تاماس اردبرینک
مدیران اجرایی نفتی غربی و تحلیلگران ایرانی می گویند سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، با بهره گیری از تحریم های جهانی علیه ایران در حال توسعه نقش رهبری خود در بخش پرسود نفت هستند.
شرکتهای مهندسی سپاه، جایگزین شرکت های نفتی اروپایی، که بسیاری از آنان ایران را ترک کرده اند، شده اند وبدون برگزاری مناقصه، به قراردادهای بزرگی دست یافته اند. کارشناسان هشدار می دهند که تلاش های آمریکا برای جلوگیری از سرمایه گذاری های بین المللی در صنعت نفت ایران باعث افزایش نفوذ سپاه شده است. ایران دومین تولید کننده نفت در سازمان کشورهای صادر کننده نفت (اوپک) است.
یک مدیر اجرایی نفتی غربی گفت: «سپاه پاسداران انقلاب از فکر تحریم های جدید علیه ایران لبخند می زنند. تحریم صنایع و جلوگیری از شرکت های خارجی از فروش بنزین به ایران به معنی پول بیشترو قدرت و نفوذ فزون تر برای سپاه پاسداران است.»
در گذشته، نقش سپاه پاسداران در بخش پتروشیمی ایران به طرح های زیربنایی، از جمله ساخت جاده و کانال محدود بود. اما اکنون شرکت های وابسته به سپاه پاسداران بر توسعه اکثر پروژه های نفتی نظارت دارد و در بخش های کلیدی پروژه پارس جنوبی و پروژه عظیم گاز مایع طبیعی درعسلویه در خلیج فارس، نقش اصلی را ایفا می کند به نحوی که شرکت های چینی به طور فزاینده ای به عنوان پیمانکاران فرعی در این بخش ظاهر می شوند.
یک مدیر اجرایی که سال ها در تهران بوده است می گوید: “این کاربرای آنها طولانی ترخواهد بود و کار آیی کمتری هم خواهند داشت ولی، صنایع نفت و گاز، به رغم موانع بین المللی رشد خواهد کرد.”
در واشنگتن، یک مقام ارشد ایالات متحده که به شرط ناشناس ماندن سخن می گفت اظهار داشت که برخی از دولتمردان در فکر این هستند که چطور در کشورهای تحت تحریم های بین المللی سود خود را دنبال کنند. وی گفت ولی حکومت ایران به وضوح از تحریم های جدید نگران است و به تلاش های دیپلماتیک خود برای جلوگیری از آن ادامه می دهد.
فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب می گویند این سپاه که برای حفاظت از نظام اسلامی ایران تاسیس شد، در زمان صلح موظف است از قابلیت های خود برای توسعه کشور استفاده کند. در دوره ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد، فعالیت های سپاه پاسداران توسعه چشمگیری پیدا کرده است.
رهبران ایران دخالت سپاه پاسداران در صنعت نفت را به عنوان امری عادی تلقی می کنند و می گویند شاخه نظامی نخبگان صرفا به توسعه کشور تحت تحریم کمک می کنند. بخش ساخت و سازسپاه به عنوان یک شرکت تجاری عمل می کند ولی مشخص نیست درآمد های آن چگونه هزینه می شود. فرماندهان سپاه پاسداران می گویند درآمد این شرکت ها به خزانه ملی انتقال می یابد، اما هیچ اطلاع عمومی از این مبالغ در دسترس نیست.
شرکت های نفتی غربی که هنوز با ایران کار می کنند با تصمیم گیری های سختی مواجه هستند. ایران به تازگی به شرکت رویال داچ شل و رپسول اسپانیا یک هفته برای نهایی کردن قرارداد های خود برای توسعه بخش هایی از میدان گازی پارس مهلت دادند.
ایران همچنین به تازگی قراردادی به ارزش 7 میلیارد دلار را با شرکت بین المللی نفتی ترکیه برای توسعه بخش دیگری از حوزه پارس جنوبی، پس از آنکه شرکت نتوانست به تعهدات خود عمل کند، کنار گذاشت. به گزارش آفتاب نیوز وزارت نفت ایران در حال مذاکره با کنسرسیوم داخلی است که تا حد زیادی متشکل از شرکت های وابسته به سپاه است. هیچ شرکت دیگری برای امضای قرارداد پیشنهاد نشده است زیرا اساسا شرکت های داخلی قادر به دست زدن به پروژه های نفتی نیستند.
فرمانده ارشد سپاه، یدالله جوانی به خبر گزاری نیمه رسمی کار گفت: “امروز، سپاه پاسداران انقلاب مفتخر است که چنان دانش و توانایی است که می تواند به راحتی جایگزین شرکتهای بزرگ خارجی مثل توتال و شل بشود و پروژه های بزرگ عسلویه را در دست بگیرد. تحلیلگران غربی می گویند با این حال در پروژه های بزرگ، سپاه برای کارهای پیچیده از شرکت های خارجی، که بیشترآنها اکنون چینی هستند، استفاده می کنند”.
منبع: واشنگتن پست - 5 مه
