تامس اردبرینک- کارین برولیئرد
دهه هاست که آمریکا بودجه کمک مالی به مسیحیان، زرتشتیان و یهودیان ایران را برای فرار از شکنجه و آزار و اذیت تأمین می کند، اکنون برخی از رهبران این اقلیت های مذهبی انگیزه های آمریکا را زیر سؤال می برند، اما فرقه هایی که هزاران سال در ایران دوام آورده اند، در نتیجه مهاجرت به سرعت تحلیل می روند.
از اواخر دهه 1980، دولت آمریکا مهاجرت به آن کشور را برای ایرانیان خاصی آسان کرده است که زیر بار فشارهای مذهبی به خارج از ایران سفر می کنند، این تسهیلات از سوی رهبران اقلیت های مذهبی در ایران استقبال نمی شود. به گفته آنان دولت دینی ایران با آنها بدرفتاری نمی کند. به گفته برخی از رهبران مسیحی و زرتشتی، اقلیت ها اساسا ً ایران را ترک می کنند تا از طرح گرفتن اقامت قانونی در آمریکا در ازای پرداخت 3 هزار دلار استفاده کنند.
یوناتن بیت کلیا، یکی از رهبران آشوری و نمایندۀ مجلس که آمریکا را مسئول نابودی جامعۀ اقلیت خود می داند، می گوید:” مسیحیان و زرتشتیان بخاطر بیکاری و اقتصاد نابسامان، ایران را ترک می کنند، اما این مشکلات برای همه ایرانیان است. وقتی آمریکایی ها به آشوری های ایرانی اجازه اقامت [گرین کارت]می دهند. تنها هدفشان تبلیغ علیه ایران به عنوان بدرفتاری با اقلیت های مذهبی است.“
طرح کمک به اقلیت های مذهبی ایران توسط انجمن کمک رسانی به مهاجران یهودی[هیاس] مستقر در نیویورک برنامه ریزی می شود. این انجمن سال گذشته برای کمک به مهاجرت اقلیت های غیرمسلمان ایران، حدود 3.4 میلیون دلار از بودجه دولت آمریکا دریافت کرد.
هیچگونه آمار و ارقام موثقی دربارۀ تعداد اقلیت های مذهبی در ایران وجود ندارد. بر اساس سرشماری انجام شده در سال 1976، 420 هزار غیرمسلمان در میان جمعیت 34 میلیون نفری ایران زندگی می کردند که بسیاری از آنها پس از انقلاب از کشور فرار کردند.
به رغم رویکرد خصمانه دولت ایران در قبال اسرائیل، یهودیان ایران می گویند به راحتی می توانند به تکالیف دینی خود عمل کنند. به گفته رهبران جوامع اقلیت، بیش از 25 هزار یهودی در ایران زندگی می کنند که این رقم بزرگترین جمعیت یهودیان در خاورمیانه به جزء اسرائیل بشمار می رود.
به گزارش وزارت خارجه آمریکا، در دهه گذشته 2842 یهودی بخاطر طرح هیاس، ایران را به مقصد آمریکا ترک کرده اند. به گفته یک مقام اسبق آمریکا که با این طرح آشناست، هم اکنون بیش از 10 هزار ایرانی منتظر سفر به وین هستند، جایی که هیاس سفر آنها را به آمریکا بعنوان پناهنده آسان می کند.
کوروش نیکنام نمایندۀ زرتشتیان ایران در مجلس می گوید:” این مهاجرت یک مشکل بزرگ برای همه اقلیت های غیرمسلمان ایران است. آرزو می کنم همه به ایران برگردند، اما گمان می کنم این آرزو محقق نشود. بنظر می رسد در 30 سال آینده هیچ زرتشتی در این کشور نماند.“
هیاس اوایل دهه جاری توسط وزارت امور خارجه آمریکا انتخاب شد تا تنها سازمان رسیدگی به امور مهاجرت اقلیت های ایرانی از وین باشد. کنگرۀ آمریکا در سال 2004 قانونی را تصویب کرد که تأیید صلاحیت اقلیت های مذهبی ایران را بعنوان پناهنده آسان تر می کند.
بودجه اختصاص یافته آمریکا به فعالیت های هیاس به دلیل افزایش تقاضانامه های ایرانیان تقریبا ً سه برابر شده است، یعنی از 1.24 میلیون دلار در سال 2002 به 3.46 میلیون دلار در سال 2007 افزایش یافته است. آمریکا ایران را در زمرۀ هشت “کشوری” قرار داده که به گفته وزارت خارجه آمریکا مرتکب نقض شدید آزادی های مذهبی است.
گیدئون آرونوف مدیر اجرایی هیاس می گوید، این نامگذاری توسط آمریکا “مبنای واقعی یک برنامه پناهندگی برای اقلیت های مذهبی ایران را فراهم می کند. افرادی هستند که احساس می کنند وجود این برنامه لازم است تا امنیت آنها را تأمین کند.“
یک تاجر ارمنی مسیحی در تهران می گوید، بیش از یک دهه است که بدنبال دلیل ماندن در ایران است. او می گوید:” اولین دلیل این است که پاسپورت های ایرانی ما بی ارزش هستند؛ ما به ویزای همه کشورها نیاز داریم. دلیل دوم این است که اقتصاد ایران ویران است. دلیل سوم، دختران من مجبورند حجاب اسلامی داشته باشند.” این تاجر ارمنی معتقد است که انتخاب احمدی نژاد بعنوان رئیس جمهور، حس تردید و بی ثباتی را افزایش داده است. او می گوید:” تهدیدهای خارجی در کارند، ممکن است جنگ شود. ما هر روز احساس فشار می کنیم. گمان می کنم دلایل ما برای مهاجرت با سایر ایرانیانی که می خواهند از ایران بروند، تفاوتی ندارند. اما بعنوان مسیحی، ترک ایران برای ما خیلی راحت تر است.“
بتکولیا نمایندۀ مسیحیان آشوری در مجلس می گوید، او و هم مسلکانش “آزادتر از برادران مسلمان خود در ایران هستند.” بتکولیا می گوید:” ما می توانیم مشروب بنوشیم، دخترها و پسرهای ما می توانند آزادانه در مهمانی هایمان در کنار هم باشند. ما می توانیم بخوانیم و برقصیم. در حالیکه مسلمانان ایران اجازه ندارند این کارها را انجام بدهند.“
منبع: واشنگتن پست، 1 مارس