تصاویر آن در سراسر جهان مخابره گردید؛ تصاویری از وسایل نقلیه ارتش عراق که به عنوان غنیمت جنگی به دست دولت اسلامی عراق و شام [داعش] افتاده و نشان می دهند که داعش پس از پیروزی در استان های نینوا و صلاح الدین درحال ترک عراق و ورود به سوریه است. در این مسیر، بقایای دیوار شنی که مشخص کننده مرز میان عراق و سوریه بود، چند ساعت قبل از آن، بوسیله بولدوزر تخریب شد و اثری از آن باقی نماند. شعار داعش نیز در این تصاویر مشخص است: “فروپاشی مرزهای شرم”.
با اینکه در رسانه ها به این رویداد توجهی نشده، ولی برای داعش یک گام بزرگ و اساسی محسوب می شود. این سازمان اکنون شاهد آن است که پروژه سیاسی اش برای استقرار یک دولت اسلامی در عراق و شام به واقعیت نزدیک می شود. برای هواداران این جنبش جهادگرا، که تعدادشان امروز بیش از آن چیزی است که در اروپا تصور می شود، فروپاشی مرزهایی که برخاسته از سازش محرمانه میان “سر مارک سایکس”، سیاستمدار بریتانیایی، و “فرانسوا-ژرژ پیکو”، دیپلمات فرانسوی است، به خوبی با آنچه در ذهن مردم اروپا به عنوان فروپاشی دیوار برلین در نوامبر ۱۹۸۹ شکل گرفته، قابل مقایسه است.
جدا از فروپاشی مرز سوریه و عراق، دومین پیامد در پیشرفت چشمگیر داعش، ایجاد گسست در قوس شیعی منطقه است که از زمان حمله آمریکا به عراق و روی کار آمدن یک حکومت شیعه در بغداد، از تهران تا بیروت ادامه یافت.
مبارزه با دشمنان “امروز”
برخلاف سازمان القاعده، به رهبری ایمن الظواهری، که توصیه بر به کار گرفتن تمامی قوا در مبارزه علیه غرب و دوری جستن از مبارزه با تشیع می کند، جنبش داعش براین باور است که از زمان خروج نیروهای آمریکایی از عراق، ازاین پس “اولویت در مبارزه با دشمنان امروز است، نه دشمنان دیروز”.
درواقع می توان اذعان داشت که “زیاده خواهی های ایران” مورد هدف قرار گرفته. این حالت تحت عنوان “پروژه صفوی” شناخته می شود که اشاره ای است به سلسله صفویه [۱۷۳۶-۱۵۰۱] که پس از گرویدن به مذهب تشیع توانست اکثریت جمعیت ایران را شیعه کند. همچنین تمامی “عوامل” آن در جهان عرب، بیش از عوامل آمریکایی که تضعیف نیز شده اند، مورد هدف قرار گرفته اند.
پس از “امپریالیسم صفویه”، حکومت های عربی، ازجمله عربستان سعودی، در رأس اهداف داعش قرار می گیرند. ابوعمر البغدادی، اولین امیر دولت اسلامی عراق و سلف ابوبکر البغدادی، رهبر کنونی جنبش اسلام گرا، در دهمین بند از احکام دولت اسلامی، خاطرنشان کرده که نبرد علیه حکومت های عربی و ارتش های آنان نسبت به اشغالگران صلیبی ارجحیت دارد.
استقرار در فلسطین
بدین ترتیب در سلسله مرابت دشمنان داعش، غرب در جایگاه سوم قرار می گیرد. برخلاف اعتقادات القاعده، استراتژی داعش مبارزه در ابعاد منطقه ای است: عراق، سپس سوریه، و درنهایت لبنان و اردن، و حتی فلسطین.
“جنگ جدید عراق” نه تنها نشان دهنده پیشرفت جهادگرایان داعش است، بلکه نوعی چیدمان جدید داخلی به نفع سنی هایی است که از زمان سقوط صدام حسین به حاشیه رانده شده اند. علاوه بر پیکارجویان داعش، عوامل این قیام سنی از قبایل مستقل نیز برخاسته اند: بعثی های سابقی که حکومت صدام حسین برایشان به یک نوستالژی تبدیل شده. به این گروه ها، دو گروه جهادگرای دیگر که رقیب داعش نیز محسوب می شوند را باید افزود: جیش المجاهدین و انصار الاسلام.
خطر افزایش اصولگرایی در اپوزیسیون سوریه
بهتر است غربی ها قبل از اینکه هرگونه رویکردی را به شکلی نامحتاطانه اتخاذ کنند، ابعاد این وضعیت را بسنجند؛ چرا که هرگونه اقدامی به مثابه یک تهاجم جدید علیه جهان سنی تلقی خواهد شد و حمایتی خواهد بود به نفع ایران.
مشارکت در این جنگ اعتقادی، به معنی متحد کردن مجموعه سنی های عراق و افزودن بر اصولگرایی بخش بزرگی از اپوزیسیون سوریه خواهد بود. درحقیقت، ادامه این جانبداری یکطرفه [پس از مخالفت آمریکا با مداخله علیه حکومت بشاراسد به عنوان دست نشانده تهران] که درنهایت به نفع ایران تمام خواهد شد، برای آنان قابل درک نیست.
و درنهایت فراموش نکنیم که داعش در جهان عرب دارای صدها هزار طرفدار است و احتمالاً چندین هزار طرفدار نیز در فرانسه دارد. اینها همه تهدیدهای بالقوه ای هستند که می توانند در صورت مداخله غربی ها علیه دولت اسلامی که آن را تنها موطن خود می دانند، وارد عمل شوند.
منبع: لوموند، ۱۹ ژوئن
