نیل کینگ جونیر
آمریکا و متحدانش در سازمان ملل در نظر دارند در یک حرکت محوری برای مقابله نهایی با ایران بر سر برنامه هسته ای این کشور، تحریم های اقتصادی شدیدتر بر علیه ایران را سرعت بخشند. اما برخی از مقامات نگرانند که چنین اقدامی، بازرسی های بین المللی از سایت های هسته ای ایران را به مخاطره اندازد و باعث ایجاد شکاف میان بازیگران کلیدی سازمان ملل شود که در حال حاضر محدودیت های اقدام مشترک دیپلماتیک را بررسی می کنند.
15 کشور عضو شورای امنیت سازمان ملل در ماه دسامبر و مارس بدون رأی مخالف دو قطعنامه در مورد تحریم های نه چندان شدیدی را بر علیه ایران به تصویب رساندند. همزمان با اظهارات بازرسان سازمان ملل مبنی بر پیشرفت جسورانه فعالیت های هسته ای ایران، مقامات بلندپایه آمریکا و اروپا خواستار اعمال فشارهای بیشتر بر بخش های بانکی و صنعتی ایران و محدودیت های اساسی بر فروش تسلیحات به ایران شده اند.
یک مقام بلندپایه آمریکایی می گوید: “یا باید محتویات قطعنامه جدید شدیدتر از گذشته باشد و یا اینکه ایران باید نشان دهد واقعا ً مایل است روند خود را تغییر دهد.” در حالیکه ایران همچنان درخواست های سازمان ملل را در خصوص تعلیق فعالیت های غنی سازی اورانیوم نادیده می گیرد و صدها سانتریفیوژ جدید در سایت اصلی غنی سازی خود نصب کرده است، هفته هاست که آمریکا و متحدانش خواستار اعمال تحریم های شدیدتر بر علیه ایران هستند.
اما اختلافات میان اعضای شورای امنیت بر سر اینکه آیا اکنون زمان آن رسیده است که فشارهای بر ایران به طور قابل توجهی افزایش یابند، بیش از پیش عمیق تر شده اند. مقامات بلندپایه آمریکا، انگلیس، فرانسه، آلمان، روسیه و چین در طی دو هفته گذشته از طریق تلفن در مورد تحریم های بعدی با یکدیگر گفتگو کرده اند و در نظر دارند هفته آینده با یکدیگر دیدار کنند. استوارت لوی مشاور وزیر دارایی آمریکا در امر تروریسم و اطلاعات مالی هم اکنون در اروپاست تا کشورها و بانک های خصوصی را مجاب به محدود کردن معاملات خود با ایران نماید.
چین، بزرگترین شریک تجاری ایران، و روسیه با برخی از اقدامات شدیدتر تحت حمایت مقامات آمریکایی مخالفت کرده اند. استدلال مقامات آمریکایی و اروپایی این است که شکست در مذاکره بر سر تحریم های شدید، تلاش های دیپلماتیک را برای حل بن بست هسته ای ایران تضعیف خواهد کرد و این قبیل استدلال ها را تقویت خواهد نمود که تنها تهدید اقدام نظامی، تهران را مجاب به توافق در مورد برنامه هسته ای خواهد کرد.
مقامات بلندپایه آمریکایی اعلام کرده اند، امیدوارند به موافقتنامه ماه مارس سازمان ملل، مسدود کردن دارایی های بین المللی بانک سپه چهارمین مؤسسه بزرگ مالی ایران را نیز اضافه کنند. از سوی دیگر مقامات چینی به دیپلمات های آمریکایی و اروپایی گفته اند به شدت با تحریم بیشتر بخش بانکی ایران مخالفند.
مقامات آمریکایی و اروپایی همچنین در حال مناظره بر سر هدف گیری شرکت بزرگ مهندسی خاتم الانبیاء که در مالکیت سپاه پاسداران انقلاب است، می باشند. این شرکت که طی سال گذشته به منظور گسترش میادین گازی و نفتی کشور، چندین قرارداد مهم با دولت ایران منعقد کرده، برای انجام بخش قابل توجهی از این قراردادها نیازمند شرکت های خصوصی است.
به گفته مقامات آمریکایی و اروپایی، آمریکا، انگلیس، فرانسه و آلمان مایلند ممنوعیت شدید سفر مقامات برجسته نظامی و تجاری ایران را از سوی سازمان ملل به این کشور تحمیل کنند. نیکولاس برنز معاون وزیر امور خارجه آمریکا و مذاکره کننده ارشد این کشور در مورد مسائل ایران در مصاحبه ای خاطر نشان کرده است: “ما آنقدر انعطاف پذیر بوده ایم که برای دولت ایران فرصت های متعددی را برای شروع مذاکرات در مورد برنامه هسته ای ایجاد کرده ایم. اما ایران هر بار شکست خورده است و ما چاره ای نداریم جز اینکه دور سوم تحریم های شدید را در پیش بگیریم.”
از سوی دیگر وانگ گونگیا سفیر چین در سازمان ملل هفته گذشته اعلام کرد، هرگونه اقدام در جهت اعمال تحریم های بیشتر بر علیه ایران نتیجه عکس خواهد داشت. وی گفت: “ما احساس می کنیم مذاکره راه حل برون رفت از این مسأله است.” اما مقامات آمریکایی می گویند، مطمئن هستند که می توانند روسیه و چین را متقاعد کنند که در تصویب قطعنامه دور سوم تحریم ها با آنها همراه شوند. مسأله مهم این است که تا چه اندازه ممکن است روسیه و چین تلاش کنند هر یک از اقدامات شدیدتر آمریکا، انگلیس، فرانسه و آلمان را تضعیف کنند؟
منبع: وال استریت ژورنال، 11 ژوئیه،