان نتیجه گرفت که آمریکایی ها خود را آماده می کنند که بعد از مذاکرات هسته ای ماجرای نقض حقوق بشر در ایران را در بوق کنند.

محمد علی وکیلی روز شنبه در سرمقاله ابتکار نوشته: چهار روز به وقت اضافه مذاکرات هسته ای زمان باقی است. هر چه به ساعت صفر اضافه نزدیک مـــی شـــویم، نفس ها در سینه حبس و نگاه ها به وین دوخته شده است. بی شک ظرف چند روز آینده نتیجه ای حاصل خواهد شد و میز مذاکرات اهمیت خود را از دست خواهد داد. (لینک)

 

مریم قربانی فر فرستاده

روزنامه قانون هم اظهار نظر کرده که چشم ها منتظر دیدن حرکت قلم ها بر روی کاغذ است اما آنچه این روزها غیرقابل انکار است حرکت ظریف تیم دیپلماسی ایران روی لبه تیغ است. حقیقت این است که “برنامه جامع اقدام مشترک” به همین‌جا و وین خاتمه نمی‌یابد. این سند نقشه‌راهی برای یک مسیرطولانی ازهمکاری و اعتماد متقابل و پذیرفتن ایران به عنوان یک شهروند خلف در باشگاه هسته‌ای جهان وطرفین با تدوین آن، دورنمای تعامل خود در این مسیر ۱۵ ساله را روشن می کنند. (لینک)

محمد جواد جنان صفت در سرمقاله روزنامه تعادل نوشت: تا سه‌شنبه که پایان یک دور از گفت‌وگوهاست هر اقدام و کاری که نتیجه رقابت سیاسی در داخل است و به روند گفت‌وگوها و اعتبار و موقعیت مذاکره‌کنندگان آسیب می‌زند، متوقف می‌شود. منتقدان دولت یازدهم برای نشان دادن توانایی‌های خود در مواجهه با شرایط و به دست آوردن دولت می‌توانند و باید در جای دیگری رقابت کنند. تعیین زمین بازی سیاسی در میدان هسته‌یی و فشار آوردن بر دولت در این روزهای حساس، کاری است که نتیجه آن به نفع افراطیون امریکایی خواهد بود.(لینک)

درست یک روز مانده به اجتماع وزیران که نوید رسیدن به توافق جامع را می دهد خبرنگاران که مدام چشم به ساختمان قدیمی هتل کوبورک دوخته دارند متوجه شدند که پرده ای سفید در بالکن هتل کشیده شد که راه نگاه آنان را بست و جواد ظریف در پشت آن دقایقی به گفتن در مقابل دوربین مشغول شد. این همان ویدیویی بود که ساعتی بعد منتشر شد و متن آن در بیشتر رسانه های جهان منعکس گشت.

به گفته ناظران این تیری بود که وزیر خارجه آمریکا شناس ایران به میان تبلیغات سناتورهای جمهوری خواه و مخالفان سرسخت توافق با ایران رها کرد. مهم ترین سخن ظریف که می تواند کلیدی بر گشودن مشکلات آخرین گفتگوها تلقی شود، یا به تعبیر یک مفسر آمریکایی فشاری تازه به کاخ سفید تا انعطافی تازه نشان دهد. پیام اصلی این سخن کوتاه چنین بود: اگر می خواهید در حل مشکل داعش که مشکلی جهانی است یاریتان کنیم حال موقع یاری است.