مسائل فنی و سئوالات پاسخ داده نشده

آرش بهمنی
آرش بهمنی

» پایان نخستین روز مذاکرات هسته‌ای

هم‌زمان با سفر نخست وزیر اسبق فرانسه به ایران و نزدیک شدن به زمان مذاکرات در بغداد٬ دور تازه‌ای از مذاکرات میان جمهوری‌اسلامی و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برگزار شد و در آن مقامات آژانس بر بازرسی از سایت هسته‌ای پارچین تاکید کردند؛ مذاکراتی که پس از سه ماه از سر گرفته می‌شود و “مسائل فنی و سئوالات پاسخ داده نشده” محور اصلی آن اعلام شده است.

خبرگزاری فارس - نزدیک به سپاه پاسداران - در همین زمینه به نقل از علی‌اصغر سلطانیه٬ نماینده ایران در آژانس نوشته است که اگر “ایران غنی سازی بالا‌تر از پنج درصد خود را با قبول خواسته‌هایش توسط کشورهای ۱+۵، متوقف کند، به صورت قانونی می‌تواند غنی سازی تا حد پنج درصد را در تاسیسات فردو که دارای ایمنی بالاتری است ادامه دهد و هیچگاه تاسیسات فردو را تعطیل نکند”. به گفته وی “بحث غنی‌سازی هرگز در ایران متوقف نخواهد شد”.

پیش‌تر، آسوشیتدپرس نوشته بود که یک مقام غربی نقشه ای را که از داخل ایران تهیه شده در اختیار این خبرگزاری قرار داده که مربوط به ساختمان یک آشیانه انفجاری در تاسیسات پارچین است که برای آزمایش های مربوط به تسلیحات هسته ای مورد استفاده قرار می گیرد.

آژانس بین المللی انرژی اتمی احتمال می دهد که ایران انفجارهای آزمایشی مربوط به فعالیت های هسته ای نظامی را در این بخش از تاسیسات پارچین انجام داده و به همین خاطر مدتهاست از مقامات ایران تقاضا کرده که از این ساختمان ها بازرسی کند. کارشناسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی سال گذشته در دو سفر جداگانه به تهران، درباره روند فعالیت‌های هسته‌ای ایران با مقامات این کشور گفت‌وگو کردند و خواهان بازدید از سایت نظامی پارچین در تهران شدند.

جمهوری‌اسلامی سال گذشته اعلام کرد که به شرط تعیین چارچوب و مدالیته همکاری دو طرف، اجازه بازدید از سایت پارچین را به بازرسان آژانس خواهد داد و تا کنون امکان چنین بازدیدی فراهم نشده است.

کارشناسان اژانس یک بار در سال ۸۴ از این مرکز هسته‌ای بازدید کرده بودند.

شورای ملی مقاومت - نزدیک به سازمان مجاهدین خلق - نیز چند روز مانده به این مذاکرات٬ اعلام کرد به اسنادی دست پیدا کرده که براساس آن “۶۰ محقق و مهندس ایرانی زیر نظر وزارت دفاع ایران مشغول ساخت تسلیحات هسته‌ای هستند”. این گزارش اما با تردید از سوی مقامات غربی مواجه شده است.

پیش از این ۱۶ نهاد امنیتی آمریکا در گزارشی اعلام کرده بودند که شواهدی درباره تلاش ایران برای دست‌یابی به سلاح هسته‌ای وجود ندارد؛ اما موسسه علوم و امنیت بین‌المللی - در‌آمریکا - گزارشی را منتشر کرده که گفته می‌شود براساس تصاویر ماهواره‌ای جدید از سایت پارچین است و برخی فعالیت‌های مشکوک در آن را نشان می‌دهد.

آغاز مجدد مذاکرات میان ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در حالی صورت می‌گیرد که ماه گذشته٬ پس از نزدیک به ۱۵ ماه، جمهوری‌اسلامی و اعضای گروه ۱+۵ در استانبول با یکدیگر به گفتگو پرداختند و قرار است که به زودی نشستی نیز در بغداد داشته باشند.

کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا هفته گذشته گفته بود که امید زیادی دارد که گفت‌وگوهای جدید، مقدمه‌ای بر آغاز “روند توقف فعالیت‌های هسته‌ای تسلیحاتی ایران” باشد.

اما رامین مهمانپرست، سخنگوی وزارت امور خارجه علت شکست مذاکرات پیشین هسته‌ای ایران با گروه ۱+۵ را “نوع رفتار برخی کشورهای عضو این گروه” دانست و گفت که “اگر گروه ۱+۵ به قصد همکاری در یک فضای مثبت وارد مذاکرات بغداد شود، ما از هر گونه مذاکره‌ای استقبال می کنیم”.

سعید جلیلی٬ دبیر شورای عالی امنیت ملی نیز در دیدار با میشل روکار٬ نخست وزیر اسبق فرانسه گفت که “زمان برای راهبرد فشار به پایان رسیده است” و افزود: “مقام‌های غربی دقت کنند برخی اظهارات، غیر سازنده است”.

در همین حال علی باقری معاون سیاست خارجی و امنیت بین الملل دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی نیز گفت که در سفر به روسیه و چین٬ “بحث های جدی و مهمی درباره گفتگوهای ایران و گروه ۱+۵” با مسوولان این دو کشور انجام داده که باعث شده “بر اساس توافق دو طرف در گفتگوهای استانبول 2، حرکت رو به جلو در قالب یک فرآیند که مبتنی بر رویکرد گام به گام و اصل عمل متقابل باشد، تعریف شده است. چارچوب این فرآیند تا پیش از نشست بغداد تدوین خواهد شد”.

در همین حال سفر میشل روکار٬ نخست‌وزیر فرانسوا میتران، به تهران با واکنش‌های مختلفی روبه‌رو شده است.

گفته می‌شود روکار از نزدیکان فرانسوا اولاند٬ رییس‌جمهور جدید فرانسه است. اما روزنامه فیگارو با “غیر رسمی” خواندن سفر وی نوشت که این سفر بدون هماهنگی با وزارت خارجه فرانسه انجام شده؛ سفری که البته انتقاد برخی احزاب در فرانسه را نیز برانگیخته است.