نقاشی ♦ چهار فصل

نویسنده
میترا سلطانی

نمایشگاه نقاشی محمودحمزان لوی با عنوان “طبیعت سیاه و سفید”این روزها درگالری لاله تهران برپاست.این ‏نمایشگاه که حاوی 19 تابلو با تکنیک رنگ و روغن است، فرمی از طبیعت با برداشت های خصوصی نقاش را ‏درمقابل دیدگان بازدیدکنندگان قرارمی دهد. همکار ما در تهران گزارشی اختصاصی از این نمایشگاه تهیه کرده ‏که می خوانید.‏

hamzanloo1.jpg

‎ ‎شکست معنا‏‎ ‎

امیل زولا می گوید: “هنرعبارت است از طبیعت که از خلال مزاج و روحیه شخص دیده شود.“اما تعریف هگل ‏اهمیت و اعتبار هنرمند را بیشتر می کند زیرا که او به ذهن خلاق هنرمند ارزش می دهد. او معتقد است: “هنر ‏اندیشه است که می خواهد بر ماده سرکش چیره گردد. یا اینکه هنر امر محسوس را روحانی و امر روحانی را ‏محسوس جلوه می دهد. “از نظر او انسان به منزله بخشی از طبیعت از محیط خارجی خود تعین می پذیرد و تا ‏اندازه بسیاری به انگیزه نیازهای گوناگون مادی و جسمانی خود عمل می کند زیرا که گرفتار آن دستگاه کلی ‏ضرورتی است که طبیعت نام دارد. پس زیبایی طبیعت بیشتر به سبب پایان ناپذیری اعیان طبیعی، ناقص است. از ‏این رو اگر ذهن آدمی بخواهد که مطلق را درصورت محسوس به حد کمال دریابد باید از طبیعت بالاتر رود و ‏خود اعیان زیبا بیافریند. اینجاست که ضرورت هنرآشکار می شود…‏

محمود حمزان لوی در خلق آثار خود تلاش بسیار برای درک زیبایی و مستند ساختن آن بر روی بوم نقاشی می ‏کند. او در انتقال احساسات خود بر روی بوم نگاهی ژرف به درون مایه های طبیعت انداخته و با همان نگاه قلم را ‏برروی بوم چرخانیده است. تکنیک رنگ و روغن مورد بهترین انتخاب از دید نقاش برای انتخاب و ارائه نقوش ‏در گالری است. برهمین اساس است که کارآیی رنگ و مانوری که او در تابلوها دارد بیش از هر چیز برجسته ‏است. بر روی اغلب تابلوهای حمزان لوی عنصر رنگ نمود و زیبایی خاصی دارند و زمینه بیشتر کارهای ایشان ‏به عنوان آفریینده تابلوها سبز و تاکید فراوان بر این رنگ به سادگی قابل رویت است. نکته ای که در تابلوهای ‏نقاشی دیده می شود و بیش از هرچیز توجه مخاطب را به خود جلب می سازد نوع طراحی ها و شکل ساختمان ‏یک تابلو به عنوان اثری هنری است. نقاش در ارائه آثار پیچیدگی ها و خطوط محو طبیعت را با ظرافت هر چه ‏تمام تر طراحی و آنها را به عنوان عنصر فضاساز به کار می برد. با چشم پوشی از چند استثناء تمامی نقاشی های ‏حمزان لوی با توجه به جلوه بصری ویژه شان، که اندیشه او را منعکس می کند،خلق شده اند.اگر چه به نظر می ‏رسد نقاش به هنگام نقاشی طبیعت، خود را آزاد از قید و بندهای موجود می داندبا وجود این نسبت به آنچه در ‏طبیعت مشهود است وفادار مانده.‏

بسیاری ازکارهای نقاش درنمایشگاه به سمفونی های رنگین شباهت دارند و برخی از آنها به الگوهای آبستره ‏گرایش پیدا می کنند، ولی نقاش در هیچ یک از نقاشی ها ابزار تجسم را فراموش نکرده است و این گرایش به ‏تجسم، پیوند او را به زمین و طبیعت می نمایاند. نکته ای که در تابلوهای حاضر در گالری لاله به چشم می آید ‏انتقال کلی حسی است که در مراحل دقیق ترمعنای خود را تغییر می دهد و به نظر می آید این بزرگ ترین و ‏برترین ویژگی این نمایشگاهی با موضوع طبیعت است. آرامش و متانت در نگاه اول به چشم و ذهن مخاطب جلوه ‏ای از یک نمایشگاه کاملا معمولی از درختان و گل ها و گیاهان می دهد، اما مکث در مقابل هرتابلو و دقت در ‏چگونگی خلق آن نگاه تماشاگر را به آثار تغییر می دهد. تنوع در ریزه کاری ها و ایجاد خطوط سخت و شکسته ‏به همراه سایه روشن هایی که هر گوشه از تابلوها را به نقد و بررسی وا می دارد برداشت های بازدیدکندگان از ‏آثار حمزان لوی را نسبتا تغییر می دهد.‏

hamzanloo2.jpg

‎ ‎گفت و گو با نقاش‎ ‎

‎ ‎چندمین نمایشگاه نقاشی شما است؟‏‎ ‎

این نهمین نمایشگاه من در تهران است که قبلا 3 نمایشگاه انفرادی و مابقی نمایشگاه های جمعی بوده اند.‏

‎ ‎نقاشی ها شما براساس تکنیک های رنگ وروغن است.آیا در خلق آثار خود معمولا از این تکنیک ‏استفاده می کنید؟‎ ‎

هرکسی بنا برمطالعات و تجربیات خود به شناختی از مواد نقاشی و طراحی می رسد که از آنها برای ارائه ‏کارهای خود سود می برد. به نظرم رنگ و روغن در تصویر ساختن موضوع مورد نظر من که همان طبیعت ‏است می توانست به من کمک زیادی کند. البته در نهایت امر این تئوری به کارم آمد و به نظرم در ارائه آنها بهتر ‏عمل کردم.‏

چه شد که به سراغ چنین موضوعی رفتید؟

‏”طبیعت خود هنرمند بزرگی است”‏‎ ‎این سخن گوته شاعر آلمانی است که طبیعت را منبع بزرگ الهام هنرمندان می ‏داند و حتی به آنها توصیه می کند که برای آنکه اثر هنری خود را با معیارها و ارزش های زیبایی پایه ریزی ‏کنید، بایستی ابتدا طبیعت را مطالعه نمایید، زیرا که طبیعت، تمام فرمول ها و قواعد هنر را به هنرمند دیکته می ‏کند، و برای انسان، نخستین جلوه های زیبایی را معرفی می نماید. گر چه به نظرم زیبایی در طبیعت مدارج و ‏مراحلی دارد که برخی برای انسان ظاهر وآشکارند و برخی دیگر در زیر نقابی پنهان هستند، اما آنهایی که در ‏رابطه نزدیک تری با انسان می باشند مانند موجودات زنده، حیوانات و گیاهان، زیبایی خود را سریع تر عیان می ‏سازند.این ها مدت ها دغدغه من است و لازمه احساس هایی که در مورد موضوعات نقاشی هایم در گالری دیده ‏می شوند.‏

hamzanloo3.jpg

به نظرتان زیبایی طبیعت در یک تابلوی نقاشی چگونه پدید می آید؟

زیبایی طبیعت را زمانی می توان به صورت کامل درک کرد که جلوه های خارجی و رموز داخلی آن به خوبی ‏شناخته شود. جلوه های طبیعت اعم از چهره های خارجی و وضعیت درونی مرتبا دست خوش تغییر و تحول است ‏و ضمنا دارای رمز و رازی است که هنرمند را به سوی خود جذب می نماید.‏

این رمز و رازی را که می گویید در تابلوهای شما به نوعی قهارانه دیده می شود. آیا این جزو تکنیک ‏های شما است؟

بله. روی این مساله تلاش های زیادی کرده ام تا گذشته از خلق یک اثر آن را خلاقانه بروز دهم. البته نمی دانم ‏چقدر در این امرموفق بوده ام ولی اعتقدم این است که طبیعت دارای نمونه هایی است که چشم آدمی به ندرت می ‏تواند در اولین نگاه رمز و راز آن را دریابد. گاهی نمونه هایی دیده می شوند که از مبانی ریاضی بسیار پیچیده ای ‏برخوردارند و کار هنرمند کشف و انتقال آنهاست.‏