تشدید جنگ پنهان غرب و ایران

ریچارد روسو

 

بمب چسبنده ای که به ماشین مصطفی احمدی روشن در تهران وصل شد، آخرین مورد از یک سلسله قتل های کارشناسان هسته ای ایران است. محمود احمدی نژاد، رئیس جمهور ایران، سازمان موساد اسرائیل را به انجام این قتل متهم کرد. همانگونه که حدس زده می شد، نتانیاهو این اتهام را کاملا رد کرد. گزینه دیگری که در این امر وجود دارد رشد تنش میان احمدی نژاد، و علی خامنه ای، رهبر ایران است. همچنین ممکن است رابطه ای هم میان این حرکت و انتخابات آینده ریاست جمهوری آمریکا وجود داشته باشد. اصرار اسرائیل در انجام یک حمله پیشگیرانه علیه تاسیسات هسته ای ایران نشانه ای از یک تغییر هشدار دهنده در پرونده هسته ای ایران است.

مهندس احمدی روشن،رئیس بخش تجاری تاسیسات غنی سازی اورانیوم ایران درنطنز بود. خبرگزاری فارس گزارش داده است که او در پروژه تولید قطعات پلیمر گازی شرکت داشته است؛ فن آوری که در غنی سازی اورانیوم بکار می رود.

مقامات ایران فورا اسرائیل و آمریکا را مسئول این سوءقصد دانستند و گفتند این کار برای ایجاد تاخیر در برنامه هسته ای ایران، که تهران ادعا می کند که برای مقاصد صلح آمیز دنبال می شود، انجام شده است. آمریکا این اتهام را رد کرده است و هرگونه خشونت را، ازجمله قتل کارشناس هسته ای ایران را محکوم کرده است. مقامات اسرائیل نیز هرگونه دست داشتن در این قتل ها را رد کرده اند.

به دنبال این حادثه، در 13 فوریه خودروهای بمبگذاری شده سفارت اسرائیل در دهلی نو و تفلیس در گرجستان را هدف گرفتند. در تفلیس، یکی از کارمندان سفارت اسرائیل که متوجه اتصال بمب به خودروی خود شده بود از انفجار آن جلوگیری کرد، ولی در دهلی نو انفجار بمب باعث زخمی شدن همسر یک دیپلمات اسرائیلی شد.

دقایقی بعد از این انفجارها، بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، ایران و نمایند آن، حزب الله را مسئول این حملات معرفی کرد. نتانیاهو گفت: “در ماه های اخیر شاهد تلاش های متعددی برای کشتار شهروندان اسرائیل در چندین کشور بوده ایم؛ از جمله آذربایجان، تایلند و سایر نقاط.” تهران نیز بلافاصله دست داشتن در این حملات را رد کرد.

رامین میهمانپرست، سخنگوی وزارت خارجه ایران گفت اسرائیل خود بمب گذاری در خودرو در دهلی نو را سازمان دهی کرده است و بر همین منوال بمبگذاری در خودرو در تفلیس را انجام داده است تا روابط دوستانه “ایران و هند و گرجستان را خدشه دار کند.” هر دو رویداد در چهارمین سالگرد قتل مغنیه، رهبر حزب الله لبنان رخ داده است. خامنه ای در ماه ژانویه قول داد که ایران بر علیه تحریم های بین المللی و قتل کارشناسان هسته ای اقدام تلافی جویانه انجام دهد.

هر چند یافتن واقعیت این اتهامات تقریبا مقدور نیست، ولی برخی اظهارات مربوط به برنامه هسته ای ایران شاید نشانه هایی از آنچه در حال اتفاق افتادن است به دست دهد، یا حداقل ابعاد جنگ پنهانی را که در ورای بازی استراتژیک کلی در جریان است بهتر نشان دهد.

وزارت دفاع اسرائیل اعلام کرد که اطلاع ندارد چه کسی در کشتن کارشناس هسته ای ایران دست داشته است ولی گفت از این بابت متاسف نیست. قتل یکی از عوامل مهم در برنامه هسته ای ایران دراسرائیل به عنوان حمله ای مهم علیه محمود احمدی نژاد و رژیم ایران در نظر گرفته می شود.

گزارش اخیر آژانس بین المللی انرژی هسته ای به تلاش های ایران برای حرکت در جهت تولید سلاح هسته ای اشاره کرده است. این گزارش به انجام مطالعاتی در زمینه تولید کلاهک های هسته ای برای نصب بر روی موشک های با برد متوسط و بلند، نیز اشاره می کند. اسرائیل و آمریکا دو کشوری هستند که بیشترین مخالفت را با امکان تولید سلاح هسته ای توسط ایران دارند. این دو کشور طرح هایی را، بخصوص در ماه های اخیر برای انجام حمله ای پیشگیرانه علیه تاسیسات هسته ای ایران، تدوین کرده اند.

روشن اولین هدف در میان کارشناسان هسته ایران نیست.در ژوئیه 2011 داریوش رضایی، 32 ساله، یکی دیگر از فیزیکدانان مرتبط با برنامه هسته ای ایران توسط دو نفر تیرانداز به قتل رسید. از آن مهمتر سوء قصد به جان فریدون عباسی دوانی، نایب رئیس سازمان انرژی اتمی ایران بود که در نوامبر 2010 انجام شد. سوء قصد علیه او و همکارش با همان بمب های چسبنده که در قتل روشن بکار رفته است انجام شده است. مسعود علیمحمدی، یکی دیگر از کارشناسان هسته ای ایران نیز در ژانویه 2010 بر اثر انفجار یک موتورسیکلت انباشته از بمب به قتل رسید.

تحقیق در مورد این قتل ها نتیجه ای نداده است. ولی جنگ تبلیغاتی میان مقامات ایران و اسرائیل ادامه دارد. ادعاهای تهران در باره دست داشتن اسرائیل در قتل کارشناسان هسته ای این کشور قابل اثبات نیست.

ولی تشابه وسایلی که در قتل این کارشناسان بکار رفته است نشان می دهد که یک سازمان در تمام آنها دست داشته است. با توجه به اینکه هدف اصلی اسرائیل و تمام کشورهای غربی جلوگیری از تهران در کسب سلاح هسته است، ساده ترین کار در این میان متهم کردن دولت اسرائیل است. همچنین برخی عملیات دیگری که توسط موساد در سال های اخیر انجام شده است دست داشتن موساد را در این قتل ها محتمل می سازد. باید به مورد محمود المبحوح توجه کرد. او فرمانده ارشد حماس بود که در قاچاق اسلحه دست داشت و در هتلی در دبی در تاریخ 20 ژانویه 2010 به قتل رسید. بنا برتحقیات پلیس امارات و شواهد موجود، این قتل توسط سازمان موساد انجام شده است.

هرچند اثبات کامل آن مقدور نیست ولی رد کردن آن هم تقریبا غیر ممکن است. ولی در مورد قتل روشن یک فرضیه دیگر را هم می توان پیش کشید. اسرائیلی ها با رد هرگونه دست داشتن در قتل وی در واقع اشاره می کنند که ممکن است مقامات ایرانی خود در قتل او دست داشته اند. این فرض، اگر توجه کنیم که ایران به دنبال سرعت بخشیدن به برنامه هسته ای خود است، تا حدی نامعقول به نظر می رسد. ولی از دیدگاه سیاست های داخلی ممکن است محتمل تر از چیزی که فرض می شود به نظر آید.

اختلافات داخلی میان احمدی نژاد و علی خامنه ای، رهبر ایران، در ماه های اخیر تشدید شده است و قتل های مزبور را می توان در این چشم انداز بررسی کرد.

بازگرداندن وزیر اطلاعات ایران، حیدر مصلحی، بر سر پست خود توسط خامنه ای، در حالیکه احمدی نژاد استعفای او را پذیرفته بود، واقعه برجسته ای در تنش های داخلی قدرت در ایران به حساب می آید. قتل روشن ممکن است بخشی از این تقابل قدرت باشد. این کار می تواند به عنوان ابزاری برای حفظ تنش و ایجاد وضعیت دائمی اضطراری برای کاهش نفوذ احمدی نژاد و مشایی، رئیس دفتر او، از طریق وانمود کردن به قرار داشتن دربرابر تهدید های خارجی، نگریسته شود.

اکنون زمان آن است که احمدی نژاد راه حلی دیپلماتیک برای خروج از بن بست در مورد مساله هسته ای ایران پیدا کند، چرا که تحریم های فزاینده اقتصادی در حال کاهش پایه های انتخاباتی خود در انتخابات پیش روست.

منبع: اوراسیا - 21 فوریه