شبکه‌های اجتماعی وطنی

نویسنده
فردین هاتفی

» معرفی مطبوعات اینترنتی

شبکه‌ی ۳ تلاش می‌کند تا در هر شماره‌ی هنر روز، نشریات اینترنتی را که با محتوای ادبیات و هنر و به زبان فارسی منتشر می‌شوند به خوانندگان معرفی کند.

 

معرفی سایت‌های ادبی “کلوب دات کام” و “تیوال”

 

کلوب دات کام” در سراشیب سقوط

“کلوب دات کام” در اوایل دهه‌ی هشتاد فعالیت خود را به عنوان نخستین شبکه‌ی اجتماعی داخلی آغاز کرد و از همان سال‌ها با استقبال خوب کاربران ایرانی مواجه شد. این شبکه‌ی اجتماعی در آغاز بخش‌های بسیار پرطرفداری در حوزه‌ی ادبیات، سینما، نمایش، نقد و… داشت و کاربران آن می‌توانستند درباره‌ی موضوعات گوناگون با هم بحث کنند و مباحث مورد علاقه‌شان را به اشتراک بگذارند. با این همه، کلوب دات کام به چشم بر هم زدنی جامه دگر کرد و خود را دربست در اختیار نهادهای حکومتی به ویژه سپاه پاسداران گذاشت. سپاه با مصادره‌ی کلوب دات کام فرصتی طلایی برای نظارت بر کاربران، شناسایی و دستگیری مخالفین و دگراندیشان و تحمیل مبانی عقیدتی خود به اعضای این جامعه‌ کرد. جامعه‌ی مجازی ایرانیان پس از این دگردیسی بسیاری از کاربران خود را از دست داد. رواج چشمگیر استفاده از فیس‌بوک، توئیتر، اینستاگرام و شبکه‌های اجتماعی دیگر، بیش از پیش کلوب را از رونق انداخت و شگفت این‌که خود شبکه نیز با تغییراتی بنیادین در شمای گرافیکی و ایجاد بخش‌هایی خاص نشان داد که در آستانه‌ی تبدیل‌شدن به رسانه‌ و جامعه‌ای مجازی برای گروه‌های تندرو طرفدار حکومت است. امروزه کاربران کلوب چه بخواهند و چه نخواهند مجبورند که نوشته‌های تحمیلی گردانندگان سایت را روی دیوار خود ببینند.

 

نوشته‌هایی که همیشه ضمیمه‌ی عکس‌هایی مذهبی سیاسی است که گرافیک و تصویرپردازی آن‌ها، هنر سخیف، به دور از زیبایی‌شناسی و سلیقه‌ی حاکمیت را یادآوری می‌کند. لحن مطالب نیز همیشه ترکیبی است از ادبیات سفسطه‌گرانه‌ی روزنامه‌ی کیهان و لحن سرزنشگرانه و ریاکارانه‌ی مبلغان مذهبی:

“اسمش شد مــُــــد !!!

شلوار لی را برایمان فرستادند…

اول زیاد هم بــَــد نبود !!!

بعد شد آفــَـــت غیرت و حیا !!!

پسرانه اش از بــــالا کوتاه شد !

و…

دخترانه اش از پــایین !

چــــــادر شد مانتوهای بلــند…

مانتوها ذره ذره آب رفت !!!

حالا دیگر باید آن را بلــــــوز نامید !!

چــــادر، چــادری ها هم کم کم تبدیل به شنــــل شده !!

یا آنقــــدر نازک که…

بودنش طعنه ایست به نبودنش…!!!

حالا که دیگر شـلـــوار جایش را به ســاپـــورت داده !!!

روسری ها هم که از عقب و جلو آب رفتــه !

مــــانده ام فردا فرزندان این نســــل هنـوز هم

” مـــــــــادر “ را اسوه پاکی و ” پـــــــدر “ را مظهر مردانگی میدانند ؟!

کـــــاش مردان حرمت مـــرد بودنشان را بدانند…

و زنـان شوکت زن بودنشان را….

کـــــاش مردان همیــشه مـرد باشند و زنـان همیــشه زن…

آنگاه نه روز “ زن ” داریم و نه روز “ مـرد “

بلکه هر روز، روز “ انــــســـانــیــــت ” اسـت…”

 

در این نوشته‌های تحمیلی که در آن‌ها کم‌ترین نشانی ازدانش و ژرف‌نگری نیست، تبلیغ “حجاب” می‌شود و “بدحجابان” و “بی‌حجابان” مورد نکوهش و سرزنش قرار می‌گیرند. نویسندگان و شاعران طراز اول کشور به سخره گرفته می‌شوند و مورد اهانت‌های بی‌شمار قرار می‌گیرند. مسائل اجتماعی‌سیاسی روز به سطحی‌ترین شکل ممکن مورد بررسی قرار می‌گیرد و در پایان اغلب “ولایت فقیه” تنها راه نجات و سعادت معرفی می‌شود.

 

تیوال“، شبکه‌ی اجتماعی هنر و فرهنگ

“تیوال” یک شبکه اجتماعی عمومی است. شبکه‌های اجتماعی از مهم‌ترین مفاهیم نوین اینترنت بوده و به سامانه‌هایی گفته می‌شود که بستر ارتباط بین انسان‌ها هستند. در تیوال کاربران در محور زمینه‌های علاقه‌مندی مشترک و محصولات وابسته به آن‌ها ارتباط می‌یابند. برای نمونه یکی از زمینه‌های بنیادی تیوال، سینما است. کاربران علاقه‌مند به سینما وارد این زمینه شده و با هم محتوای این بخش را می‌سازند و به گفتگو می‌پردازند. محتوایی همچون محصولات و اخبار این زمینه، دیدگاه‌ها، نقد و بررسی آثار، طرح پرسش‌ و پاسخ، نظرسنجی از دیگر کاربران. همچنین تیوال روی برنامه‌ها و آثار این زمینه‌ها به ارایه برگه‌ی اختصاصی اطلاعات، تخفیف‌های ویژه، فروش اینترنتی بلیت، رزرو صندلی و… می‌پردازد.

تیوال بخش‌های متنوعی دارد: تئاتر، سینما، موسیقی، شعر و ادبیات، عکاسی، هنرهای تجسمی، گردشگری و فناوری. کاربران تیوال با دنبال‌کردن زمینه‌ی مورد علاقه‌شان، می‌توانند نظرات خود را درباره‌ی حوزه‌های مختلف روی دیوار تیوال بنویسند، در نظرسنجی‌ها شرکت کنند و یا به دیگر اعضا و همچنین بازدیدکنندگان تیوال، کتاب، نمایش یا فیلم مورد علاقه‌شان را معرفی کنند. تیوال برای اعضای خود تخفیف‌های ویژه‌ی بلیت تئاتر، سینما و کنسرت در نظر گرفته است.