در فروشگاه های تهران بطری های قهوه ای در قفسه ها چیده شده اند: آبجوی هلو، آبجوی گلابی، آبجوی طالبی. برچسب روی آن صفر درصد الکل را نشان می دهد؛ هر چه باشد در جمهوری اسلامی هستیم. از زمانی که آیت الله ها در سال ۱۹۷۹ قدرت را در ایران به دست گرفتند، تولید، فروش و مصرف مشروبات الکلی برای شهروندان مسلمان به شدت ممنوع شده است.
ولی ایرانیان کار خود را می کنند. در سال ۲۰۰۵، یک فرد ایرانی به طور میانگین یک لیتر الکل خالص را در زمانی بیش از ۱۵ سال مصرف می کرد. البته این وضعیت با وضعیت یک فرد آلمانی که به طور میانگین ۱۳ لیتر الکل را در چنین بازه زمانی مصرف می کند، قابل قیاس نیست. ولی به هرحال برای کشوری که مصرف الکل در آن مستوجب ۸۰ ضربه شلاق و جریمه و زندان است [برای بار سوم حتی می تواند به اعدام منجر شود]، میزان قابل توجهی است. با این وجود، به گفته نیروی انتظامی ایران، بیش از ۲۰۰ هزار الکلی در این کشور دین سالار زندگی می کنند.
ولی نکته قابل توجه این است که ایرانیان چگونه می توانند به این ماده ممنوعه دست پیدا کنند؟
در شیراز هستیم. چند نفر زیر درخت نشسته اند و پسته می خورند. یکی از آنها که حدوداً ۴۰ سال سن دارد می پرسد: “می خواهید شراب واقعی شیراز را امتحان کنید؟” البته که می خواهیم. دستش را دراز می کند. ولی آیا آنها واقعاً افراد عادی هستند؟ گاهی پلیس لباس شخصی مردم را زیر نظر دارد و “بدحجاب ها” و زوج هایی را که ازدواج نکرده اند دستگیر می کند. ریسک دریافت آن خیلی بالاست. خوشبختانه ما از گرفتن آن منصرف شدیم. او شماره تلفن همراه خود را می دهد که در صورت تغییر عقیده با او تماس بگیریم.
ترجیح می دهیم این تجربه را در باشگاه ارامنه در تهران انجام دهیم، چرا که برای اقلیت مسیحی استثناهایی وجود دارد. آنها نیز به مانند یهودیان و زرتشتیان اجازه وارد کردن و مصرف الکل را دارند؛ البته تا زمانی که به مسلمانان نفروشند.
برخی هتل های بزرگ نیز که ازسوی دولت اداره می شوند امکان فروش الکل به خارجیان را دارند. ولی اکنون ماه محرم است و نوشیدن الکل ایده خوبی نیست. ترجیحاً بهتر است از نوشیدن آن صرف نظر کنیم. ولی خانمی ما را به منزلش دعوت می کند. در منزل او که بسیار شبیه به خانه های اروپایی است، بطری های قهوه ای آبجو را می بینیم که روی آنها نوشته شده: صفر درصد الکل. او با خنده می گوید: “ما شکر و مخمر را با آبجوی بدون الکل مخلوط می کنیم و در یک ظرف پلاستیکی قرار می دهیم. پس از ده روز آبجوی بدون الکل مجدداً تبدیل به آبجوی الکل دار می شود.”
نتیجه آن طعمی قوی و تلخ دارد. بسیاری از دوستان او نیز به همین شیوه عمل می کنند. به واقع ایرانیان که در آبجوسازی و کشت انگور تجربه طولانی دارند ترجیح می دهند که تفریحات خود را با ممنوعیت های آیت الله ها از بین نبرند.
زنگ در به صدا درمی آید. یک موتورسوار با کلاه کاسک از پله ها بالا می آید و یک بطری شراب بوردو به میزبان می دهد. قیمت آن ۲۰ دلار است؛ یک بطری شراب بوردو که بی شک در فروشگاه های آلمان ۴ یورو قیمت دارد. ودکا و ویسکی هر یک ۴۰ دلار قیمت دارند، ولی اگر بیشتر سفارش دهید، تخفیفی درنظر گرفته خواهد شد. قیمت بالای مشروبات الکلی در ایران کاملاً قابل توجیه است، چرا که هر بطری به صورت پنهانی از کردستان عراق و ترکیه وارد ایران شده است. به گفته پلیس ایران، سالانه بین ۶۰ تا ۸۰ میلیون لیتر الکل در بازار سیاه فروخته می شود که رقم آن به حدود یک میلیارد دلار می رسد.
مرد جوان پس از دریافت پول بلافاصله سوار موتورش می شود، چرا که امشب پنج شنبه است و لیست مشتریان طولانی است.
منبع: تاگس سایتونگ، ۱۶ ژانویه