روابط آمریکا با ایران، همچنان تنش زا

نویسنده

یوچی دریزن و مارگارت کوکر

رابرت گیتس وزیر دفاع آمریکا مدت های مدید از سیاست نزدیکی دیپلماتیک به ایران حمایت کرده ‏است، طرحی که اولویت برتر دولت اوباما بشمار می رود. اما نشست امنیتی پرحاشیۀ این دولت ‏بوضوح نشان می دهد که کنار گذاشتن بی اعتمادی متقابل تا چه اندازه برای ایران و آمریکا دشوار ‏خواهد بود.‏

گیتس در سخنرانی که قرار است روز شنبه ایراد شود، ایران را به ایجاد بی ثباتی در عراق و ادامۀ ‏فعالیت های مربوط به تسلیحات اتمی و موشک های دوربرد متهم کرده است. در متن آماده شدۀ ‏اظهارات گیتس آماده است، “بنظر می رسد هر یک از اقدامات ایران با هدف ایجاد بیشترین تنش در ‏جامعۀ بین الملل طراحی شده است.“‏

رابرت گیتس روز جمعه وارد بحرین شد. ایران تنها هیئتی متشکل از مقامات پایین رتبه را برای ‏شرکت در کنفرانس بحرین به این کشور فرستاده است. برگزارکنندگان این کنفرانس ابتدا اشاره داشتند ‏که تهران علی لاریجانی را به بحرین خواهد فرستاد. ‏

اما به رغم امیدهای ایجاد شده در خصوص بهبود روابط ایران و آمریکا در دورۀ ریاست جمهوری ‏باراک اوباما، بعید بنظر می رسد روابط سرد دو کشور به این زودی بهبود یابد. اوباما در مبارزۀ ‏انتخاباتی خود اعلام کرد، سیاست انزوای ایران را کنار خواهد گذاشت و بدنبال برگزاری مذاکرات با ‏ایران در سطح مقامات بلندپایۀ دو کشور خواهد بود. او اواخر هفتۀ گذشته یکبار دیگر بر این موضع ‏گیری تأکید کرد و در مصاحبه با شبکۀ ان بی سی یادآور شد، “دیپلماسی مستقیم اما سخت را با ایران ‏دنبال خواهد کرد.“‏

اوباما خاطر نشان کرد، در صورتی که ایران برنامۀ هسته ای خود را کنار بگذارد، مشوق های ‏اقتصادی به این کشور ارائه خواهد داد و در صورتی که از همکاری ممانعت ورزد، بدنبال تنبیه این ‏کشور با تحریم های شدیدتر خواهد بود. اوباما گفت، ایالات متحده به ایران اجازه خواهد داد “تصمیم ‏بگیرد که آیا می خواهد روش سخت یا روش آسان را امتحان کند.“‏

بنظر می رسد این اظهارات، سران ایران را دلسرد کرده است، به طوری که سخنگوی وزارت امور ‏خارجۀ ایران هفتۀ گذشته اوباما را متهم کرد به اینکه به “همان سیاست قدیمی هویج و چماق” معتقد ‏است. ‏

بسیاری از تحلیلگران تردید دارند که روابط ایران و آمریکا به این زودی بهبود یابد. صادق خرازی ‏که دو بار معاون وزیر امور خارجۀ ایران بوده است، می گوید، “ما در حال حاضر برای حل موضوع ‏ایران و آمریکا با موانع بسیاری روبرو هستیم. فعلا ً دو کشور در وضعیت جنگ سرد قرار دارند که ‏فرصت های سیاسی و اقتصادی ما را محدود می کند.“‏

نقطه نظرات گیتس دربارۀ ایران طی سال ها گسترش یافته است. در سال 2004، او و برززینسکی، ‏مشاور امنیت ملی جیمی کارتر رئیس جمهوری اسبق آمریکا، ریاست گروه ضربت شورای روابط ‏خارجی آمریکا را به عهده داشتند، گروهی که خواستار “سیاست نزدیکی دیپلماتیک به ایران و گفتگو ‏با تهران در خصوص مسائل ویژه ای بود که نگرانی های دو طرف را شامل می شد.” علاوه بر این، ‏گیتس در سال 2006 عضوی از گروه دو حزبی مطالعات عراق بود که از نزدیکی دیپلماتیک به ‏ایران نیز حمایت کرد. ‏

گیتس که از دسامبر 2006 زمام امور پنتاگون را در دست گرفته، سیگنال های مختلطی دربارۀ ‏نزدیکی دیپلماتیک به ایران و محکوم کردن شدید برنامۀ هسته ای این کشور فرستاده است. او امسال ‏در سخنرانی در جمع گروهی از دیپلمات های بازنشسته خاطر نشان کرد، آمریکا باید “یکسری از ‏اهرم های خود را دربارۀ ایران گسترش دهد و سپس بنشیند و با ایرانیان گفتگو کند.“‏

رابرت گیتس در متن آماده شدۀ خود که قرار است روز شنبه ایراد شود، خاطر نشان کرده است، از ‏متحدان آمریکا در منطقه می خواهد فشارهای دیپلماتیک خود را بر ایران افزایش دهند و تحریم های ‏اقتصادی را بر ضد ایران تشدید کنند. ‏

منبع: وال استریت ژورنال، 13 دسامبر‏