یک ماه پس از اعلام نظر شورای نگهبان در خصوص احراز صلاحیت نامزدهای ریاست جمهوری و یک هفته پس از شکست تمامی نیروهای اصولگرا از کاندیدای نزدیک به اصلاح طلبان، جانشین نماینده ولی فقیه در سپاه پاسداران ادعا کرده است که احمدی نژاد بارها از آیت الله خامنه ای خواسته اسفندیار رحیم مشایی را به انتخابات بازگرداند اما رهبر جمهوری اسلامی حاضر نشده است برای او از حکم حکومتی استفاده کند.
در حالی که رازداری در خصوص مسائل پشت پرده نظام همواره یکی از دغدغه های رهبر جمهوری اسلامی بوده است اما چند صباحی است که نیروهای دست راستی نزدیک به او این اصل را رعایت نمی کنند، در همین راستا بود که روز جمعه عبدالله حاجی صادقی جانشین نماینده ولی فقیه در سپاه از 3 بار تلاش محمود احمدی نژاد برای بازگرداندن اسفندیار رحیم مشایی به انتخابات ریاست جمهوری و ناکامی پیاپی وی خبر داد. حاجی صادقی که در شهر قم و نزد استادان بسیجی این شهر سخنرانی می کرد گفته است: “رییس جمهور سه بار برای حکم حکومتی خدمت رهبری رفت و چانه‌زنی کرد اما رهبری خواسته رییس جمهور را قبول نکردند. “
رحیم مشایی از زمان روی کار آمدن محمود احمدی نژاد در سال 84، نزدیک ترین چهره به وی محسوب می شد. از اوایل سال 90 همزمان با بالاگرفتن اختلاف احمدی نژاد و آیت الله خامنه ای بر سر عزل وزیر اطلاعات، اصولگرایان حامی رهبر جمهوری اسلامی حملات تند و دامنه داری علیه رحیم مشایی و دیگر نزدیکان احمدی نژاد در نهاد ریاست جمهوری انجام دادند. آن ها این حلقه را “جریان انحرافی” خطاب می کردند و معتقد بودند رحیم مشایی” لیدر” آن است.
احمدی نژاد و رحیم مشایی پا پس نکشیدند و چند دقیقه پیش از اتمام مهلت قانونی ثبت نام ریاست جمهوری دست راست رئیس دولت در وزارت کشور نام خود را به عنوان کاندیدای ریاست جمهوری ثبت کرد.
با این حال 10 روز بعد شورای نگهبان اعلام کرد نه تنها رحیم مشایی بلکه آیت الله اکبر هاشمی رفسنجانی – رئیس جمهور پیشین و رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام – نیز رد شده است.
حاج صادقی در اظهارات اخیر خود با اشاره به اینکه رهبری تاکید کردند بودند که به شورای نگهبان توصیه نخواهند داشت و حکم حکومتی نیز صادر نمی‌کنند افزوده است: “احمدی نژاد برای حکم حکومتی سه بار خدمت معظم له رسید ولی ایشان خواسته وی را قبول نکردند.”
وی اشاره ای به جزئیات این جلسات نکرده است. پیش از اعلام نتایج بررسی صلاحیت های کاندیداهای ریاست جمهوری، برخی ناظران معتقد بودند از آنجا که دولت وظیفه برگزاری انتخابات را عهده دار است، ممکن است رد صلاحیت مشایی عواقبی همجون عدم برگزاری به موقع انتخابات یا اعلام استعفا از سوی احمدی نژاد را به همراه داشته باشد. برخی دیگر نیز می گفتند کاندیدای اصلی احمدی نژاد، سعید جلیلی بوده است که در سایه رحیم مشایی وارد میدان شده است. اما روند برگزاری انتخابات و افشای چانه زنی پیاپی احمدی نژاد برای راضی کردن آیت الله خامنه ای هر دو این فرضیه را زیر سوال برد.
اول خرداد، 24 ساعت پس از اعلام اسامی کاندیداهای انتخابات، محموداحمدی‌نژاد در گفتگو با خبرنگاران به صراحت گفت: “بنده آقای مشایی را معرفی کردم و ایشان را می‌شناسم. ایشان فردی صالح و مفید برای کشور هستند و معتقدم که دارای توانمندی هستند. “
تلاش احمدی نژاد تا آخرین لحظه
او از “مظلوم واقع شدن” دست راست خود در پاستور سخن گفت و با این مقدمه که “در کشوری که ولایت فقیه وجود دارد حق مظلوم آن هم در این سطح پایمال نمی‌شود” خاطرنشان کرد: “به نظرم با وجود رهبری مشکلی پیش نخواهد آمد ومن از طریق ایشان تا لحظه آخر این موضوع را پیگیری و تعقبیب می‌کنم و امیدوارم مشکل حل شود و مشکلی نخواهد بود.”
جانشین نماینده آیت الله خامنه ای در سپاه به یک روز پیش از اعلام نظر شورای نگهبان بازگشته و گفته است در آن روز رهبر جمهوری اسلامی در جمع ائمه جمعه و نمایندگان خود در استان‌‍‌ها بار دیگر خاطرنشان کرده است که در این مرحله به شورای نگهبان “نه چیزی گفته و نه چیزی خواهد گفت”
گفتنی آیت الله هاشمی رفسنجانی که برای سال ها به رهبر جمهوری اسلامی نزدیک بوده است پس از رد صلاحیتش درخواستی مبنی بر بازگردانش به انتخابات توسط حکم حکومتی آیت الله خامنه ای مطرح نکرد.
رهبر جمهوری اسلامی درست یک هفته پس از اعلام کاندیداهای نهایی انتخابات در جمع نمایندگان مجلس شورای اسلامی به طور تلویحی آب پاکی را روی دست رد صلاحیت شده ها ریخت و گفت: “ما واقعا باید تشکر کنیم از همه نامزدها و آنهایی که صلاحیتشان احراز نشد و به قانون تمکین کردند”
یشتر برخی از منابع رسانه‌ای و چهره‌های سیاسی با یادآوری حکم حکومتی آیت‌الله خامنه‌ای در جریان انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۴ (دو دوره پیش) و بازگرداندن مصطفی معین و محسن مهرعلیزاده دو نامزد اصلاح طلب رد صلاحیت شده به رقابت های انتخاباتی، احتمال می‌دادند که رهبر ایران این بار هم از حکم حکومتی استفاده کند.
حکم حکومتی برای مشایی، فقط یک بار
با این حال آیت الله خامنه ای که پیشتر حکمی حکومتی برای اسنفدیار رحیم مشایی داده بود، حاضر نشد برای دومین بار این کار را بکند. هرچند آن یکبار هم حکم وی به ضرر مشایی شد. تابستان 88 پس از آنکه محمود احمدی نژاد، اسنفدیار رحیم مشایی را به عنوان معاون رئیس جمهور اعلام کرد، وی با نوشتن نامه ای به احمدی نژاد تصریح کرد: “انتصاب جناب آقای اسفندیار رحیم مشایی به معاونت رئیس جمهور بر خلاف مصلحت جنابعالی و دولت و موجب اختلاف و سرخوردگی میان علاقمندان به شما است.”
هواداران ولایت مطلقه فقیه و به تبع ولایت مطلق وی در این مقطع، معتقدند که وی براساس مطلقه بودن ولایت فقیه، مافوق قانون است و هرگاه تشخیصی داد می‌تواند دستورات ورای قانون که در قانون اساسی پیش بینی شده صادر کند.
گزاره حکم حکومتی اولین بار در جریان نامه آیت الله خامنه‌ای به مجلس ششم برای کنار گذاشتن اصلاح قانون مطبوعات بکار گرفته شد.
آیت الله خامنه‌ای همچنین بلافاصله پس از انتخاب احمدی نژاد اصل ۴۴ قانون اساسی را بدون همه پرسی در سال ۱۳۸۵ تغییر داد. همچنین وی چند بار از حکم برای حمایت از دولت احمدی نژاد استفاده کرد. از جمله صدور مجوز برداشت از صندوق ذخیره ارزی بدون تایید مجلس و همچنین مجوز تاخیر ۱۱ روزه در معرفی وزیر اقتصاد جدید.
منابع حکومتی تلاش دارند که برای حکم حکومتی رهبری تاییدات شرعی و مذهبی (با استناد به روایات مذهبی) بتراشند و مغایرات آن با قانون اساسی را توجیه کنند. خبرگزاری فارس در مطلبی قابل توجه تلاش کرد تا وانمود کند که پیامبر اسلام نیز از حکم حکومتی برای افراد استفاده کرده‌است.
در ۹ فروردین ۱۳۸۹ هم آیت الله صادق لاریجانی رئیس قوه قضائیه گفت با پایان یافتن مهلت اجرای قانون آزمایشی آیین دادرسی این قانون با اجازه رهبری برای یکسال دیگر تمدید شد. وی از عنوان دستور ولایی استفاده کرد که تاکنون بی سابقه بوده‌است.
در آخرین مورد نیز یکم آذر ۱۳۹۱ درحالی که مجلس اصولگرایان طرح سوال از رییس دولت دهم را پیش‌رو داشت حکم حکومتی رهبر ایران مانع سوال مجلس از احمدی‌نژاد شد.
