در دو روز گذشته دو انفجار در شهر کرج، جان ۴ نفر را گرفته است. انفجار اول مربوط به شیئی مشکوکی در سطل زباله بوده که نماینده این شهر آن را “یک خمپاره جامانده از مانور نظامی” معرفی کرده و برای عامل انفجار دوم هنوز توضیحی منتشر نشده است.
خمپاره در شهر
شاید انفجار دوشنبه شب کرج که در ساختمانی دو طبقه در حصارک رخ داده و جان دو زن ۲۲ و ۶۰ را گرفت، در زمره حوادثی مانند انفجار کپسول گاز باشد اما انفجار ظهر روز یکشنبه از جنس دیگری بود. هرچند ابتدا اعلام شد که آن هم احتمالا بر اثر انفجار کپسول گاز پیک نیک است اما بعد پای تسلیحات جنگی به میان آمد.
کمی بعد از ساعت ۱۳ یکشنبه، ۳۰ مهرماه انفجاری مهیب در یکی از خیابانهای شاهین ویلای کرج گزارش شد و بررسی های اولیه نشان داد در این انفجار دومرد کشته و مرد دیگری مجروح شده است. مرد مجروح در جریان تحقیقات اولیه بازپرس جنایی کرج چنین توضیح داد: “من و دوستانم مثل هر روز در حال جمع آوری ضایعات بودیم. در یکی از سطلهای زباله، شیئی شبیه یک پیک نیکی گاز پیدا کرده و با آن شروع به خرد کردن ضایعات در گاری دستی کردیم. ناگهان آن شیء منفجر شد و دیگر متوجه هیچ چیزی نشدم.”
ساکنان منطقه روایت کرده بودند که انفجار باعث ذوب آسفالت خیابان و سوراخ شدن در آهنی مجاور شده است. (لینک فیلم پخش شده در شبکه استانی البرز)
با وجود دهان به دهان گشتن شایعه انفجار یک بمب در سطل زباله، در خبر اولیه این نکته مورد تاکید قرار گرفت که “ماموران به جستجوی محل پرداخته اما هیچ ترکشی که حکایت از انفجار مواد منفجره جنگی باشد در محل کشف نشد.”
اما اظهارنظر معاون سیاسی امنیتی استاندار البرز به شایعه روز کرجیها نزدیکتر بود: “شیئی که روز گذشته منفجر شده و حادثه آفرید چیزی شبیه گلوله یا خمپاره است و متخصصان مشغول بررسی آن هستند.”
البته ناصر رجبی گفت که شئی منفجر شده کاملا فرسوده و مربوط به سال های دور است که به عنوان زباله و ضایعات دورانداخته شده: “در منطقه شاهین ویلا سه جوان دوره گرد که مشغول جمع آوری ضایعات آهنی و زباله های قابل بازیافت بودند شیئی آهنی را در میان زباله ها پیدا می کنند.در اثر کنجکاوی این جوانان در خصوص شئی مذکور شئی در دستان آنها منفجر و دو نفر از آنها در دم کشته شدند. این دو نفر به شدت از ناحیه کمر به بالا آسیب دیدند و نفر سوم نیز به شدت مجروح شده و هم اکنون در بیمارستان شهید مدنی در کما است.”
با این حال رئیس مرکز مدیریت حوادث و فوریت های پزشکی استان البرز میگفت که فرد سوم تنها از موج انفجار ترسیده و پس از تزریق سرم از بیمارستان مرخص شده است.
یک روز بعد، نماینده کرج در مجلس نکته دیگری را فاش کرد و آن اینکه خمپاره منفجر شده نه تنها قدیمی نیست بلکه به جا مانده از مانورهای نظامی است. محمدجواد کولیوند حتی تعداد مجروحان را بیش از یک نفر اعلام کرد. او میگوید: “طبق بررسیهای نیروی انتظامی در بین وسایل دورهگردهایی که لوازم و ضایعات آهن از منطقه حصارک جمع کردهاند یک خمپاره عمل نکرده وجود داشته که بر اثر گرما و یا تخلیه غیراصولی منفجر شده است.”
نماینده کرج اضافه کرده است که “منطقه حصارک در بین کوهها واقع شده است که در آن مانورهای نظامی و یا مانورهای بسیج اعم از رزمایش و یا آموزش در ایام مختلف همچون دفاع مقدس برگزار میشود همچنین در این محل ممکن است نورافشانیهای صورت گیرد که امکان جا ماندن یک خمپاره عمل نکرده بعد از این مانورها و یا نورافشانیها موضوعی محتمل به شمار میآید.”
به این ترتیب فرضیه مطرح شده از سوی کولیوند به صورت ساده از این قرار است که دو جوان زبالهگرد، خمپارهای را از منطقه حصارک با خود حمل کردند و در شاهینویلا هنگامی که میخواستند زبالههای دیگر را با این شئی خرد کنند، خمپاره منفجر شده است.
کرج و انفجارهای نظامی
این نخستین بار است که به طور رسمی از به جا ماندن تسلیحات جنگی پس از یک مانور نظامی سخن گفته میشود. خمپارهای که ممکن است مربوط به مانور اخیر هفته دفاع مقدس در ۳۱ شهریور ماه گذشته و یا مانورهایی دیگر در سالهای گذشته باشد. اما کرج و انفجار، یادآور حادثه بزرگی است که ۲۱ آبان ماه ۱۳۹۰، بخشهایی از کرج و تهران را لرزاند و شیشه ساختمانها را شکست. در آن انفجاربزرگ هم ابتدا شایعات بسیاری در جریان بود اما خیلی زود مشخص شد که در انفجاری شدید در یک پادگان این نهاد نظامی در اطراف کرج ۱۷ نفر کشته و ۱۶ نفر زخمی شده اند و حال برخی از مجروحان نیز وخیم است.
سپاه پاسداران ایران در تکذیب شایعه رایج آن زمان اعلام کرد که این انفجار ربطی به “آزمایش هستهای که بعضی رسانههای بیگانه آن را مطرح کردهاند” نداشته و در هنگام جابجایی مهمات رخ داده است.
با این حال ورود امدادگران به پادگانی که انفجار در آن رخ داده بود تا ساعت ها با محدودیت مواجه بود. محمد مظفر، رئیس سازمان امداد و نجات هلال احمر توضیح داد این محدودیت ها به این دلیل بود که “احتمال انفجار مجدد” وجود داشت. سردار سرلشکر حسن تهرانی مقدم، مسوول سازمان جهاد خودکفایی سپاه، سرشناسترین کشته این حادثه بود.
کرج که اکنون مرکز استان البرز است و از لحاظ تقسیمات اداری کشوری، پیوندی با تهران ندارد، پایگاهها و پادگانهای نظامی بسیاری را در خود جای داده و همه ساله مانورهای نظامی فراوانی در این منطقه برگزار میشود. هنوز مقامات نظامی در مورد حادثه اخیر کرج اظهارنظری نکردهاند اما اگر آن گونه که نماینده این شهر میگوید امکان جا ماندن خمپارههای عمل نکرده بعد از مانورها در مناطقی چون حصارک بالا باشد، احتمال بروز حادثهای مشابه لااقل در منطقه حصارک، این منطقه قدیمی و پرجمعیت دور از انتظار نیست.