با گذشت یک هفته از مذاکرات هسته‌ای با غرب٬ اصول‌گرایان٬ هم‌چنان با فشار بر دولت روحانی از سویی تصویب مسایلی چون پروتکل الحاقی را به تصمیم مجلس موکول می‌کنند و از سوی دیگر خواستار این هستند که جزییات این مذاکرات اعلام شود. نماینده رهبر جمهوری اسلامی در موسسه کیهان نیز رییس جمهور و وزیر خارجه‌اش را به ارتکاب “اشتباه فاحش” متهم کرده است.
درخواست نمایندگان مجلس و برخی فعالان سیاسی نزدیک به جریان اصول‌گرا٬ پس از آن صورت گرفت که برخی رسانه‌ها٬ اقدام به انتشار جزییاتی از این مذاکرات و بسته پیشنهادی ایران به غرب کردند. گرچه محتوای این جزییات٬ با تکذیب محمدجواد ظریف روبه‌رو شد٬ اما اصول‌گرایان هم‌چنان خواستار شفاف شدن مباحث مطرح شده در مذاکرات هستند.
این فشار پس از آن شدت یافت که حسین شریعتمداری٬ نماینده منصوب آیت‌الله خامنه‌ای در موسسه کیهان٬ در سرمقاله این روزنامه نوشت که تیم مذاکره‌کننده ایران٬ امتیازی به غرب داده که طرف غربی سکوت کرده است.
شریعتمداری در سرمقاله امروز کیهان نیز درباره محرمانه بودن مذاکرات نوشته است: “حضرات روحانی و ظریف! شما بزرگواران درباره ضرورت محرمانه ماندن مذاکرات- با عرض پوزش- دچار یک اشتباه فاحش شده و موضوع را جا به‌جا مطرح کرده‌اید. نکته‌ای که اگر به آن توجه می‌کردید، با این همه اعتراض به‌حق و دلسوزانه روبرو نمی‌شدید، از روزنامه‌های زنجیره‌ای و اصحاب فتنه و مدیران بیرونی آنها انتظار نیست که توان درک این نکات را داشته باشند ولی از شما این انتظار هست”.
به گفته شریعتمداری “در هر نظام حکومتی، اسرار و مسائلی هست که برای حفظ منافع ملی باید محرمانه باقی بماند”٬ اما “متن مذاکرات ژنو نمی‌تواند از نوع مسائل و موضوعات یاد شده باشد و در فهرست مسائل ناگفتنی و محرمانه به شمار آید”٬ زیرا “مذاکرات ژنو در حضور اعضای شش‌گانه هیئت‌های ۱+۵ صورت پذیرفته است، یعنی همان‌هایی که اگر قرار باشد نکته‌ای محرمانه بماند باید از نگاه و نظر آنها دور نگاهداشته شود. چرا که هیئت‌های مذاکره کننده کشورهای ۱+۵، حریف و طرف مقابل ماجرا هستند و به یقین اگر احساس کنند نفع ما در محرمانه بودن فلان نکته است، دقیقاً همان نکته را علنی خواهند کرد. که دیدیم چنین کردند و با عرض پوزش باید گفت؛ این استدلال که «محرمانه بودن مذاکرات نشانه جدی بودن آن است»! بیشتر به یک شوخی شبیه است تا نظریه‌ای منطقی، آنهم در عرصه دیپلماتیک”.
هم‌زمان با سرمقاله شریعتمداری در روزنامه کیهان٬ وب‌سایت رجانیوز - نزدیک به جبهه پایداری و آیت‌الله مصباح‌یزدی - با انتشار یادداشتی در همین زمینه٬ نوشت: “با توجه به سابقه پراشتباه تیم فعلی در مذاکرات سال‌های ۸۲ تا ۸۴ که منجر به دخالت مستقیم رهبر انقلاب و مواضع تفصیلی معظم‌له علیه آن روند و اعلام توقف قطعی آن مسیر اشتباه از سوی ایشان شد لازم است قبل از تحمیل مجدد هزینه به کشور، نخبگان از مسیر جدید مطلع باشند، البته ترس تیم مذاکره‌کننده از واکنش افکارعمومی و نخبگان، ترفند و طراحی اشتباه آنها مبنی بر محرمانه خواندن مذاکرات را قابل درک می‌کند… دیپلماسی که می‌خواهد نماینده همه جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور باشد و باید آگاهانه بار سیاست خارجی را به دوش بکشد آیا می‌تواند حرف و عمل خود را از مردم خود مخفی کند؟ تیم دیپلماسی، تدارکاتچی نظام و مردم است و این تیم در آغاز راه خود اگر می‌خواهد موفق باشد باید راه صداقت سلف صادق خود و مسیر تواضع با مردم انقلابی را فراموش نکند”.
روز گذشته مجتبی ذوالنور٬ مشاور نماینده ولی فقیه در سپاه پاسداران٬ نیز با اشاره به همین مساله خواستار شفاف شدن مذاکرات انجام شده در ژنو شده بود: “اگر گروه ۱+۵ بگوید تا زمان لغو غنی‌سازی، تحریم‌ها را لغو نمی‌کند، ممکن است تیم مذاکره‌کننده ایرانی نیز وعده‌هایی داده باشد که مورد قبول ملت قرار نگیرد؛ از این رو مذاکرات نیاز به شفاف‌سازی دارد”.
محمدجواد ظریف٬ وزیر خارجه اما اخبار منتشر شده درباره بسته پیشنهادی ایران را غیرواقعی توصیف کرد و در صفحه فیس بوک خود نوشت: “همه مطالبی که برخی رسانه های غربی از قول منابع موثق ایرانی در مورد جزئیات خیالیِ طرح نوشته اند همه حدس و گمان است و هیچ کدام ارتباطی به طرح و بحث های جلسه ندارد”.
اشاره وی به متنی است که توسط وب‌سایت ال‌مانتیور منتشر شده و درباره پیشنهادهای ایران به طرف مقابل ٬ نوشته بود: “پیشنهاد ایران مواردی از جمله تعلیق غنی‌سازی بیست درصدی، قول تبدیل ذخایر بیست درصدی به میله‌های سوخت و دست کشیدن از اورانیوم مصرف شده در راکتور آب سنگینی که قرار است در اراک ساخته شود را در بر می‌گیرد. این تعهدات در کنار پذیرش افزایش بازرسی‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی باعث خواهد شد که غرب بتواند به این اطمینان برسد که ایران ناگهان به سمت ساخت سلاح اتمی خیز بر نمی‌دارد”.
به گفته ظریف: “مذاکرات ژنو مفید و سازنده بود. توافق هم کردیم که بحث ها محرمانه بماند. محرمانه ماندن مذاکرات به معنای واهمه داشتن از افشای محتوای آن نیست. اطمینان داشته باشید که هیچ نگرانی در مورد اعلام عمومی آنچه در مذاکرات طرح شد نداریم… مطمئن باشید که بنده و همکارانم آن چنان استوار و منطقی مذاکره کرده ایم که هیچ نگرانی از افشای مطالب مذاکرات نداریم. ولی چون برای رسیدن به تفاهم وارد این عرصه دشوار شده ایم و نه برای افشاگری و برد زودگذر و کم فایده تبلیغاتی، لذا جزئیات مذاکره را، با کسب اجازه از محضر شریف مردم، محرمانه نگاه می داریم”.
با این حال٬ برخی نمایندگان مجلس به انتقاد از محرمانه بودن مذاکرات پرداخته و خواستار افشای جزییات آن هستند. حسین نقوی‌حسینی٬ عضو کمیسیون امنیت ملی٬ با اشاره به نشست این کمیسیون برای بررسی این مذاکرات با حضور محمدجواد ظریف٬ گفت: “این که ما مطرح کنیم مباحث مذاکرات محرمانه است، این واقعا اعلام خوبی نیست. اولا به جهت این که مباحثی که در نشست مطرح می‌شود هیچ وقت محرمانه نمی‌ماند، اگر ما هم سعی کنیم که مطالب را مطرح نکنیم دیگران مطرح می‌کنند. ثانیا نمی‌شود مسائل مربوط به منافع ملی کشورمان را محرمانه نگه داریم، مگر چنین چیزی می‌شود! بالاخره ملت ما باید در جریان روند گفت وگو‌ها و تصمیم‌گیری راجع به منافع ملی کشورشان قرار بگیرند. مگر ما می‌توانیم بگوییم مردم، ما در مورد منافع ملی کشور تصمیم می‌گیریم محرمانه است و شما خبر نداشته باشید! بعد از سایت‌های غیررسمی بشنویم مطالبی مطرح می‌شود که ملت ایران برای حفظ آنها سال‌های سال خون دل خوردند”.
مساله‌ای که مورد اشاره منصور حقیقت‌پور٬ دیگر عضو این کمیسیون نیز قرار گرفته است: “اگر بنا است مردم ایران از جزئیات مذاکرات هسته‌ای مطلع نشوند وزارت امور خارجه باید توجیهات لازم را در این باره داشته و به مردم ارائه کند و به طور شفاف با مردم صحبت کند… از محتوای بسته پیشنهادی ایران به گروه ۱+۵ هیچ کدام از اعضای کمیسیون امنیت ملی مجلس حتی رئیس کمیسیون و رئیس مجلس هم با خبر نیستند وزارت خارجه و دولت باید یا دلیل قانع‌کننده‌ای را برای عدم اطلاع‌رسانی در خصوص مذاکرات هسته‌ای را به مردم ارائه کند و یا قید محرمانه را از مذاکرات برداشته و مردم را در جریان جزئیات آن قرار دهد”.
هم‌زمان کمیته‌‌ای که پس از گفت‌وگوی تلفنی روحانی و اوباما به عنوان “کمیته صیانت از منافع ایران” تشکیل شده است٬ اقدام به برگزاری چندمین راهپیمایی خود پس از نمازجمعه در هفته‌های اخیر کردند.
این کمیته در سه هفته گذشته دو راهپیمایی در انتقاد از احتمال حذف شعار “مرگ بر آمریکا” و روند اطلاع‌رسانی درباره مذاکرات هسته‌ای ایران با گروه ۱+۵ برگزار کرده است. در تازه‌ترین این راهپیمایی‌ها٬ معترضان با شعار “جمعه شفافیت و صداقت با مردم” به محرمانه ماندن مذاکرات هسته‌ای اعتراض کردند.
