در حالی که رسانههای رسمی جمهوری اسلامی در حرکتی هماهنگ خبر “تحریم نفت ایران” را شکست خورده جلوه می دهند و دولتمردان جمهوری اسلامی نیز به طور پیاپی بر آرامش بازار ایران بعد از نوسانات شدید نرخ ارز و سکه تاکید دارند، قیمت کالاهای اساسی با سرعتی فزاینده رو به رشد گذاشته و هم فروشندگان و هم خریداران را دچار سردرگمی کرده است.
در همین ارتباط دیروز رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم صوتی و تصویری با اشاره به گیج شدن بازار در اثر رشد نرخ ارز گفت: “رشد قیمت دلار فعالان بازار صوتی و تصویری به ویژه واردکنندگان گوشی تلفن همراه را با شوک روبرو ساخته است. در حال حاضر واردات گوشی تلفن همراه و دیگر لوازم صوتی و تصویری بسیار سخت و دشوار شده و اغلب تاجران از واردات خودداری می‌کنند.”
به گفته ابراهیم درستی به واسطه نوسانات ایجاد شده در بازار بسیاری از واردکنندگان بازار با زیان‌های شدید روبرو شده‌اند. طی دو ماه اخیر قیمت محصولات صوتی و تصویری با نوسانات قیمتی زیادی همراه بوده است.
همزمان با این اظهار نظر، مهدی غضنفری، وزیر صنعت، معدن و تجارت اما با تاکید بر اینکه افزایش قیمت کالاها به بهانه گرانی ارز پذیرفته نیست، تاکید کرده: “هیچ مشکلی از جهت تامین ارز مورد نیاز برای واردات رسمی با قیمت مرجع وجود ندارد.”
بازار لوازم خانگی تعطیل است
اکنون بیش از دو ماه است که بازار لوازم خانگی در ایران شاهد تبعات منفی نوسانات نرخ ارز و سکه است. دو هفته پیش اکو نیوز گزارش داده بود که قیمتها در بازار لوازم خانگی هم به شدت افزایش یافته و هم قیمت نهایی بسیاری از کالاها در شکل نامعلومی به‌سرمی‌‌برد. در همان زمان روزنامه ابتکار نیز از قول یک فعال بازار لوازم خانگی از تعطیلی نمایندگی ال‌جی و سامسونگ به مدت حدا اقل سه‌هفته خبر داد و نوشت: “به دلیل نامعلوم بودن قیمت دلار، این نمایندگی‌ها هیچ‌گونه جنس و کالا را برای فروش ارسال نمی‌کنند و سفارش نمی‌پذیرند.”
با گذشت دو هفته از آن تاریخ، نمایندگیهای ال جی و سامسونگ اعلام کردهاند که زمان تعطیلی موقت خود را سه دیگر تمدید خواهند کرد.
به گفته این فعال صنفی در اوج گرانی، متقاضیان هم بیشتر می‌شوند و اصرار بر خرید کالاهای ضروری دارند. نکته قابل توجه اختلاف بسیار زیاد قیمت کالاها در ایران و اروپا است. خریداران ایرانی باید بعضی کالاها را با قیمت‌های بالاتر از همان جنس در اروپا خریداری کنند و این مسئله بسیار قابل تامل است.
گزارش‌های خبرنگاران روز از سطح شهر نیز حاکی از آن است که افزایش لحظه‌ای قیمت دلار سبب شده تا بسیاری از مغازه‌ها از فروش لوازم خانگی و صوتی و تصویری خودداری و در برخی موارد، مغازه‌های خود را تعطیل کنند. از سوی دیگر معدود فروشندگانی که حاضر به معامله اجناس خود هستند تنها در قبال دریافت دلار و یا یورو این کار را انجام میدهند.
افزایش قیمت نان، میوه و تره بار
دیروز همچنین حسین مهاجران، رئیس اتحادیه میوه و تره بار از افزایش چشمگیر قیمت این محصولات در ایران خبر داد. آنطور که آقای مهاجران گفته احتمالا قیمت میوههایی چون موز طی هفتههای آینده تا بیش از 700 تومان افزایش خواهد یافت.
مهاجران از رکورد شکنی قیمتها در بازار سبزیجات نیز خبر داده و افزوده است: قیمت ریحان در بازار به کیلویی چهار هزار و 500 تومان، شاهی حدود یک هزار و 500 تومان در هر کیلو و تربچه بابل به حدود کیلویی یک هزار و چهارصد تومان افزایش یافته است.
به گفته وی« در حال حاضر متاسفانه هیچ چیز سر جای خودش نیست. »
این در حالی است که به گفته آقای مهاجران هم اکنون مقداری از نیاز بازار با کالاهایی تامین میشود که پیشتر با دلار1380 تومان وارد شده‌اند.
هفته پیش گزارش شد که قیمت نان در برخی نقاط کشور برخلاف قیمت های مصوب افزایش یافته است. در حالی که استانداری تهران قیمت هر قرص نان سنگک را 500 تومان تعیین کرده اما نان سنگک کنجدی که باید 600 تومان عرضه شود، بین 700 تا 1000 تومان در برخی نقاط تهران عرضه می شود. برای هر قرص نان بربری نیز 375 تومان قیمت تعیین شده است اما هر قرص نان بربری بیش از 500 تومان عرضه می شود.
یک سال پیش و بعد از شروع برنامه حذف یارانه ها، یارانه نان نیز قطع شد و دولت اعلام کرد که به جای آن چهار هزار تومان ماهانه به صورت یارانه نقدی به خانوارها پرداخت می شود.
پیامد دلار 2 هزار تومانی
به جز این موارد، شرکت لبنی “دامداران” نیز در طول تنها 24 ساعت قیمت شیر خود را در هر بطری از 1050 تومان به 1200 تومان افزایش داد. یک عضو انجمن صنفی لبنی ایران ماه گذشته گفته بود: “با توجه به احتمال افزایش مجدد قیمت شیر از 630 به 700 تومان تا یک ماه آینده، به طور قطع قیمت سایر فرآورده‌های لبنی هم افزایش می‌یابد.”
وی گفته بود که افزایش قیمت شیر از 410 به 630 تومان در سالجاری منجر به کاهش تولید شده است. از سوی دیگر، دامداران از فروش شیر خام با این قیمت راضی نیستند، زیرا آنان مجبورند علوفه را کیلویی 550 تومان خریداری کنند و با فروش شیر با این قیمت ضرر می دهند. از ابتدای سال تاکنون قیمت شیر خام 45 درصد رشد داشته است.
همچنین به گفته رئیس انجمن صنفی صنایع روغن‌نباتی در مدت یک ماه گذشته با توافق تولید کنندگان و سازمان حمایت، قیمت روغن نباتی 6 درصد افزایش یافت. در 14 اردیبهشت ماه امسال افزایش 10 تا 16 درصدی در مورد روغن نباتی صورت گرفت اما اعضای انجمن روغن نباتی در مهرماه برای کاهش 6 درصدی قیمتها توافق کردند. اخیراً با توجه به نوسانات نرخ ارز و بعد از توافق سازمان حمایت قرار شد که قیمتها به نرخ مهرماه برگردد و در نتیجه 6 درصد افزایش در قیمت روغن نباتی ثبت شود.
بنا بر اعلام مجمع امور صنفی کشور در دو ماه گذشته برنج‌های وارداتی به میزان 700 تومان در هر کیلو و قند و شکر نیز کیلویی300 تومان افزایش قیمت یافته است.
بازار گوشت اما طی ماههای گذشته جو آرام و شیب ملایمی را در پناه واردات گوشتهای برزیلی و استرالیایی پشت سر گذاشته بود. با این حال دو برابر شدن قیمت دلار در ماههای گذشته و افزایش قیمت گوشتهای وارداتی، باعث شده تا قیمت گوشت تازه گوسفند و گوساله نیز افزایش یابد که این افزایش طی روزهای گذشته شتاب بیشتری بخود گرفته است.به این ترتیب قیمت هر کیلو گوشت گوسفندی مرغوب 20 هزار تومان و گوشت گوساله مرغوب به 16 هزارتومان رسیده که معنای آن افزایش قیمتی بین 3 تا 7هزار تومان در هر کیلو است.
چاپ کتاب با قیمت شناور
اما گرانی به همین عرصه ها محدود نمانده؛تلاطم اقتصادی در حوزه‌های سکه و ارز و افزایش قیمت کاغذ و ثابت‌ماندن قیمت پشت جلد کتاب‌ها و افزایش قیمت بسیاری دیگر از اجناس، نماینده صنف ناشران را نیز به واکنش واداشت تا از طرحی تازه در این زمینه خبر دهد. محمود آموزگار گفته برای نجات صنعت چاپ و نشر ایران طرحی مبنی بر “شناورسازی قیمت پشت جلد کتاب‌ها برای عبور از بحران نوسان ارز” طراحی شده که به زودی اجرایی خواهد شد. بر اساس این طرح قیمت کتاب‌ها از این پس هنگام چاپ روی کتاب درج نخواهد شد و وضعیت روز بازار تعیین کننده قیمت است.
چند روز پیش اسدالله عسگراولادی، رییس اتاق بازرگانی ایران و چین و برادر حبیب الله عسگراولادی، از سران حزب موتلفه اسلامی در اظهار نظری چالش برانگیز هشدار داده بود که با ادامه وضع موجود “تا 6 ماه دیگر در کشور قحطی داریم.” این چهره اقتصادی نزدیک به حکومت با بیان اینکه تورم دی‌ماه با وجود نوسانات نرخ ارز 40 درصد است، “واردات با دلار 1600 تومانی” و “وضعیت فعلی تولید” را به عنوان علل گرفتار شدن مملکت در وضعیت قحطی برشمرده بود.
ماه گذشته بنا به اذعان مرکز آمار ایران اعلام شد که بررسی نتایج طرح آمارگیری از “هزینه و درآمد خانوارهای شهری و روستایی در سال 89” نشان می‌دهد با شتاب دوباره افزایش هزینه خانوارهای شهری و روستایی هزینه‌های زندگی در ایران برای خانوارها نسبت به سال قبل حدود 15 درصد افزایش یافته است.
در همین حال شنبه هفته جاری نیز علیرضا محجوب، نماینده مجلس و دبیرکل خانه کارگر گفت: “با توجه به افزایش قیمت کالاهای داخلی که به شدت با قیمت ارز گره خورده، هزینه معیشتی کارگران 70 درصد افزایش یافته است.” جامعه کارگری بیش از 50 درصد جمعیت ایران را تشکیل می‌دهد. اکنون باید منتظر بود و دید که با توجه به ناتوانی دولت در کنترل بازار ارز و سکه و همچنین افزایش روز افزون تحریمهای غرب علیه ایران زندگی خانوادههای ایرانی چه سرنوشتی پیدا خواهد کرد.
