علت غیبت هاشمی رفسنجانی در نماز جمعه

بهرام رفیعی
بهرام رفیعی

» یک سال پس از نماز جمعه 26 تیر

یکسال پس از غیبت اکبرهاشمی رفسنجانی از نماز جمعه تهران، رییس شورای سیاست گذاری ائمه جمعه کشورعدم حضور رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام در نماز جمعه تهران را “امری طبیعی”  و بنا بر “خواست” خود او دانست اما درعین حال با یادآوری آخرین نماز جمعه اقامه شده توسط هاشمی رفسنجانی در 26 تیرماه سال گذشته اعلام کرد که: “اگر این باب را در نماز جمعه باز کنیم که هر کسی ناکامی سیاسی دست پیدا می‌کند، بخواهد جرات کند و بیاید و نماز جمعه را به هم بریزد نمی‌توانیم در کشور نماز جمعه اقامه کنیم، ما همیشه از این‌که مسائل سیاسی و این رقابت‌های سیاسی و انتخاباتی وارد مقوله نماز جمعه شود، پرهیز داشته‌ایم. “

سید رضا تقوی دیروز در همایش نماز جمعه و رسانه گفت: “ممکن است یک امام جمعه مدتی خطبه‌های نماز جمعه را بخواند و نماز به امامت ایشان برگزار شود و بعدا به دلایلی این اقدام را انجام ندهد و این فقط مربوط به آقای هاشمی رفسنجانی نیست.”

رییس شورای سیاست گذاری ائمه جمعه با اشاره به آخرین نماز جمعه اقامه شده توسط هاشمی رفسنجانی افزود: “در فضای بعد از انتخابات عد‌ه‌ای می‌خواستند از نماز جمعه‌ ایشان سوءاستفاده کنند. من در نماز جمعه آخر ایشان سخنران پیش از خطبه بودم و هنگامی که سخنرانی می‌کردم با مشکلات زیادی مواجه شدم؛ چراکه در موقعی که صحبت می‌کردم عده‌ای چند متر آن طرف‌تر شعار می‌دادند.”

وی همچنین در ادامه تصریح کرد: “در آن نماز جمعه عده‌ای شعار می‌دادند و حتی در موقع خطبه‌ها نیز ساکت نبودند، و در واقع حواس مردم را پرت می‌کردند و چنین فضایی نیز هنگامی که آقای هاشمی رفسنجانی نماز را اقامه می‌کردند، به وجود آمد. هر موقع که بحث و خبری منتشر می‌شد که قرار است آقای هاشمی نماز جمعه را اقامه کند، پیامک‌هایی فرستاده می‌شد که برویم نماز جمعه را به هم بریزیم. خود حضرت آقای هاشمی اعلام کردند که عده‌ای سعی می‌کنند از نماز جمعه و حضور من در نماز جمعه سوء استفاده کنند و خودم در نماز جمعه نمی‌آیم.”

سیدرضا تقوی همچنین درباره جانبداری برخی ائمه جمعه از جناحی خاص نیزگفت: “امام جمعه مواضع نظام را مطرح می‌کند و ممکن است که مواضع یک جناح عین مواضع نظام در مسائلی باشد و این تلقی در جامعه به وجود بیاید که این امام جمعه در موافقت با یک جناح صحبت می‌کند در حالی که این جناح است که دارد بر اساس مواضع نظام موضع‌گیری می‌کند.”

این اظهارات رییس شورای سیاست گذاری ائمه جمعه کشور درباره دلایل غیبت هاشمی رفسنجانی در نماز جمعه تهران در شرایطی مطرح می شود که روز دوشنبه هفته جاری فائزه هاشمی نیز درباره علت غیبت پدرش در نماز جمعه تهران که در رسانه های مختلف منتشر می شود گفته بود: “نه قهراست و نه فشار. تا آنجایی که می دانم تا قبل ازعید مرتب برای نمازجمعه به ایشان زنگ زده شد که مثلاً شما می روید این هفته برای نماز و ایشان می گفتند نه نمی روم. این جور هم نبود که آنها فشار بیاورند که ایشان نمازجمعه نروند فکر می کنم خودشان هم یکی- دوبار علت این موضوع را گفته است.”

فرزند هاشمی رفسنجانی برخلاف اظهارات سید رضا تقوی مبنی بر اینکه وی برای جلوگیری از”سوء استفاده عد ه ای” در نماز جمعه غیبت می کند، در مصاحبه با وبسایت دیلی پرس با تاکید به اینکه “ایشان به شدت نگران آینده مملکت هستند” تاکید کرده بود: “چون آن روز( نماز جمعه۲۶ تیر) مردم خیلی آسیب دیدند، من شنیدم ایشان می گفتند اگر مجددا به نماز جمعه بروم همین اتفاق دوباره تکرار می شود و مردم آسیب می بینند من حاضر نیستم به نماز جمعه بروم و اخیرا هم تا جایی که من در جریان بودم مرتب هر دفعه برای نماز جمعه با ایشان تماس گرفته می شد که آقای هاشمی زیربار نمی رفت.”

 

هاشمی رفسنجانی؛ مواضعی که تغییر نکرد

اظهارات رییس شورای سیاست گذاری ائمه جمعه درباره غیبت هاشمی رفسنجانی در نماز جمعه تهران درحالی است که او در 26 تیرماه سال گذشته و در تنها نماز جمعه ای که صدها هزار نفر از معترضان و رهبران جنبش سبز از جمله میرحسین موسوی، مهدی کروبی و محمد خاتمی نیز حضور داشتند با انتقاد از شورای نگهبان برای تایید شتابزده صحت انتخابات دهمین دوره ریاست جمهوری، برای خروج کشور از بحران  خواستار “ازبین رفتن تردیدها در باره انتخابات”، “آزادی زندانیان” و “جلب رضایت مردم و دلجویی از آسیب دیدگان” شده بود.

او همچنین دراین اولین و آخرین نماز جمعه پس از انتخابات با انتقاد از وضعیت موجود کشور تاکید کرده بود که: “جمهوری اسلامی یک لفظ نیست بلکه یک واقعیتی است که از عقاید ما از قرآن ما از روایات ما و از ائمه ما و از پیغمبر ما به ما رسیده و ما به آن اعتقاد داریم و این دو تا باید با هم باشد. مطمئن باشید که اگر یکی از این دو تا آسیب ببیند ما دیگر آن انقلاب را نداریم اگر «اسلامی» نباشد اصلا داریم به بیابان و بیراهه می رویم و اگر «جمهوری» نباشد اصلا قابل تحقق نیست. آنجائیکه مردم نباشند رای مردم نباشد آن حکومت اسلامی نیست.”

پس از این اظهارات و انتقادات  هاشمی رفسنجانی از تریبون نماز جمعه تغییراتی از سوی شورای سیاست گذاری ائمه جمعه کشور و “ستاد اقامه نماز” که هر دو از سوی منصوبان آیت الله خامنه ای اداره می شوند صورت گرفت و از آن پس تا کنون هاشمی رفسنجانی دیگر هیچ نماز جمعه ای را درتهران اقامه نکرده است.

در همین حال نیز شورای سیاستگذاری ائمه جمعه پس از مدتی با رد برکناری هاشمی رفسنجانی، حجت الاسلام کاظم صدیقی یکی از روحانیون تندروی حامی احمدی نژاد و رییس دادسرای انتظامی قضات را به امامت موقت جمعه تهران منصوب و اعلام کرد:  ”آقای صدیقی نیز در کنار دیگر امامان موقت جمعه تهران به وظیفه خطیر اقامه نماز جمعه تهران خواهد پرداخت. مانند آیت الله [احمد] خاتمی که به امام جمعه موقت تهران منصوب شدند و فردی از امامان جمعه دیگر حذف نشد.”

پس ازاین تغییر البته هاشمی رفسنجانی در اظهار نظرهای مختلف بارها بر مواضع و راهکارهای خود در نماز جمعه 26 تیرماه تاکید کرده است. او حتی در آذرماه سال گذشته  با انتقاد مجدد ازشرایط حاکم بر کشور، درباره پیشنهاداتش برای برون رفت از بحران در کشور در دیداری با  دانشجویان مشهدی گفته بود: “من مواضعم را صریحا در نماز جمعه تیرماه اعلام کرده‌ام و راه‌کارهایم همان پیشنهادات ارایه شده است. معتقدم راه درست آن بود که به تردید ها جواب دهیم لذا با توجه به  تجربه 50 ساله ام پیشنهاد کردم زندانی ها آزاد شوند و از آسیب دیدگان دلجویی شود.”

وی پس از این اظهارات  که با حمله  گسترده جناح حاکم و همچنین دیگر امامان جمعه تهران( احمد خاتمی و احمد جنتی) به او همراه بود در اظهارات دیگری در اواخرآذرماه سال گذشته تاکید کرد: “اگر برخی فکر کنند با ارعاب و فضاسازی می‌توانند مسائل را حل نمایند در اشتباهند و اگر هم به صورت ظاهری آن را حل کنند پس از گذشت زمان کوتاهی آن موضوع وسیع‌تر از گذشته مطرح خواهد شد.”

با این همه اما هاشمی رفسنجانی در فروردین ماه سال جاری در دیداری با کارکنان روزنامه فرهنگ آشتی درباره عدم حضورش در نماز جمعه با اشاره به آگاهی مردم گفته بود: “وظیفه امام جمعه آگاه کردن جامعه در مورد مسایل جاری کشور و روابط بین المللی است و زمانی که احساس کنم ضرورت دارد شرکت می‌کنم.”