خرید دو میلیارد دلار سهام با کمک مقامات و تهدید به زندان

نویسنده
نازنین کامدار

» افشاگری فساد های اقتصادی در ساختار حکومت ایران

همزمان با محکومیت رسول تقی گنجی، سرمایه دار مشهور به “مرد دومیلیارد دلار بورس” به اتهام جعل اسناد مالی، برداشت غیر قانونی از حساب های شرکت ها و…، یک نشریه اقتصادی در ایران نیز برخی از ابعاد پرونده تخلفات مالی وی را بررسی کرده و از پشت پرده آنچه که در بورس ایران به “بزخری” شهرت یافته، برداشته است.

وی در اواخر دهه ۷۰ با عنوان کارآفرینی که حاضر به سرمایه گذاری در ایران شده در بین رسانه ها شهرت یافت اما هم اکنون و پس از آنکه مدتهاست خارج از ایران به سر می برد، غیابا به اتهام تخلفات مالی گسترده به زندان و جریمه نقدی محکوم شده است.


ابعاد تخلفات وی، آنطور که در گزارش نشریه “تجارت فردا” به آن اشاره شده با موارد بررسی شده در دادگاه متفاوت است و دامنه تمامی فعالیت های تجاری او به عنوان “مرد پنجه طلایی بورس ایران” را شامل می شود.
رسول تقی گنجی، که رسانه های داخلی او را “آقای گ” معرفی کرده، به اتهام استفاده از اموال و اعتبارات شرکت سرمایه گذاری ملت برای مقاصد شخصی در زمان ریاست خود بر هیات مدیره این شرکت یکصد میلیارد تومانی و سایر شرکت‌های تابعه آن، هفته گذشته از سوی دادگاه مجتمع قضایی امور اقتصادی با صدور رای قطعی، به تحمل سه سال حبس تعزیری محکوم شده است.


نوشته شده: “آقای “گ” که در اوایل دهه ۸۰ از او به لقب پنجه طلای بورس در تالار شیشه ای حافظ یاد می‌شد، مدعی بود به دلیل تملک سهام مدیریتی و کنترلی بیش از ۸۴ شرکت بورسی و غیر بورسی از سوی خود و خانواده اش، در یک درصد تولید ناخالص داخلی ایران(GDP) سهم بسزایی دارد. حالا پس از حدود پنج سال از آن ماجرا، قاضی پرونده در دادگاه تجدیدنظر مجتمع قضایی امور اقتصادی تهران، آقای “گ” را به اتهام ارایه ترازنامه غیرواقعی به منظور پنهان داشتن صورت‌های مالی واقعی شرکت و تقسیم سود موهوم و از طرفی استفاده از اموال و اعتبارات بر خلاف منافع شرکت برای مقاصد شخصی و یا سایر شرکت‌ها و اشخاص وابسته به تحمل سه سال حبس تعزیری و پرداخت جزای نقدی به مبلغ یکصد میلیون ریال در حق دولت محکوم نموده است. این احکام در حالی صادر می شوند که در اول آذر ماه ۸۸ نیز دادگستری استان تهران برای هفت تن از اعضای هیات مدیره شرکت سرمایه گذاری ملت از جمله آقای “گ”ریاست وقت این ترکیب مدیریتی به اتهام ارایه اطلاعات نادرست و انجام معاملات غیرقانونی ونیز منتشر نکردن اطلاعات شفاف به تحمل ۴ تا ۵ ماه حبس تعزیری محکوم کرده بود”.


دادگاه تنها به بخشی از تخلفات این فرد در شرکت سرمایه گذاری ملت پرداخته و بر اساس آن رای به مجرمیت او صادر کرده، حال آنکه هفته نامه “تجارت فردا” ابعاد گسترده تری از خرید سهام شرکت های بزرگ تجاری از سوی او با حمایت برخی از “افراد با نفوذ سیاسی” را به عنوان کارنامه یک “بز خر” مورد بررسی قرار اده است.


بر اساس گزارش این نشریه، رسول تقی گنجی طی سال های اخیر سهام برخی از بنگاه های اقتصادی مشهور از جمله شرکت لاستیک سازی دنا، شرکت مواد غذایی مهرام، شرکت مینو و… را با “سفته بازی” و “زد و بند” به قیمتی بسیار پایین تر از ارزش واقعی آنها خریداری کرده و سپس با کپی تکنولوژی خطوط تولید آنها و راه اندازی شرکت های موارزی از یکسو و اخذ وام های کلان بانکی با استفاده از اسناد ملکی آنها به یکی از بزرگترین سرمایه داران بورس ایران تبدیل شده است.


در این گزارش آمده است: “گنجی دراواخر دهه ۷۰ به صورت جدی وارد بورس می‌شود. خیلی‌ها معتقدند در این دوره، جایگاه رسول گنجی از کارآفرینی به سفته‌بازی و سهام‌بازی افول می‌کند. آن روزها همه شرکت‌هایی که رسول گنجی در پرتفوی خود داشته، به نوعی اسیرحاشیه‌های فراوان شده‌اند. مهرام، دنا، مینو، ایرانیت و سرمایه‌گذاری ملت ازاین دست شرکت‌ها بشمار می‌روند. خواندن سرگذشت این شرکت‌ها برای همه می‌تواند عبرت‌آموز باشد. نام گنجی از ابتدای ورودش به بورس، همراه با حاشیه و حرف و حدیث می‌شود. او شرکت مهرام را در میانه‌های دهه ۷۰ از شاهرخ ظهیری بنیانگذار شرکت می‌خرد و بابت تسویه حساب، چندفقره چک بانکی با ارقام درشت به او می‌دهد اما آنگونه که گفته می‌شود با کمک دوستانی که در برخی نهادها دارد یا شاید فقط ادعا می‌کند که دارد، شاهرخ ظهیری را به زحمت می‌اندارد. ظهیری بنا به دلایلی که احتمالا نوعی پاپوش بوده است، چند روز گرفتار زندان می‌شود. جریان ازاین قرار بوده که رسول گنجی، شاهرخ ظهیری مدیرقبلی شرکت را به دادن رشوه به مدیران بانکی متهم می‌کند و ظهیری با فشار برخی دوستان گنجی، مدتی را به زندان می‌افتد. بعدها رسول گنجی درحالی که مبلغی بابت فروش شرکت به ظهیری پرداخته است، از دادن بخش عمده‌ای از ثمن معامله سر باز می‌زند و چیزی حدود یک میلیارد تومان از بدهی‌اش را نمی‌پردازد. شاهرخ ظهیری، هنوز داغ مهرام را در سینه دارد”.


این گزارش افزوده است: “لاستیک دنا یکی از شرکت‌های پرحاشیه گنجی بود. خیلی‌ها تبلیغات گسترده شرکت دنا را در تلویزیون به یاد دارند. برادران گنجی۲۰ درصد سهام دنا را از «بنیاد فاطمی» در بورس تهران خریدند اما این شرکت با حاشیه‌های فراوانی برای آنها مواجه بود. گنجی زمانی که این شرکت را فروخت به حساب‌سازی متهم شد و این که دارایی‌های این شرکت را به نام خود کرده است. شرکت مینو هم که یکی از بزرگ‌ترین و معروف‌ترین شرکت‌های صنایع غذایی ایران است برای گنجی به شکل دیگری حاشیه ایجاد کرده. گنجی مالک بخش عمده‌ای از سهام این شرکت است اما هرگز نتوانسته یا اجازه نداده‌اند تا این شرکت را هم به بلای دیگر شرکت‌هایش گرفتار کند. گنجی و خانواده‌اش ۴۹درصد «گروه صنعتی می‌نو» را دراختیار دارند. آن‌ها ۴۹درصد «پارس می‌نو» را هم در پرتفوی دارند. ۵۰درصد «می‌نو» به ستاد آزادگان تعلق دارد و خانواده گنجی فقط دو عضو هیات‌مدیره در این شرکت دارند. به قول گنجی، کار آن‌ها این است که در جلسه‌های این شرکت حضور پیدا کنند، احوالی از دوستان بپرسند و بعد هم خداحافظی کنند. اما سرمایه‌گذاری ملت بیشترین حاشیه را برای رسول گنجی داشته است. او زمانی که شرکت سرمایه‌گذاری ملت را در اوایل دهه ۸۰ خرید، با حاشیه زیادی مواجه شد. خرید این شرکت همزمان شد با ایجاد سر و صدا و هیاهوی زیادی در مورد «بنیاد الزهرا». گنجی این شرکت را ۴۲ میلیارد تومان می‌خرد که آن روزها رقم زیادی محسوب می‌شد. روزنامه اصلاح‌طلب بهار، نام گنجی را به بنیاد الزهرا پیوند می‌زند و در این میان اسمی از چند چهره سیاسی صاحب نفوذ برده می‌شود. چند روز بعد، روزنامه بهار توقیف می‌شود و این شائبه بوجود می‌آید که جریان قدرتمندی پشت بنیاد الزهرا بهار را توقیف کرده است”.


سایت تجارت نیوز هم در یک گزارش دیگر، نحوه رانت خواری این سرمایه دار را افشاء کرده و نوشته است: “اوایل دهه ۸۰نشانه‌هایی وجود داشت که نشان می‌داد رسول گنجی در برخی شرکت‌ها حساب‌سازی می‌کند. او در شکل گسترده‌ای سهام را «بزخری» می‌کند… رسول گنجی روابط بسیار پیچیده‌ای داشت و برای خیلی از آدم‌های سیاسی خرید وفروش می‌کرد. بازی او خطرناک بود… او سهمی را بر می‌گزید، علیه سهم جوسازی می‌کرد تا قیمتش کاهش یابد. وقتی قیمت فرو می‌نشست، آن را می‌خرید. وقتی او مالک سهم می‌شد، بعضی‌ها پیش‌بینی می‌کردند که بزودی ارزش سهم افزایش می‌یابد. همین‌گونه هم می‌شد اما پس ازمدتی که قیمت به بالاترین حد می‌رسید، آقای گنجی می‌فروخت و می‌رفت تا سهام با پیشانی سقوط کند… او وقتی شرکتی را می‌خرید، از دو شیوه استفاده می‌کرد. یکی این که تکنولوژی شرکت را کپی می‌کرد و با الگوبرداری از آن، چند شرکت تازه می‌ساخت و در نهایت آن را می‌فروخت به این دلیل که چند نمونه از همان شرکت داشت. البته امکان نداشت که رسول گنجی پیش از اینکه شرکت را واگذارد، بخش عمده‌ای از دارایی آن را به نام خود نکرده باشد… یکی دیگر از شگردهای او، خرید زمین یا ملکی بود که دراصل برای عملیاتی عجیب خریداری می‌شد. گنجی این زمین را وثیقه وام بانکی می‌کرد. با وام بانکی سهام می‌خرید و دوباره سهام را برای دریافت وامی دیگر از بانکی دیگر وثیقه می‌ساخت. این چرخه چندبار ادامه داشت و او تسهیلات کلانی دریافت کرد و در نهایت با کلی دارایی و ثروت، ایران را ترک کرد”.


بر اساس این گزارش، رسول تقی گنجی هم اکنون در حالی از سوی یک دادگاه در ایران تنها به سه سال زندان محکوم شده که سال هاست ایران را ترک کرده و در امریکا اقامت دارد.


بنابراین گزارش، تخلف اقتصادی در بورس به فعالیت های رسول تقی گنجی محدود نبوده و آنطور که سایت آفتاب افشا کرده، به تازگی برخی از جریانات پرنفوذ از این محل برای تصاحب سهام شرکت های پتروشیمی ایران آنهم با همکاری مدیران ارشد وزارت نفت اقدام کرده اند.


گزارش ها نشان می دهد “شرکت بازرگانی پتروشیمی pcc به عنوان بزرگترین و یکی از معدود برندهای تجاری معتبر ایران در خارج از کشور به دلیل تلاش یک شبکه فساد برای قبضه تجارت محصولات پتروشیمی در کشور، در معرض انحلال قرار گرفته است. با وجود سوابق تخلفات گسترده از بعضی مدیران شرکت بازرگانی پتروشیمی در مراجع قضایی، برخی منابع مطلع از انتصاب «الف» نفر اصلی این تیم که سابقه قبلی محکومیت قضایی نیز دارد به عنوان مدیر عامل یکی از شرکتهای مهم در امر بازرگانی فرآورده های پتروشیمی خبر می دهند. پیرو برخی هماهنگی‌های به عمل آمده و جلسات برگزار شده، مدیرعامل شرکت پتروشیمی خلیج فارس طی یک نامه خطاب به معاون وزیر نفت تقاضای حذف و جایگزینی شرکت بازرگانی پتروشیمی را نموده است که به نظر می‌رسد حذف شرکت بازرگانی پتروشیمی بستر لازم برای تاسیس شرکت جدیدی با مدیریت فرد مورد نظر را مهیا می کند”.


آفتاب می افزاید: “نکته عجیب در این مکاتبه آن است که هلدینگ خلیج فارس خود به نمایندگی از دولت مالک ۴۵ درصد سهام شرکت بازرگانی پتروشیمی به نام PCC است که در حال حاضر عملاً یکی از معدود برندهای معتبر ایرانی در بازار تجارت جهانی و قدیمی ترین و فعال‌ترین شرکت حوزه بازرگانی فرآورده های پتروشیمیایی محسوب می‌شود و تحولات اخیر سرنوشت این شرکت بزرگ را در هاله‌ای از ابهام فرو برده است. یکی از تخلفات گسترده این تیم، سوء استفاده از تفاوت قیمت ارز مرجع و نرخ ارز در بازار بوده است و به شکل آشکاری از تفاوت زیاد نرخ ارز مرجع و نرخ آزاد آن سوء استفاده شده است”.