درحالیکه برخی از گزارش‌ها حکایت از تجمع روز یکشنبه، ۱۹ آذر ماه مردم مهاباد مقابل ساختمان و آموزش و پرورش این شهر دارد، نزدیک به ۱۰۰ فعال سیاسی و مدنی کرد در داخل ایران طی بیانیه‌ای ضمن محکوم کردن حادثه “شین آباد” و انتقاد از توسعه نیافتگی منطقه، خواهان استعفا یا استیضاح فوری وزیر آموزش و پرورش و عزل و محاکمه رئیس آموزش و پرورش پیرانشهر شدند.
این اتفاقات در روزی افتاده که سیران یگانه، دانش‌آموز ۱۰ سالهای که در سانحه آتش‌سوزی مدرسه شین‌آباد پیرانشهر دچار سوختگی شده بود، به دلیل شدت سوختگی در بیمارستان سینا تبریز جان سپرد. در همین روز، وزیر آموزش و پرورش در صحن مجلس ضمن سخنانی کلی گفت: “بابت هر اتفاقی که در آموزش و پرورش می‌افتد عذرخواهی می‌کنم.”
مسعود کردپور، روزنامه نگار ساکن کردستان اما درارتباط با واکنش مسئولان به حادثه روستای “شین آباد” به روز می‌گوید که این “همدردی‌ها راه حل نیست و باید نحوه مدیریت کشور عوض شود.”
اولین مرگ
صبح روز ۱۵ آذر ماه بر اثر آتش گرفتن بخاری نفتی یکی از کلاس‌های مدرسه ابتدایی روستای شین آباد در پیرانشهر، ۳۷ تن از دانش آموزان این مدرسه دچار سوختگی‌های شدید شدند که یکی از آنها روز گذشته در تبریز درگذشت.
روز یکشنبه، ۱۹ آذر رسول خضری، نماینده پیرانشهر با اعلام خبر مرگ سیران یگانه، به سایت خبرآنلاین گفت: “مشکلات تنفسی، سوختگی کامل، تنفس گازهای سمی و درصد بالای جراحت از دلایل مرگ این دانش آموز بوده است.”
گزارش‌های متفاوتی در مورد تعداد مصدومان این حادثه در خبرگزاری‌های دولتی منتشر شده است. از جمله اینکه ۱۶ دانش‌آموز این حادثه که از درصد سوختگی کمتری برخوردارند در بیمارستان ارومیه و ۱۲ نفر از آنها به علت وخامت حال در بیمارستان سینای تبریز بستری هستند.
روز یکشنبه، همچنین حمیدرضا حاجی بابایی، وزیر آموزش و پرورش با حضور در مجلس، معلم مدرسه را به عنوان مقصر بروز سانحه آتش سوزی معرفی کرد و گفت: “معلم در هنگام آتش سوزی به جای خارج کردن دانش آموزان به کمک سرایدار تلاش کرده تا بخاری را از کلاس خارج کند، اما دستشان سوخته و بخاری را مقابل کلاس رها کردند که این مسئله خروج دانش آموزان را با مشکل مواجه کرد.”
وزیر آموزش و پرورش در پاسخ به انتقاد برخی از نمایندگان گفت: “از امروز تا قیامت بابت هر اتفاقی که در وزارت آموزش و پرورش افتاده عذرخواهی می‌کنم”؛سخنانی که برخی از رسانه‌های اصولگرا آن را طعنه آمیز دانسته اند.
علی لاریجانی، رییس مجلس، به دنبال سخنان خاجی بابایی گفت باید با کسانی که در این حادثه مقصر بوده و سهل‌انگاری کرده‌اند برخورد شود.
در همین حال برخی از نمایندگان مجلس خواهان استیضاح یا استعفای وزیر آموزش و پرورش شده‌اند.
مسعود کردپور، روزنامه نگار ساکن آذربایجان غربی در مورد این واکنش‌ها به روز می‌گوید: “آنها همدردی کرده‌اند. وزیر آموزش و پرورش هم از منطقه بازدید کرده و وعده‌هایی داده است. اما این وعده‌ها راه حل نیست. باید سیستم مدیریتی عوض شود. تا نحوه مدیریت کشور تغییر پیدا نکند ما دوباره و دوباره شاهد حوادثی از این دست خواهیم بود.”
محرومیت عمومی
حادثه شین آباد در روزهای گذشته با واکنش‌های گسترده‌ای میان شهروندان و کاربران شبکه‌های اجتماعی روبرو شده است.در همین راستا روز یکشنبه ۸۰ فعال کرد از داخل ایران با انتشار نامه‌ای سرگشاده‌ای از برنامه ریزی و مدیریت آموزشی انتقاد کرده و نوشته اند تا زمانی که از این لحاظ “به نوعی تبعیض عیان و مبرهن بین مرکز و سایر مناطق وجود دارد حوادث دلخراشی از قبیل آتش سوزی اخیر مدرسه ابتدایی شین آباد پیرانشهر دور از انتظار نخواهد بود.”
امضا کنندگان این نامه نوشته‌اند: “هر چند در سالهای اخیر امکانات رفاهی و آموزشی بعضی مدارس تا حدودی ارتقاء پیدا کرده و وضعیت بسیاری از مدارس نسبتاً به استانداردهای رایج نزدیک‌تر شده؛ ولی در مناطق محروم خصوصاً شهر‌ها و روستاهای کردستان، که محرومیتی تاریخی بر آنها چنبره زده است، وضع به گونه دیگریست و دانش آموزان دارای حداقل امکانات و فضای آموزشی هستند و وضعیت دانش-آموزان این مناطق با حداقل استاندارد‌ها و شرایط نسبتاً مطلوب انطباق چندانی ندارد.”
استانهای کردنشین جملگی از استانهای محروم کشور هستند. طبق آخرین آمار وزارت بهداشت در سال ۸۵، کمترین شاخص امید به زندگی کشور، در استانهای ایلام، کردستان و خوزستان محاسبه شده است.
مسعود کردپور، روزنامه نگار به روز می‌گوید: “کمبود امکانات تنها محدود به مدارس نیست. مناطق کردنشین بر اساس تمام شاخص‌های توسعه عقب افتاده‌تر از دیگر نقاط ایران هستند و از کمبود امکانات عمومی رنج می‌برند.”
این روزنامه نگار با یادآوری اصل ۴۸ قانونی اساسی، از توسعه نیافتگی کردستان انتقاد می‌کند؛اصلی که بر اساس آن در بهره برداری از منابع طبیعی و استفاده از درآمدهای ملی در سطح استان‌ها و توزیع فعالیتهای اقتصادی میان استان‌ها و مناطق مختلف کشور، نباید تبعیض در کار باشد و هر منطقه فراخور نیاز‌ها و استعداد رشد خود، سرمایه و امکانات لازم را در دسترس داشته باشد.
به گفته آقای کردپور این اصل در ۳۴ سال گذشته به اجرا درنیامده و کردستان و دیگر مناطق مرزی از این لحاظ نسبت به سایر مناطق محروم‌تر هستند.
او می‌گوید ازدحام کلاس‌های درس و کمبود وسائل آتش نشانی علت افزایش تلفات حادثه روستای شین آباد است.
خواسته فعالین کرد: عزل، محاکمه، استعفا
۸۰ فعال کرد در بیانیه خود در ارتباط با حادثه روستای شین آباد “تحصیل دانش آموزان در مدارس فرسوده و نمور و قدیمی، گنجاندن تعداد دانش آموز بیش از دو برابر ظرفیت استاندارد در هر کلاس، محرومیت از روشهای نوین و استاندارد آموزشی، فقدان برنامه‌های کمک آموزشی، افت فاحش سطح دانش و آموزش کودکان” را “همزاد همیشگی دانش آموزان کردستان” دانسته‌اند.
امضاء کنندگان این بیانیه، خواستار توجه فوری به مداوا و بهبود شرایط ناگوار کودکان قربانی روستای شین آباد پیرانشهر و ضرورت جبران خسارت‌های فراوان جسمی، مادی و معنوی وارده به آنان و ارتقای وضعیت رفاهی و آموزشی مدارس شده‌اند.
عزل و محاکمه رئیس آموزش و پرورش پیرانشهر ودیگر کارکنان مقصر و اهمال کار، عزل و محاکمه مدیرکل آموزش و پرورش استان به دلیل وقوع این حادثه ناگوار در مجموعه تحت مدیریت او، استعفا یا استیضاح فوری وزیر آموزش و پرورش به دلیل وقوع حوادث بیشمار برای دانش آموزان در مدارس هم از دیگر خواسته‌های این فعالان است.
در همین حال برخی از گزارش‌ها حاکی از تجمع تعدادی از فعالان مدنی شهر مهاباد مقابل اداره آموزش و پرورش این شهر در روز یکشنبه، ۱۹ آذر است.
بر اساس ویدیو‌هایی که در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده این شهروندان با حمل پلاکاردهایی خواهان استعفای حمید رضا حاجی بابایی وزیر آموزش و پرورش شده‌اند.
مسعود کرد پور، روزنامه نگار ساکن در آذربایجان غربی به روز گفت این حادثه افکار عمومی منطقه را “به شدت جریحه دار کرده است.”
