نفت نیامد سر سفره، نان هم می رود

بهرام رفیعی
بهرام رفیعی

» باز هم گران می شود

گرسنه بودیم و هیچ پولی نداشتیم، وقتی به مقابل نانوایی رسیدیم، با استشمام بوی نان دیگر نتوانستیم خود را کنترل کنیم و وسوسه سرقت به جانمان افتاد و با تهدید اسلحه به داخل نانوایی رفتیم که در این میان با مقاومت کارگران نانوایی، ماموران پلیس از ماجرا با خبر شدند.” این جملات قسمتی از رمان “بینوایان” ویکتور هوگو نیست، بلکه بخشی از اظهارات سارقان مسلحی است در تهران که برای به دست آوردن چند قرص نان دست به سرقت مسلحانه زده و کارگران یک نانوایی را مجروح کرده بودند.

این ماجرا به گزارش روزنامه همشهری در سال 1387 پیش از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها و افزایش بی سابقه گرانی ها در سه سال گذشته رخ داده بود. در سال 1389 نیز برخی سایت های اینترنتی خوزستان و وبلاگ های محلی خبر دادند که در پی اجرای مرحله اول طرح هدفمندی (حدف) یارانه ها در حاشیه شهر اهواز یک فرد موتور سوار چند بار با کمین بر سر راه مشتریان نانوایی های محل پس از خرید، نان آنها را سرقت می کرد که البته پس از مدتی توسط مردم دستگیر و تحویل نیروی انتظامی شد.

در چند سال گذشته با عرضه گندم آزاد و دولتی، قیمت نان در سطح کشور با افزایش بی سابقه ای مواجه شد. این قیمت ها پس از اجرای مرحله نخست حذف یارانه ها یک بار دیگر نیز افزایش یافت تا جایی که از سال 1389 در تهران قیمت هر قرص نان لواش 100 تومان، سنگک 400 تومان، بربری 350 تومان و تافتون 200 تومان رسید. (جدول قیمت نان در استان های کشور1389-ـ دنیای اقتصاد)

 افزایش بی سابقه قیمت نان به عنوان یکی از اصلی ترین گزینه ها در کالای اساسی خانوارهای ایرانی پس از حذف یارانه ها در شرایطی بود که دولت محمود احمدی نژاد بر اساس قانون مصوب مجلس هشتم مبلغ 4 هزار تومان یارانه نقدی برای نان در مرحله اول پرداخت کرد. البته از فروردین 1390 مبلغ 1000 تومان نیز به این مقدار افزوده شد اماهمراه با آن مجددا 10 تا 15 درصد به قیمت نان افزوده شد.

روز گذشته اما خبرگزاری ایسنا در گزارشی به نقل از عباس قبادی مدیرعامل شرکت بازرگانی دولتی ایران اعلام کرد که “افزایش قیمت گندم از 15 خرداد اجرایی شده است” و بر این اساس “قیمت فروش گندم، اعم از تولید داخل یا وارداتی، توسط شرکت بازرگانی دولتی ایران به کارخانه‌های آرد‌سازی و سایر متقاضیان به ازای هر کیلوگرم گندم معمولی 4650 ریال و گندم دوروم 4850 ریال تعیین شده است.”

قیمت هر کیلو گندم پیش از این در جریان اجرای مرحله اول حذف یارانه ها 360 تومان بود که با توجه به مصوبه جدید دولت این قیمت حدود 29 درصد افزایش یافته است.

ایسنا همچنین در گزارش خود نوشت: “در همین حال اعلام شده که امروز قیمت جدید آرد و نان در استان تهران مشخص خواهد شد. این در حالی است که پیش‌بینی می‌شود قیمت نان در کل کشور بعد از افزایش قیمت گندم به طور متوسط بین 20 تا 25 درصد افزایش یابد که البته این افزایش می‌تواند در هر استان با استان دیگر متفاوت باشد.”

پیش از این نیز دبیر اتحادیه سراسری تولیدکنندگان و صادرکنندگان نان از احتمال افزایش قیمت نان بعد از افزایش قیمت گندم در سال جاری خبر داده بود.

کاوه زرگران 9 خردادماه در این ارتباط گفته بود: “فعلا طبق توافق با سازمان حمایت حقوق مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان و با توجه به 5 هزارتن گندمی که شرکت بازرگانی دولتی ایران با قیمت سال قبل در اختیار ما قرار داده، تولیدکنندگان نان افزایش قیمتی نخواهند داشت امااگر این ذخیره گندم تمام شده و گندم دیگری به تولیدکنندگان داده نشود، به طور طبیعی طبق توافق با سازمان حمایت، تولیدکنندگان نان قیمت‌های خود را افزایش می‌دهند.”

قیمت نان همزمان با قیمت سایر کالاهای اساسی،پس از روی کار آمدن محمود احمدی نژاد در شرایطی با افزایش چشمگیر مواجه شده که از جمله شعارهای وی پیش از نشستن بر کرسی ریاست دولت نهم و دهم “ریشه کن کردن بیکاری و تورم” و “عدالت اجتماعی” بود. او حتی دراظهاراتی که به شعار تبلیغاتی او تبدیل شد اعلام کرده بود که “پول نفت باید سر سفره های مردم دیده شود”. احمدی نژاد البته بعدها منکر دادن این شعار شد.

دولت جمهوری اسلامی به ریاست محمود احمدی نژاد همزمان با افزایش قیمت نفت طی سالهای اخیر در فاصله سال 1384 تا پایان سال 1389 بنابرآمارهای رسمی منتشر شده بیشتر از 442 میلیارد دلار درآمد داشته که این میزان درآمد نفتی از میزان درآمد تمام دولت های پیش و پس از انقلاب در فاصله زمانی همسان بیشتر بوده است.

با این حال اما آذرماه سال 89 عادل آذر رییس مرکز آمار ایران اعلام کرد که “امروزه به دلیل مشکل بیکاری، ‌تورم و نیز عدم کنترل نقدینگی با وجود منابع عظیمی که در کشور وجود دارد، بیش از10 میلیون نفر از جمعیت ما زیر خط فقر مطلق و بیش از 30 میلیون نفر آن‌ها زیر خط فقر نسبی به سر می‌برند.”