جیسون برک و سعید کمالی دهقان
بیش از 100 سیاستمدار و فعال سیاسی مخالف دولت ایران متهم به دست داشتن در خشونت‌های پس از انتخابات مناقشه‌آمیز خرداد ماه، روز گذشته در اولین روز محاکمه فله‌ای فعالان مخالف در دادگاه ظاهر شدند.
این دادگاه اولین مورد از سری جلساتی است که انتظار می‌رود رژیم تندرو حاکم امیدوار است از طریق آن قدرت خود را تقویت کند و تلاش‌های دیگر برای اعتراض در مقابل پیروزی نامزد محافظه‌کار و بر سر کار محمود احمدی‌نژاد را خنثی کند.
پس از انتخابات صدها هزار ایرانی در اعتراضات خیابانی شرکت کردند و نتایج منتشره مبنی بر پیروزی احمدی‌نژاد را تقبیح کردند. سی نفر جان خود را از دست دادند و صدها تظاهرکننده که ادعا کرده‌اند تقلب گسترده مانع از پیروزی رهبر آنها میرحسین موسوی شده است دستگیر شدند. این امر موجب بروز نگرانی از سوی جامعه بین‌المللی بخاطر نقض آشکار حقوق بشر شد.
در حرکت دیگری که می‌تواند ناآرامی را تشدید کند، روز گذشته گزارش شد که سه شهروند آمریکایی به دنبال عبور از مرز ایران و عراق دستگیر شدند. باوجودیکه تلویزیون ایران این سه نفر را افراد نظامی معرفی کرده است، مقامات شهر سلیمانیه در شمال عراق گفتند که آنها توریست بوده‌اند و در نزدیکی مرز حرکت می‌کردند. تا کنون اظهارنظر رسمی از سوی دولت آمریکا صورت نگرفته است. دولت ایران به کرات گفته است ناآرامی‌های داخل ایران نتیجه «دخالت خارجی» است.
در جریان جلسه دادگاه دیروز، دادستان کیفر خواست را خواند و عنوان کرد که متهمین به نقشه کشیدن برای «انقلاب مخملین» توسط احزاب اصلاح‌طلب برای براندازی جمهوری اسلامی، مشابه با شورش‌های مسالمت‌آمیزی که به حاکمیت کمونیست ها در اروپای شرقی پایان داد، اعتراف کرده‌اند.
وکلای دولتی گفته‌اند که سه حزب بزرگ مخالف از سازمان‌های غیردولتی پول دریافت کرده‌اند اما وب‌سایت موسوی هرگونه کمک خارجی یا ارتباط خارجی را انکار کرده است.
در میان متهمان فعالان برجسته اصلاح‌طلب مخالف قرار داشتند، از جمله معاون رئیس‌جمهور پیشین، محمدعلی ابطحی و محسن میردامادی، رئیس بزرگترین حزب اصلاح‌طلب، جبهه مشارکت اسلامی.
یک وب‌سایت مخالف این دادگاه را نمایشی خواند و ادعا کرد که متهمان به وکیل دسترسی نداشته‌اند. دوستان متهمان گفتند که آنها از تصاویر دادگاه که ابطحی را با ظاهری نحیف در یونیفورم زندان به همراه بیش از صد متهم دستبندزده نشان داده است، شوکه شده‌اند. محمدرضا تابش وکیل اصلاح‌طلب به نقل از همسر ابطحی گفته است که معاون اول پیشین 18 کیلوگرم در عرض 43 روز بازداشت لاغر شده است. بسیاری گفته‌اند مظنون هستند که این اعترافات جعلی و تحت فشار گرفته شده باشد.
یک دوست می‌گوید: “اگر به وضعیت فیزیکی ابطحی نگاه کنید… واضح است که شکنجه شده و با او بدرفتاری شده است. من مدت زیادی است که ابطحی را می‌شناسم، می‌دانم چطور از کلمات استفاده می‌کند و آنها را در جمله سر هم می‌کند؛ اینهایی که امروز شنیدم کلمات او نیستند.”
اعلام جرم روز گذشته انگلیس را محرک ناآرامی‌ها معرفی کرد و ابراز داشت که آنها ارتباطات‌هایی را با تظاهرکنندگان و یک “جاسوس انگلیسی” داشته‌اند.
اعتراضات پس از انتخابات بزرگترین چالش رژیم به رهبری روحانیت از انقلاب 1357 بوده است و شکاف عمیقی را در ایران ایجاد کرده است.
پونه، یک دانشجوی 24 ساله دانشگاه تهران می‌گوید: “دادگاه امروز نشان داد که ما تا چه اندازه در نشان دادن خشم و اختلاف موفق بوده‌ایم. اگر آنقدر از ما خشمگین نبودند، این دادگاه را اصلا برگزار نمی‌کردند. اما معترضان نشان دادند… به راحتی عقب نمی‌نشینند.” هفته گذشته هزاران نفر برای یادبود افراد کشته‌شده در سرکوب به خیابان‌ها ریختند. پلیس به شلیک گاز اشک‌آور پرداخت و معترضان را باتوم کتک زد اما راهپیمایی با فریاد نام موسوی ادامه یافت.
معذالک یوسف محسنی 66 ساله گفت از احمدی‌نژاد حمایت کرده است. او روز گذشته در تهران به آبزرور گفت: “حقوق بازنشستگی من از چهار سال پیش دوبرابر شده است و من فکر می‌کنم میرحسین موسوی و افرادش نمی‌خواهند او وضعیت اقتصادی ایران را بهبود بخشد. به نظر من تقلب نشده است. موسوی ممکن است هواداران مختلفی داشته باشد اما احمدی‌نژاد بیشتر توسط ایرانی‌ها حمایت می‌شود.”
روز جمعه احمدی‌نژاد در تلاش برای جلب حمایت رهبر ایران آیت‌الله علی خامنه‌ای برآمد و عنوان کرد که خامنه‌ای “برایش مثل پدر است”.
خامنه‌ای امروز قرار است رسما دور دوم ریاست جمهوری احمدی‌نژاد را تنفیذ کند. روز چهارشنبه قرار است احمدی‌نژاد در مقابل مجلس سوگند یاد کند.
روز گذشته تهران پرتنش اما آرام بود اما با این وجود تظاهرات جدیدی برای این هفته برنامه‌ریزی شده است.
منبع: گاردین، 2 اوت
