نظر لطیف
افزایش حملات القاعده و بی کفایتی دولت عراق نگرانی هایی را از ظهور دوباره سپاه المهدی و گسترش خشونت های فرقه ای بوجود آورده است.
این نگرانی های با خروج نیرو های آمریکایی، که در پایان سال 2012 پیش بینی شده است، تشدید شده است و اکثریت شیعه عراق، این گروه افراطی اسلامگرا را تنها حامی خود در برابر هرج و مرج و عدم امنیت می نگرند.
در حمله انتحاری روز گذشته به یک ایستگاه پلیس در 25 کیلومتری بغداد دو نفر کشته و بیش از ده نفر مجروح شدند. روز پنچ شنبه بیش از 20 نفر در تعدادی از بمبگذاری های در یک محله شیعه نشین کشته شدند.
این حملات آخرین نمونه از موج جدیدی از حملات است که اخیرا بانک مرکزی در بغداد و ساختمان های دولتی در استان های دیگر را هدف قرار داده است.
حتی پیش از این حملات هم این بحث در جوامع شیعه بغداد مطرح بود که نیروهای دولتی توانایی برقراری امنیت را ندارند. اکنون صداهای بیشتری برای بازگشت گروه مسلح شیعه شنیده می شود.
سپاه المهدی که بازوی نظامی روحانی صد آمریکایی شیعه، مقتدی الصدراست، پس از تهاجم سال 2003 به عراق با نیروهای آمریکایی می جنگید و در خشونت های فرقه ای نیز شرکت داشت.
با این وجود، بسیاری از اکثریت شیعه عراق این گروه مسلح را به عنوان محافظ در برابر حملات القاعده می نگریستند. در دوره ای که درگیری های فرقه ای داخلی سراسر عراق را بین سالهای 2005 و 2007 در بر گرفته بود، نیاز به سپاه المهدی همچنان بر جای بود. در سال 2008 این گروه شکست خورد و متلاشی شد.
منتقدان اکنون نگران آن هستند که حامیان این گروه با توان فراخواندن و مسلح کردن 150000 رزمنده، در شرایطی که ارتش عراق و پلیس کنترل اوضاع را پس از خروج نیرو های آمریکا در دست می گیرند، بر اثر یک خلع امنیتی، دوباره سلاح در دست بگیرند.
برخی از شیعیان هم اکنون نیز خواهان بازگشت آنها هستند. ودت صبری، وکیلی از محله امیره در بغداد می گوید: “تنها چیزی که موجب نجات شیعیان از مرگ در سالهای 2006 و 2006 شد ارتش المهدی بود. آنها در دوره ای که هیچ نیروی دیگری وجود نداشت در برابر القاعده ایستادگی کردند”.
این زن وکیل گفت: “من با حضور ارتش المهدی که ما را در برابر القاعده حفاظت می کند احساس امنیت بیشتری می کنم. من اعتقادی به نیروهای امنیتی دولتی ندارم. ارتش المهدی یا جیش المهدی می خواهد از مردم حفاظت کند و قادر است این کار را انجام دهد.”
ماه گذشته در یک راهپیمایی بزرگ در بغداد، مقتدی الصدر، به هواداران خود گفت در حال سازمان دهی مجدد است و نبرد مسلحانه خود علیه نیروهای آمریکا را، اگر از عراق خارج نشوند، ادامه خواهد داد.
نمایش قدرت این گروه در خیابان های بغداد باعث نگرانی سنی ها و سکولار ها از ایجاد یک حکومت شیعه با حمایت ایران در این کشور شد.
خشونت های فرقه ای با اعترافات تلویزیونی افراط گرایان سنی که متهم به کشتار در یک مراسم عروسی در سال 2006 بودند شروع شد و باعث هراس گروه های شیعه شد.
یکی از فجیع ترین جنایاتی که توسط ستیزه جویان سنی در سال 2003 در شکنجه و کشتار مردان، زنان و کودکان شیعه در شهر دوجیل انجام شده ابعاد این خشونت ها را نشان میدهد.
هر چند اشخاصی که در پشت این جنایات بودند در ماه جاری به مرگ محکوم شدند، ولی نیروهای امنیتی می گویند هنوز 20 مظنون دیگر آزاد هستند. برای بسیاری از عراقی ها این مطلب خاطرات دوران جنگ و درگیری های فرقه ای را زنده کرد و بر نگرانی های آنها در آستانه خروج نیروهای آمریکا افزود.
ابولیث، صاحب یک رستوران شیعه که درمحله مرفه منصور در بغداد زندگی می کند گفت: “وقتی من خبر قتل عام را در مراسم عروسی دیدم از سپاه المهدی خواستم به محله ما بازگردد. اکنون زمان آن است که دولت اعلام کند که نمی تواند القاعده را متوقف کند و سپاه المهدی باید به صحنه بازگردد. من به آنها اعتماد دارم.”
افزایش بی ثباتی منجر به اتهامات متقابل توسط گروه ها و احزاب سیاسی شده و هر یک از آنها دیگری را به عدم کفایت یا گرایش های قدرت طلبانه متهم می کند.
گروه های سنی و ملی گرایان سکولار می گویند سپاه المهدی به دنبال بهانه است تا به صحنه باز گردد و حافظ منافع ایران باشد. طرفداران الصدر می گویند نیروهای آمریکا به دنبال بهانه ای هستند که به حضور خود در عراق ادامه دهند.
بهاء الراجی، یک عضو مجلس عراق که طرفدار الصدر است، آمریکائیان را متهم به انجام حملاتی می کند که به القاعده نسبت داده می شود. وی گفت: “اکنون آمریکائیان در حال انجام این حملات هستند تا ادامه حضور خود در عراق را توجیه کند.”
این اتهامات از سوی تحلیلگران رد شده است چرا که آنها عدم غلبه بر تفرقه سیاسی و بی کفایتی نیروهای امنیتی عراق را مسئول تشدید خشونت ها می دانند.
سعدون المحیا، یک تحلیلگر و متخصص گروه های افراطی اسلامگرا گفت: “القاعده بار دیگر حملات خود را آغاز کرده است که مردم را به یاد روزهای بد سال های 2006 و 2007 انداخته است. آمریکا می خواهد که نیروهای امنیتی عراق را تقویت کند ولی القاعده احساس کرده است که تعارض میان ارتش، نیروهای اطلاعاتی و پلیس به دلیل تعارضات سیاسی تضعیف شده است و به هرج و مرج انجامیده است”.
با وجود اینکه این نیرو ها در یک ائتلاف ملی تحت رهبری نوری المالکی، نخست وزیر عراق، جمع شده اند، ولی جناح های سیاسی عراق همچنان موقعیت وزرا از جمله وزرای اطلاعات، دفاع و کشور را زیر سئوال می برند
احمد الخفجی که یک تحلیلگر سیاسی در بغداد است، گفت: “سیاستمداران عراقی برای رسیدن به مقاصد خود از دامن زدن به نفرت و خصومت میان گروه ها استفاده می کنند. عراق دوباره در مرز قرار گرفته است و مردم نگران هستند.”
منبع: نشنال - 27 ژوئن
