دو روز پس از آنکه دولت عراق اعلام کرد هواپیماهای ایرانی مظنون به حمل سلاح به سوریه را در حریم هوایی خود متوقف و بازرسی می کند، گزارش ها از عملی شدن این وعده حکایت می کند.
سایت خبرآنلاین در گزارش خود در این خصوص نوشت که این هواپیمای متعلق به شرکت هوایی ایران ایر، در حالی که از دمشق به مقصد تهران در حرکت بود در فرودگاه بغداد متوقف و بازرسی شده اما منابع خبری عربی و غربی مانند خبرگزاری فرانسه گزارش داده اند که این هواپیما از تهران عازم پایتخت سوریه بوده است.
وبسایت السومریه به نقل از علی الدباغ، سخنگوی دولت عراق نوشت که “مقامات عراقی پس از بازرسی یک هواپیمای باری ایرانی، به آن اجازه عبور داده اند.”
او افزود که این هواپیما در فرودگاه بین المللی بغداد مورد بازرسی قرار گرفته و مشخص شده که “حامل هیچ سلاحی” نبوده است.
سایت فاطر نزدیک به جناح حاکم اصولگرا هم نوشته که اجناس مختلفی از جمله “لباس” بار این هواپیما را تشکیل می دادند.
خبرگزاری فرانسه هم گزارش داده که مأموران امنیتی و کارشناسان عراقی پس از بازرسی هواپیما اعلام کردند که بار آن ممنوعه نبوده است.
رسانه های نزدیک به حکومت، فشار دولت آمریکا به مقام های دولت عراق را عامل توقف هواپیمای ایرانی در بغداد و بازرسی از آن دانسته اند اما هنوز هیچ مقام جمهوری اسلامی در این خصوص اظهار نظری نکرده است.
دولت عراق ۳۱ شهریور نیز اعلام کرده بود که اجازه عبور از حریم هوایی خود را به یک هواپیمای کره شمالی که عازم سوریه بوده نداده است. علت این اقدام، مشکوک بودن این هواپیما به حمل سلاح برای سوریه اعلام شده بود.
دولت عراق بار‌ها از سوی مقامات آمریکایی به همکاری با تهران در انتقال هوایی سلاح از ایران به سوریه متهم شده گرچه همواره این اتهامات را رد کرده است.
آمریکا بر پایه همین اتهام ۱۱۷ فروند هواپیمای غیرنظامی ایران را مشمول تحریم های خود قرار داده است. این هواپیماها متعلق به شرکت های ایران ایر (هما)، ماهان و یاس ایر هستند.
در همین ارتباط برخی مقامات آمریکایی و در راس آنها جان کری، سناتورجمهوریخواه خواستار توقف کمک های واشنگتن به عراق به دلیل همکاری این کشور با عبور سلاح از ایران به سوریه شد.
علی موسوی مشاور رسانه ای نخست وزیر عراق در این باره به رویترز گفت: در چارچوب سیاست های مقابله با انتقال سلاح از طریق خاک و آسمان عراق به سوریه، مقامات بغداد مانع از عبور یک فروند هواپیمای کره شمالی از آسمان عراق به سمت سوریه شدند زیرا این هواپیما مشکوک به انتقال سلاح برای دمشق بود.
وی افزود: خط سیر این هواپیما، شک و تردیدها را درباره احتمال انتقال سلاح توسط این هواپیما افزایش داد.
موسوی ادامه داد: با وجود درخواست های متعدد دولت عراق از آمریکا برای دریافت مدارک و شواهد ادعای انتقال سلاح از ایران به سوریه از طریق آسمان عراق، تاکنون پاسخی در این زمینه دریافت نشده است.
مشاور رسانه ای نوری مالکی تصریح کرد: عراق به دولت ایران اعلام کرده است در هر زمانی که لازم شود هواپیماهای ایرانی را بازرسی خواهد کرد و هر گاه دولت بغداد به دلایلی دست یابد که این هواپیماها حامل سلاح هستند، به فوراً از عبور آنها از آسمان عراق جلوگیری خواهد شد.
هوشیار زیباری، وزیر امور خارجه عراق نیز روز یک‌شنبه نهم مهر، اعلام کرد که کشورش قصد دارد هواپیماهایی را که مظنون به حمل سلاح از ایران به سوریه هستند در حریم هوایی عراق وادار به فرود کرده و آنها را مورد بازرسی قرار دهد.
به گزارش خبرگزاری فرانسه و به نقل از روزنامه عربی‌زبان الحیات، وزیر امور خارجه عراق در این خصوص گفت: به مقام‌های آمریکایی تضمین داده‌ایم که دولت عراق مصمم است هواپیماهای ایرانی را وادار به فرود کرده و آنها را بازرسی کند.
وی افزود: دولت عراق به تهران گفته‌است که این پروازها را متوقف کرده و از مسلح کردن و تأمین مالی رژیم سوریه یا هر طرف دیگر در نزاع سوریه دست بکشد.
هوشیار زیباری در ادامه گفت که عراق نمی‌خواهد محل ترانزیت یا گذرگاه ارسال سلاح و پول برای درگیری‌های سوریه باشد.
وزیر امور خارجه عراق در ادامه سخنانش توضیح داد که پروازهای ایرانی به سوریه از ماه مارس و به دنبال درخواست عراق متوقف شده‌بودند اما از اواخر ژوئیه این پروازها از سر گرفته شده‌است.
روزنامه نیویورک‌تایمز روز سه‌شنبه ۱۴ شهریور در گزارشی نوشت که به گفته کارشناسان نظامی، شورشیان سوریه تلاش کرده‌اند تا با بستن چندین گذرگاه مرزی از رسیدن کمک‌های زمینی جمهوری اسلامی به رژیم بشار اسد جلوگیری کنند اما در حال حاضر رژیم اسد موفق شده این کمک‌ها را از طریق مسیر هوایی عراق دریافت کند.
رییس جمهوری آمریکا پیش از این نیز در تماس با نوری المالکی، نخست‌وزیر عراق، از او خواسته‌بود گذرگاه هوایی ایران به سوریه را مسدود کند.
به گفته دولت آمریکا، جمهوری اسلامی برای این پروازها که از ماه ژوئیه آغاز شده است به‌ویژه از شرکت هواپیمایی ماهان استفاده می‌کند.
دولت عراق به ریاست نوری مالکی شیعه مذهب، تاکنون با سیاست کشورهای عربی و منطقه درباره لزوم برکناری بشار اسد، رئیس جمهور سوریه از قدرت همراهی نکرده است.
جلال طالبانی رئیس جمهور و نوری مالکی نخست وزیر فعلی عراق قبل از حمله آمریکا به این کشور در سال ۲۰۰۳، به عنوان نیروهای مخالف صدام در سوریه زندگی می‌کردند.
بیش از ۱۸ ماه از آغاز اعتراضات در سوریه می‌گذرد. این اعتراضات ابتدا به صورت تظاهرات مسالمت آمیز مردمی برای ماه‌ها در جریان بود اما به دنبال سرکوب خشونت بار توسط ارتش و شبه نظامیان وفادار به بشار اسد، بخشی از معترضان نیز اسلحه به دست گرفتند.
اکثر این افراد، نظامیان جدا شده از ارتش بودند که گروهی مسلح به نام ارتش آزاد سوریه را تشکیل دادند. هم اکنون به جز این گروه، برخی گروه‌های دیگر هم، اکثرا با وابستگی به تشکیلاتی مانند القاعده و دیگر گروه‌های سلفی بنیادگرا علیه دولت سوریه می‌جنگند.
در جریان این اعتراضات و نبرد‌ها تاکنون حدود ۳۰ هزار نفر کشته و صدها هزار نفر زخمی و آواره شده اند.
