برای رسیدن به توافق وقت داریم

آرش بهمنی
آرش بهمنی

» مذاکرات طولانی، فنی و سیاسی

مذاکرات دو روزه محمدجواد ظریف و کاترین اشتون، در استانبول در حالی پایان یافت که نزدیکان دو طرف این گفت‌وگوها را سودمند ارزیابی کردند و خبر از توافق روی زمان برگزاری دور جدید مذاکرات میان ایران گروه ۱+۵ دادند. این گفت‌وگوها از روز دوشنبه و دراستانبول آغاز شده بود و در نهایت شب گذشته پایان یافت.

پس از پایان این‌ گفت‌وگوها، عباس عراق‌چی، معاون وزارت امورخارجه و مسوول تیم مذاکره‌کننده ایران، این گفت‌وگوها را “مفید” توصیف کرد و گفت: “رایزنی‌های طولانی اما مفید در جهت بررسی راه‌کارهای مختلف برای پیشبرد مذاکرات میان ظریف و اشتون انجام شد. در این مذاکرات توافق شد در صورت نیاز برای ادامه رایزنی‌ها در دو سطح فنی و سیاسی تا پیش از دور بعدی مذاکرات که قرار است ۲۶ تا ۳۰ خرداد در وین انجام شود، گفت‌وگوهایی انجام شود. مذاکرات کارشناسی بین بعیدی‌نژاد و کلمنت که هم‌زمان با مذاکرات ظریف و اشتون در جریان بود نیز پایان یافت”.

هم‌زمان مایکل مان، سخن‌گوی کاترین اشتون نیز درباره گفت‌وگو میان ظریف و اشتون گفت: “کاترین اشتون رییس خارجی اتحادیه اروپا مباحث سودمند و بسیار طولانی با محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران در روزهای دوشنبه و سه‌شنبه در ترکیه درباره روند پیشرفت مذاکرات داشته‌ است. آن‌ها چندین احتمالات درباره روند پیش‌روی مذاکرات ارائه کردند. دیگر مباحث سیاسی در هر زمانی که نیاز باشد ادامه خواهد یافت”.

در آخرین دور مذاکرات میان ایران و گروه ۱+۵ در وین، دو طرف اعلام کردند که گفت‌و‌گوها پیشرفت محسوسی نداشته و حتی زمان دوره بعدی مذاکرات هم اعلام نشد.

توافق دو طرف برای از سرگیری گفت‌وگوها و مشخص کردن تاریخی برای آن در حالی صورت می‌گیرد که روز گذشته رومن نادال، سخن‌گوی وزارت خارجه فرانسه، ضمن تاکید بر پای‌بندی ایران به توافق ژنو گفته بود که علی‌رغم تلاش‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، همکاری ایران با این سازمان در خصوص شفاف‌سازی درباره ابعاد نظامی احتمالی برنامه اتمی خود، با کندی بسیار پیش می‌رود. به گفته‌ی وی ایران باید ثابت کند به دنبال تولید سلاح اتمی نیست و افزود دستیابی به نتایج محسوس در این زمینه برای عقد توافقی بلندمدت و نهایی ضروری است.

پیش از آغاز گفت‌وگو میان محمدجواد ظریف و کاترین اشتون، وزیر امورخارجه جمهور‌ی‌اسلامی با اشاره زمان دو ماه‌ه‌ی پایان توافق ژنو، گفته بود که “چنان‌چه در این مدت به نتیجه نرسیم، ۶ ماه دیگر هم فرصت داریم. البته هنوز هدف ما این است که تا پایان این دو ماه به نتیجه برسیم”.

ظریف همچنین درباره چگونگی رسیدن به توافق گفته بود: “من کماکان بدبین نیستم. فکر می‌کنم اگر طرف مقابل دنبال زیاده‌طلبی نباشد و این درس را آموخته باشد که با فشار و تحریم کاری به پیش نمی‌رود، به نتیجه خواهیم رسید. البته ما احساس می‌کنیم که به این نتیجه رسیده‌اند اما برخی اقدامات ممکن است تاکتیک مذاکراتی محسوب شود، باید با صبر و حوصله، کار را پیش ببریم تا به نتیجه برسیم”.

پیش از این حسن روحانی نیز نسبت به انجام توافق نهایی ابراز خوش‌بینی کرده بود: “مذاکرات ایران با ۱+۵ با وجود دشواری‌هایی که وجود دارد، ان‌شاالله در نهایت به توافق خواهد رسید، چراکه مصلحت همگان در توافق و بازی برد - برد است”.

تصمیم‌گیری درباره‌ی گفت‌وگو میان ظریف و اشتون،‌در جریان مذاکرات قبلی میان ایران و گروه ۱+۵ صورت گرفته بود. مذاکراتی که در وین بی‌نتیجه به پایان رسیده بود. این نشست از سوی دو طرف “فوق‌العاده و غیررسمی” خوانده شده بود که “جدا از مذاکرات میان ایران و گروه ۱+۵” است.

در این گفت‌وگوها تنها معاونان ظریف و اشتون حضور داشتند. خبرگزاری فارس در گزارشی نوشته بود که در این گفت‌وگوها عباس عراقچی، مجید تخت روانچی و حمید بعیدی‌نژاد، اعضای تیم مذاکره کننده هسته‌ای ایران و هلگا اشمیت، معاون کاترین اشتون و همچنین مسوول دفتر کاترین اشتون، حضور داشتند.