شرایط ظریف، شرایط سختی بود

نویسنده
حسین محمدی

» عضو شورای راهبردی روابط خارجی:

انتقادها از پیاده‌روی و قدم زدن محمدجواد ظریف و جان کری، وزرای امورخارجه جمهوری‌اسلامی و آمریکا، باعث شد تا یک عضو منصوب آیت‌الله خامنه‌ای در شورای راهبردی روابط خارجی، به توضیح درباره این مساله بپردازد و شرایط منجر به پیاده‌روی را “شرایط سخت” توصیف کند.

مهدی مصطفوی، عضو شورای راهبردی روابط خارجی، در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس، با اشاره به این‌که “نمی‌خواهم بگویم کار قشنگی انجام شده و انتقاداتی که صورت گرفته نظرات عده‌ای دلسوزان نظام و مردم متعهد است”، گفت: “شرایطی که آقای ظریف در آن قرار گرفت، شرایط سختی بود و بالاخره مذاکرات، مذاکرات سنگین و پیچیده‌ای است. در این شرایط طرف گفتگو پیشنهاد می‌کند چند دقیقه‌ای با هم قدم بزنیم؛ ایشان هم نتوانست این درخواست را رد کند و آن کار انجام شد. اما بپذیرید شرایط عادی نبود، یعنی طوری نبود که دو نفر در شرایط عادی تصمیم بگیرند با هم قدم بزنند”.
مصطفوی که پیش از این سرپرست معاونت بین‌الملل دفتر آیت‌الله خامنه‌ای بود، در بخش دیگری از این گفت‌وگو درباره دلایل گفت‌وگو میان ایران و آمریکا، چنین توضیح داده: “دیگر کشورها خیلی به دنبال این داستان نیستند و حرفی برای گفتن ندارند. متأسفانه اعضای دیگر یا اهل سکوت هستند یا ملاحظه‌کاری خود را دارند یا مطیع آمریکا هستند، این واقعیت تلخی است که در ۱+۵ وجود دارد. لذا مذاکره‌کننده اصلی آمریکاست و آنها نگاه می‌کنند که آمریکا چه تصمیمی می‌گیرد. به همین جهت هم مذاکره بیشتر با وزیر خارجه آمریکا انجام می‌شود. منتهی طبیعتا دیگران هم حضور دارند”.
اشاره مصطفوی به پیاده‌روی محمدجواد ظریف و جان کری در حاشیه دیدارشان در شهر ژنو است. این پیاده روی که برای مدت پانزده دقیقه به طول انجامید، با انتقاد‌های اصول‌گرایان در ایران روبه‌رو شد.
دامنه انتقادها آن‌قدر شدت گرفت که ابتدا خبر درگیری لفظی روحانی و سپس قهر او از جلسه شورای عالی انقلاب فرهنگی به دنبال جر و بحث با نماینده ولی‌فقیه در دانشگاه‌ها منتشر شد و چند روز بعد نیز روحانی به منتقدان این حرکت پاسخ داد. او گفته بود: “یکی ایراد بگیرد که تند و کند راه رفت، یکی کتش کج بود، یکی عینکش چه جور بود، اینها که حرف نشد… آن طرفی ها برای جمع خودشان کف می‌زنند ولی این طرفی‌ها معلوم نیست چه می‌کنند؟ گاهی برای آن طرفی کف می‌زنند، بعد می‌گوییم برای آن طرفی کف می‌زنید، می‌گویند انتقاد چیز خوبی است. ای خدا عقل سالم به بدن سالم بده”.
با وجود سخنان روحانی و توضیحات ظریف و نزدیکان دولت، نمایندگان مجلس ضمن اعتراض به ظریف، او را به مجلس احضار کردند.
سخنان مصطفوی، به عنوان یک عضو منصوب از طرف آیت‌الله خامنه‌ای در شورای راهبردی روابط خارجی ایران از آن جهت اهمیت دارد که چند روز پیش وب‌سایت ایت‌الله خامنه‌ای با انتشار عکسی از پاهای ظریف و جان کری در حال قدم زدن در ژنو، در بخشی با عنوان “نقطه‌های خیالی” با نقل سخنان قدیمی رهبر ایران، به نقد کسانی پرداخته که در مذاکرات به آمریکا خوش‌بین هستند. به فاصله چند روز حساب اینستاگرام حسن روحانی، با انتشار همان عکس، به تجلیل از محمدجواد ظریف و تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای پرداخت.
شورای راهبردی روابط خارجی در سال ۸۵ توسط آیت‌الله خامنه‌ای تاسیس شد و مسوولیت “تهیه راهبردها، سیاست‌ها و راهکارهایی که جمهوری اسلامی را در سیاست خارجی به نتایج مطلوب برساند” و “ایجاد هماهنگی بیشتر در کلیه فعالیت‌ها در عرصه روابط خارجی” به آن محول شد.
اعضای دوره اول این شورا کمال خرازی، علی اکبر ولایتی، علی شمخانی، محمد شریعتمداری و محمد حسین طارمی بودند. آن زمان اعلام شد که کمال خرازی رییس شورا، علی اکبر ولایتی رییس کمیسیون سیاست خارجی، علی شمخانی رییس کمیسیون دفاعی- امنیتی، محمد شریعتمداری رییس کمیسیون اقتصادی و محمد حسین طارمی رییس کمیسیون فرهنگی – علمی آن هستند.
خردادماه سال جاری اما آیت‌الله خامنه‌ای اعضای جدیدی را برای عضویت در این شورا انتخاب کرد. او علی‌آکبر ولایتی، علی شمخانی و محمد شریعتمداری را از این شورا حذف و سعید جلیلی،‌ احمد وحیدی، ابراهیم شیبانی و مهدی مصطفوی را به جمع اعضای آن اضافه کرد.