دیوید نیکولز
در اسلام “حرام” یعنی ممنوع و این احساسی است که درسرتاسر تئاتر “ایران حرام” موج می زند. جی پل دراتانی، این نمایش را درباره دو جوان همجنسگرای ایرانی است که در سال 2005 نوشته است.
نمایش با نشان دادن خلاصه ای از انقلاب سال 1979 ایران بر روی صحنه ای که کرت بوچر طراحی کرده است، آغاز می شود. در این صحنه ما با خانم مرهونی، آشنا می شویم که از یک آرمانگرای تحصیلکرده پاریس تبدیل به یک زن خانه دار با حجاب شده است.
بعد از شروع نمایش وارد سال 2003 و اعتراضات دانشجویی در ایران می شویم. در این بخش ه با پسر خانم مرهونی، ایاز، آشنا می شویم که یک پسر منزوی است که علاقه زیادی به خواندن کتاب های ممنوعه انگلیسی دارد. ایاز از بازی فوتبال که فرید بنیادگرا و محمود ورزشکار از آن خوششان می آید، بدش می آید و آن را به مسخره می گیرد. ایاز ترجیح می دهد درباره هولدن کولفیلد و رویای مهاجرت به غرب حرف بزند. اما فرید عقاید ایاز را کفرآمیز می داند. محمود از عقاید او خوشش می آید و دوستی تازه جوانه زده شان منجر به یک فاجعه می شود.
نقطه موفقیت این نمایش کارگردانی متیو، در کنار نورپردازی تیم سوئیس و صدا گذاری فوق العاده کریکت مایر و بازیگران قوی آن است. عزیز و گالا رابطه ای قدرتمند دارند که این در کنار بازی قوی نه وارت، توزین و نقش خانم مرهونی که بین طنز و سوگواری در حرکت است، کامل می شود. سیلا آگاویل، ایمان سمان و ماز سیام این گروه را همراهی می کنند.
این داستانی است که باید روایت شود. نمایش محدودیت های دراتانی را که بسیار خشمگین است، جور دیگری روایت کرده است. دیالوگ ها ترکیبی از احساسات و مشاجره است بخصوص در صحنه دادگاه که حاکی از توطئه چینی ها و دخالت های افراطی است. “حرام ایران” ترکیبی است از نمود حس ترحم و قدرت است که اگر به جزئیات بیشتر می پرداخت و کم تر رک گویی در آن بود، در رساندن پیام موفق تر می شد.
منبع: لس آنجلس تایمز 11 مارس