حضور سرداران در فوتبال ایران چند سالی ست که رایج شده اما شاید هیچ کدام از این نظامیان به اندازه محمد رویانیان حضوری جنجالی و پرحاشیه نداشته‌اند. جدا از مباحث فوتبالی، حضور قدرتمند مالی این سردار در راس یک باشگاه دولتی باعث حرف و حدیث‌هایی بوده است. اینکه این منابع مالی چگونه به باشگاه رسیده و از قِبل آن چه کسانی منتفع شده‌اند، سئوالی است که در دو فصل اخیر بسیار مطرح و حالا هفته‌نامه “حاشیه” مدعی شده که جواب آنها را می‌داند. اگر موارد ادعایی این نشریه درست باشد، از کلاهبرداری ریز و درشت گرفته تا اعطای رانت به وارد کنندگان خودرو و حتی دور زدن تحریم‌ها و ورود به مبادلات نفتی در پوشش انتقال بازیکن، از جمله تخلفات این سردار حاکم بر تیم سرخپوش ها بوده است.
“همه آنچه درباره محمد رویانیان می‌خواهید بدانید اما می‌ترسید بپرسید”؛ این عنوانی است که هفته‌نامه حاشیه برای ویژه‌نامه فوتبالی خود درنظر گرفته. “حاشیه” ضمیمه هفته‌نامه “متن” است که به مصطفی پورمحمدی، وزیر دادگستری منتسب می‌شود. این نشریه مدعی است که اسناد تخلفات صورت گرفته در باشگاه پرسپولیس را نیز در اختیار دارد.
دلال نفتی، بسیجی اقتصادی و همکار سردار
بابک زنجانی، یک تاجر ثروتمند ایرانی است که سن و سال زیادی ندارد. نام او نخستین بار پس از حضور جنجالی محمود احمدی‌نژاد در مجلس و پخش نواری که اتهاماتی را متوجه خانواده لاریجانی‌ها می‌کرد به صورت مخفف و “آقای ز” بر سر زبان‌ها افتاد. اما خیلی زود مشخص شد که این دلال بزرگ نفتی در دولت احمدی‌نژاد با در اختیار گرفتن پروژه دور زدن تحریم‌ها و فروش نفت، به سودی چند میلیون دلاری دست یافته است. او که در لیست تحریم‌ها هم قرار دارد، از جمله به فوتبال هم علاقه‌مند است و باشگاه راه‌آهن را خریده. اما وقتی پس از آغاز یارگیری فصل جدید، سرمربی تیم خود علی دایی را در اختیار پرسپولیس گذاشت، مشخص شد که رفاقت و رابطه‌ای هم با سردار رویانیان دارد.
این میلیاردر که سابقه بده و بستان اقتصادی با سعید مرتضوی را هم دارد و خود را بسیجی اقتصادی می‌نامد، به نوشته “حاشیه” فرد اصلی در تامین مالی پروژه هواپیمای اختصاصی پرسپولیس و تلویزیون پرسپولیس است: “ابتدا هواداران پرسپولیس خوشحال بودند و گمان می‌کردند که تیمشان مانند تیم‌های معتبر اروپایی صاحب یک هواپیمای اختصاصی شده، هواپیمایی که می‌توانند پز آن را به آبی‌ها بدهند اما مدتی بعد، صادق رئیسی کیا، مدیرعامل باشگاه سورینت خیال همه، به ویژه آبی‌ها را راحت کرد و گفت که مالکیت این هواپیما در اختیار هواپیمایی قشم است. گویا براساس قراردادی که باشگاه پرسپولیس با شرکت سورینت بسته است، این هواپیما تنها در زمان بازی‌های باشگاه پرسپولیس در اختیار این تیم است و در باقی زمان ها در اختیار هواپیمایی قشم است، آن هم با همان لوگو و رنگ.”
اما مشکل این قرارداد مابین رویانیان و زنجانی کجاست: “قرارداد باشگاه پرسپولیس با هولدینگ سورینت، وضعیتی شبیه دیگر قراردادهای این باشگاه با شرکت های سرمایه گذاری دارد یعنی اینجا هم هیچ خبری از کوچک ترین جزئیات این قرارداد نیست یعنی مشخص نیست که در ازای این قرارداد، قرار است چه سهمی به باشگاه پرسپولیس برسد و چقدر هم در جیب سورینت باقی بماند یعنی باز هم هوادار قرمزی که برای سفر به مشهد این هواپیما را برای سفر خود انتخاب کرده، حق ندارد بداند که چقدر به باشگاهش کمک کرده است.”
در مورد تلویزیون، وضعیت مبهم‌تر است. یعنی هزینه تلویزیون ماهواره‌ای پرسپولیس تی‌وی را زنجانی می دهد، برنامه‌های ورزشی‌اش مربوط به باشگاه راه‌آهن است ولی از اسم باشگاه پرسپولیس استفاده می‌کند.
یکی دیگر از ابهامات “حاشیه” در مطلبی با عنوان “آیا سفره پرسپولیس نفتی است؟” مطرح شده است. علیرضا حقیقی، دروازه‌بان فصل ۹۰ پرسپولیس در حالی که درخشش ویژه‌ای هم نداشته، به عنوان یکی از معدود دروازه‌بان‌های تاریخ فوتبال ایران به یک تیم اروپایی منتقل می‌شود؛ آن هم با مبلغی سنگین. حقیقی که یکی از دروازه‌بان‌های ملی‌پوش ایران هم هست با مبلغ یک میلیون و ۴۰۰ هزار دلار به روبین کازان روسیه رفت اما اکثر فصل را روی سکوها و نه حتی روی نیمکت ذخیره‌ها سپری کرد. رقم انتقال این بازیکن سکونشین بدون احتساب دستمزدش، از دروازه‌بان دوم این تیم و دروازه‌بان تیم ملی لیتوانی هم بیشتر بوده است.
حاشیه می‌نویسد: “باشگاه فوتبال روبین کازان برای شهر قازان در جمهوری مسلمان‌نشین تاتارستان و در اصل متعلق به شرکت نفتی شرکت نفت قازان است. آیا مبلغ انتقال دروازه‌بان جوان پرسپولیس، وجه‌المعامله دیگری بوده است؟ ماجرای انتقال علیرضا حقیقی به این باشگاه روسی، تنها بده بستان ظاهرا فوتبالی سردار رویانیان با باشگاه روبین کازان نبوده است. در ترانسفر «سردار آزمون» دیگر بازیکن ایرانی این تیم که از تیم جوانان سپاهان راهی روسیه شده است هم رد پای سردار سرخپوشان به چشم می خورد و این بازیکن در اصل، از طریق باشگاه پرسپولیس ترانسفر شده است.”
این رسانه به نقش زنجانی در این انتقال اشاره نکرده اما بعید نیست که ارتباطات نفتی او و حضور پررنگ شرکت‌هایش در روسیه و آسیای میانه در این انتقال “نفتی” بازیکن هم دخیل بوده باشد.
برادران قویدل؛ کلاهبرداران اسپانسر
برادران قویدل هم از چهره هایی هستند که در یکی دو سال اخیر در فوتبال ایران نامی برای خود دست و پا کرده‌اند. به روایتی در حال حاضر شهرام و بهرام در زندان و به روایتی فراری هستنداما تازه بعد از انتخابات ریاست‌جمهوری اخیر بود که برخی از رانت‌جویی‌ها و مشارکت اقتصادی شان با سردار رویانیان، رییس وقت ستاد سوخت به رسانه‌ها کشیده شد. روزنامه بهار در تیر ماه امسال با طرح این سئوال که چگونه “مافیا” وارد ستاد سوخت شده و حتی تا واردات خودروهای سنگین به نام این سازمان پیش رفته نوشت: “این دو برادر که یکی تنها ۲۷ و دیگری ۲۹ سال دارد در سال۸۶ با سرمایه عظیمی وارد حوزه ساختمان‌سازی شدند و توانستند با حمایت‌های خاص به‌سرعت با در دست گرفتن پروژه‌های مسکن مهر یک‌شبه به ثروت عظیمی دست یابند؛ اما شرکت جنجالی صدرا در مردادماه سال ۸۹ با عنوان صدراخودرو با زمینه واردات ماشین‌های سنگین و سبک و همچنین تعویض خودروهای فرسوده با افتتاح دفتری در خیابان گاندی آغاز به کار کرد. این شرکت، خودروهای فرسوده را از مردم تحویل می‌گرفت ومابقی پول خودرو جدید را با وام ۱۵درصد بانکی به مردم تحویل می‌داد. […] سابقه برادران قویدل که قبلا هم پدرشان در یکی از نهادهای غیرنظارتی، رییس دفتر چهره مشهوری بود، نشان می‌داد این اشخاص افراد قابل‌اطمینانی برای اجرای این طرح نیستند ولی رییس سابق ستاد سوخت که در آن روزها مدیرعاملی یک تیم فوتبال پایتخت را هم برعهده گرفته بود، با این شرکت قرارداد همکاری بست؛ اما پس از مدتی اعتراض‌های مردمی شروع شد؛ مردمی که هم خودرو خود را به نام این شرکت کرده بودند و هم قسط‌های خود را به بانک می‌دادند ولی هیچ خودروی جایگزینی به آنها تحویل داده نشد و این شرکت همچنان به ثبت‌نام ادامه می‌داد.”
آن گونه که “حاشیه” نوشته است علی فتح‌الله‌زاده، مدیرعامل استقلال در یکی از دعواهای همیشگی‌اش با رویانیان او را متهم کرد که به دلیل سهیم بودن در شرکت صدرا خودرو توانسته است اسپانسرهای مختلف از صنعت خودرو را برای پرسپولیس جذب کند. اکنون اعضای هیات مدیره صدراسیستم پاسارگاد هم از همان رانتی استفاده می‌کنند که برادران قویدل استفاده کردند. گفتنی اینکه همزمان با ورود سردار به پرسپولیس، نام صدرا خودرو به عنوان اسپانسر روی پیراهن باشگاه نقش بست.این دو بعدها کوشیدند از قبل فضایی که در کنار پرسپولیس به دست آوردند، امتیاز داماش گیلان را هم بخرند که با حکم دادگاه، باشگاه داماش از آنها گرفته شد و فقط برای این باشگاه، بدهی به یادگار گذاشتند.
نماینده سردار در برزیل
عبدالله تفرشی از نزدیکان محمد رویانیان است. تفرشی در حال حاضر مدیرعامل شرکت صدرا سیستم پاسارگاد است. این شرکت که همزمان امتیاز استفاده از برند استقلال را نیز دارد، با یک شرکت بین‌المللی تولید ورق‌های گالوانیزه و آلومینیومی در خاورمیانه قرارداد بسته است. براساس قرارداد منعقد شده این شرکت بین‌المللی که ورق‌های گالوانیزه و آلومینیومی تولید می‌کند، نمایندگی انحصاری خود را در ایران دایر می‌کند و سود فروش محصولات این شرکت عاید باشگاه پرسپولیس خواهد شد. تاکنون از چگونگی سود احتمالی سهم پرسپولیس خبری منتشر نشده است. بخش گسترده‌ای از فعالیت‌های اقتصادی شرکت صدرا که قرار است سودش به جیب سردار پرسپولیس برود، در زمینه مسائل مربوط به اسقاط خودرو و نفت است؛حوزه‌هایی که رویانیان قبل از ورود به پرسپولیس در آنها فعالیت داشته است. تفرشی از جمله کسانی است که به دنبال مالکیت باشگاه پرسپولیس است و خودش از گفتن این موضوع هیچ ابایی ندارد. او ساکن برزیل است و به همین دلیل در برخی خبرها از او به عنوان نماینده رویانیان در زمینه فعالیت‌های ورزشی واقتصادی در برزیل نام می‌برند.
شیرینی، از درمانگاه تا سود میلیاردی
سعید شیرینی، سرپرست دو فصل اخیر پرسپولیس با حضور سردار رویانیان در این باشگاه، به یک باره سر از فوتبال درآورد. “حاشیه” ادعا می‌کند که شیرینی که در ابتدای ورودش به باشگاه پرسپولیس عنوان “دکتر” را با خود یدک می کشید، فوق دیپلم مدیریت کسب وکار دارد و عضو هیات مدیره درمانگاه “نسیم” در قیطریه است. دست بر قضا چند ماه پیش از آمدن رویانیان به پرسپولیس پدر سردار مریض می‌شود و برای مداوا به درمانگاه نسیم می‌رود. شیرینی از طریق راننده رویانیان و به عنوان دکتر به رویانیان نزدیک و این رابطه سرآغاز ورود شیرینی به فوتبال کشور می‌شود. او درحال حاضر عضو و نایب رئیس هیات مدیره شرکت “صدرا سیستم پاسارگاد”، اسپانسر پرسپولیس است که همه فعالیت های اقتصادی باشگاه را می‌چرخاند.
سال گذشته وقتی انتقادها از رویانیان به خاطر دستمزدهای کلانی که به بازیکنان تیم می‌داد بالا گرفت، نقش شرکت صدرا سیستم در معادلات تیم پرسپولیس مشخص شد. آن زمان رویانیان گفته بود که بخشی از مبلغ قرارداد بازیکنان را در قالب بنز، پورشه و بی‌ام‌و پرداخت می‌کند. او همچنین به صراحت گفته بود که قرار است “هزار دستگاه ماشین وارد کنم” و اضافه کرده بود: “حالا هر کاری کنم، می‌گویند دارد از رانت استفاده می‌کند.”
این رانت را البته رویانیان از طریق ستاد حمل ونقل و سوخت کشور به اعضای هیات مدیره صدراسیستم اعطا کرده بود. به این ترتیب شرکت صدرا سیستم از جمله شرکت‌هایی بود که در آشفته بازار قیمت ارز می‌توانست با ارز دولتی ماشین‌های لوکس وارد کند. آن گونه که “حاشیه” محاسبه کرده است اگر قیمت هر خودرو لوکس وارداتی را به‌طور متوسط ۱۰۰میلیون تومان در نظر بگیریم با ارز دولتی ۱۲۲۶ تومانی، بیش از ۸۱.۵ میلیون دلار ارز موردنیاز خواهد بود. حال اگر قیمت ارز در بازار آزاد را حدود ۱۸۰۰ تومان فرض کنیم، ارز موردنیاز برای واردات هزار خودرو لوکس ۵۵.۵ میلیون دلار می‌شود. در این صورت، رانتی که فقط از واردات هزار خودرو ۱۰۰ میلیون تومانی نصیب واردکنندگان آن می‌شود، چیزی حدود ۲۶ میلیون دلار می‌شود. درصورت ضرب این رقم با نرخ ۱۸۰۰ تومانی ارز در بازار، رقم ۴۶ میلیارد و ۸۰۰ میلیون تومان به دست می‌آید که مبلغ کل رانت ایجاد شده از این محل است. ماجرا وقتی جالب‌تر می‌شود که سود شرکت شیرینی و شرکا با ارز ۳۸۰۰ تومانی محاسبه شود.
