سایمون تیسدال
مقامات و روحانیون ایران اصرار دارند نا آرامی های مصر و سایر اعتراضات مردمی در جهان عرب، تحت تأثیر ایدئولوژی سیاسی اسلامگراهاست و از انقلاب سال 1979 ایران نشأت گرفته است؛ انقلابی که به سرنگونی شاه ایران انجامید. اما رهبران مخالف و تحلیلگران مستقل، دیدگاه کاملاً متفاوتی دارند. آنها می گویند انگیزه مشترک این اعتراضات، دموکراسی و نه اسلام گرایی است و همین موضوع، بر ترس و نگرانی مسؤولان جمهوری اسلامی از اعتراضاتی به سبک مصر در ایران افزوده است.
به نظر می رسد جمهوری اسلامی پس از چندین روزشک و تردید، سرانجام تصمیم به اتخاذ موضع گرفته است. بیانیه ای که به امضای 214 نفر از نمایندگان مجلس ایران رسید، از حمایت “معنوی” گسترده از مردم مصر در برابر “دسیسه حاکمان شان” حکایت داشت. ضمناً در این بیانیه، “تلاش های صورت گرفته از سوی برخی از کشورها (انگلستان و آمریکا) و نیز رژیم صهیونیستی برای خاموش کردن اعتراضات و جدا کردن آن از ارزش های اسلامی محکوم شده است.”
آیت الله علی خامنه ای رهبر عالی ایران که خود فرمان سرکوب اعتراضات دموکراسی خواهانه مردم در سال 2009 را صادر کرده بود، در سایت اش ادعا کرده است که بروز نا آرامی های دموکراسی خواهانه در مصر را پیش بینی کرده بود و شخصاً آن را ترغیب کرده بود. او هیچ توضیحی درباره رفتار متناقض خود ارائه نداده است. خامنه ای گفت دشمنی حسنی مبارک رئیس جمهور مصر با اخوان المسلمین به عنوان بزرگترین حزب اسلامی و نیز اتحاد وی با آمریکا و اسرائیل از جمله اشتباهات مبارک بوده است.
شایان قجر نویسنده این مطلب در وب سایت رهبری به نقل از خامنه ای نوشت که تلاش های اخوان المسلمین، “دقایقاً نظیر خیزش سال 1979 ملت ایران در برابر آمریکا، استکبار جهانی و خیانتکاران است.”
سایر مقامات ایرانی نیز همین ساز را می نوازند. سردار یحیی رحیم صفوی مشاور نظامی خامنه ای به خبرگزاری فارس گفت مبارک دچار سرنوشت شاه خواهد شد و بوسیله نیروی انقلاب اسلامی سرنگون خواهد شد. برای اینکه غرب این نکته را بهتر متوجه شود، آیت الله سید احمد خاتمی نیز بر همین مواضع تأکید کرد. او گفت سر برآوردن “یک خاورمیانه اسلامی” مبتنی بر دین و دموکراسی دینی، حاکمیت اسلامی به شیوه ایران و نه به شیوه دموکراسی لیبرال به سبک آمریکا، الگوی پیش روست.
تفسیر ایرانی از وقایع مصر، قابل بحث است. شواهد قابل مشاهده از خیابان های مصر و تونس نشان می دهد گروه های اسلامی به جای رهبری توده ها، از روند جریانات حمایت می کنند. معترضان مصری می گویند برای مخالفت با مبارک به عنوان نماد بی عدالتی متحد شده اند و علیه فقدان آزادی های دموکراتیک، فقر، از دست رفتن فرصت های اقتصادی و فساد دولتی اعتراض می کنند. در این میان، هیچ اشاره ای به اسلام نشده است.
نکته اصلی در خصوص انقلاب ایران نیز این است که در ابتدا تحت هدایت اسلام نبوده است. آن انقلاب نیز در ماهیت خود یک پاسخ به حاکمیت متزلزل بود. به همین دلیل است که میر حسین موسوی، رهبر مخالفان ایران که به اعتقاد بسیاری از مردم توانسته است محمود احمدی نژاد را در سال 2009 در انتخابات شکست دهد، به حوادث مصر اشاره کرده و از آن اعتبار کسب می کند.
موسوی در وب سایت کلمه گفته است: “آنچه در خیابان های تونس، صنعا، قاهره، اسکندریه و سوئز شاهدیم، ریشه در اعتراضات میلیونی مردم تهران در سال 2009 دارد.”
شایاین قجر، نویسنده مطلب سایت رهبری بیش از آنکه به واقعیت آنچه در قاهره رخ می دهد اشاره کند، پرده از نگرانی های جمهوری اسلامی برداشته است.
دولت های غربی ارزیابی های مختلفی از نقش اسلام در حوادث مصر دارند. اما نقطه نظر ملاهای ایران با نگرانی یک کشور غیرمتحد در منطقه مشابه است؛ و آن کشور نیز اسرائیل است. بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل در هفته جاری گفت “نگرانی واقعی ما این است که مصر و سایر دولت های بی ثبات ممکن است “به رژیم های سرکوبگر تحت حاکمیت اسلام افراطی تبدیل شوند.”
منبع: گاردین- 1 فوریه
