پیش بینی بانک مرکزی: شتاب نرخ تورم

نویسنده
نازنین کامدار

» موج گرانی همزمان با فاز دوم هدفمندی

Normal 0 21 false false false FR X-NONE AR-SA

در حالی که دستگاه های تبلیغاتی حکومتی سرگرم جمله سازی با شعار نوروزی آیت الله خامنه ای درباره “تولید ملی، کار و سرمایه ایرانی” هستند،پیش بینی بالاترین مقام مالی دولت یعنی رئیس کل بانک مرکزی از افزایش و “شتاب نرخ تورم” با نگرانی محافل اقتصادی و شهروندان همراه شده است.

بهمنی در یادداشتی که روز گذشته منتشر شد، در تشریح شرایط اقتصادی ایران در سال 91، از “شتاب نرخ تورم” و “کاهش رشد اقتصادی” خبر داده و همچنین به ناتوانی دولت در مهار بازار ارز اعتراف کرده است.

محمود بهمنی، در حالی این یادداشت را منتشر می کند که در سال 88 و پس از آنکه دولت به شکل صوری نرخ تورم را برای دو ماه به مرز 10 درصد رساند، از “تک رقمی شدن نرخ تورم” به عنوان یک دستاورد بزرگ برای دولت یاد کرده بود. هم اکنون اما، او در روزهایی از “شتاب تورم” سخن می گوید که نرخ تورم رسمی با 16 درصد افزایش به مرز 27 درصد در اسفند ماه رسیده است.

تورم و گرانی ای که حتی صدای مجری یک برنامه سرگرمی تلویزیون ایران را در آورد و البته منجر به ممنوع التصویری وی شد.

این مجری تلویزیونی به نام “احسان علیخانی” در دومین شب سال نو در یک برنامه زنده گفته بود:” هرچند که رییس جمهور محترم در مجلس سخنانی گفتند ولی گرانی در کشور وجود دارد و مردم در فشار اقتصادی هستند. جناب آقای احمدی نژاد! فکری به حال این گرانی ها بکنید؛ همه ملت که نمی توانند بیایند از محله شما خرید کنند”.

گفته هایی که اگرچه به توبیخ و ممنوع التصویری وی در همان شب منجر شد اما واقعیت ملموس اقتصاد معیشتی شهروندان ایرانی را بازتاب داد.

علاوه بر پیش بینی های رئیس کل بانک مرکزی و گلایه های متعدد مردم از گرانی که حتی به برنامه های زنده تلویزیونی که مدام بر روی جمله “تولید ملی، کار و سرمایه ایرانی” مانور تبلیغاتی می دهند، راه یافته، آغاز خودسرانه فاز دوم طرح هدفمندی یارانه ها، آنهم پس از شکست آن در فاز اول، نخستین شوک تورمی پیشگویی شده توسط بهمنی را به بار آورده است.

واریز غیرقانونی، شبانه و البته ناقص مابه التفاوت یارانه فاز اول و دوم که بنا به گزارش “قدس نیوز” با عدم پرداخت آن به کسانی که پیامک انصراف دو هفته قبل را دریافت کرده بودند همراه بوده، در تعطیلات نیز موجب گرانی محصولات و کالا ها شده و از هم اکنون شهروندان در انتظار افزایش بهای گاز، آب و برق در اولین قبض هایی هستند که در روزهای پایانی فروردین دریافت خواهند کرد.

به نوشته خبرآنلاین، بهمنی در همین راستا نوشته است: “مهمترین موضوع سیاستی برای سال آتی را باید در احتمال شتاب گرفتن نرخ تورم و محدودیت‌های موجود برای افزایش نرخ رشد اقتصادی خلاصه کرد. نرخ افزایش شاخص قیمت‌ مصرف‌کننده در پایان دی ماه 1390 (نرخ تورم) ‌به 21 درصد رسید و همانگونه که انتظار می‌رفت، تغییرات نقطه به نقطه شاخص مذکور با افتی قابل توجه به 920 درصد کاهش یافت. بر اساس غالب پیش‌بینی‌ها، تورم جهانی و فضای بی‌ثبات اقتصادی، سیاسی و نهادی در غالب کشورها و حوزه‌های انتشار دهنده اسعار عمده، کنترل تورم ناشی از واردات را دشوار خواهد کرد،‌ آثار روانی ناشی از تحریم و دشوارتر شدن نقل و انتقال وجوه می‌تواند خود منشاء نگرانی‌های جدیدی باشد و بالاخره، نیازهای کمتر پاسخ یافته فضای کسب و کار به اصلاح زیرساخت‌ها، رویه‌ها و مقررات همچنان مانعی بر مسیر رشد تولید و شکوفا شدن پتانسیل‌های این حوزه عمل می‌کند”.

رئیس کل بانک مرکزی در یادداشت خود افزوده است: “به لحاظ برنامه‌های سیاستی موجود برای سال آتی، اجرای گام دوم قانون هدفمندسازی یارانه‌ها را می‌توان مهم‌ترین اصلاح سیاستی و ساختاری دولت دانست. اگرچه جزئیات برنامه مذکور هم‌اکنون تعیین شده، لیکن با توجه به فرآیند معمول نهایی نمودن برنامه مذکور و احتمال برخی بازنگری‌ها در بردار قیمت‌ها، باید دید گام دوم در چه ابعادی به لحاظ حجم منابع آزاد شده و برنامه تخصیص آن میان اقشار برخوردار اجراخواهد شد”.

او در بخش دیگری از یادداشت خود، ضمن اعتراف به ناتوانی دولت در مهار آشفتگی بازار ارز و طلا نیز نوشته: “سیاست ارزی کشور در قالب الزامات اسناد قانونی فرابخشی و مصوبه‌های شورای پول و اعتبار، همچنان مبتنی بر حفظ نظام نرخ ارز واحد و شفاف نمودن مصارف ارزی به منظور کنترل نوسانات و اجتناب از تلاطم بازار خواهد بود”.

گفتنی است، با وجود تعطیلی اغلب سایت های حکومتی در تعطیلات نوروز، یادداشت بهمنی با انتقادهایی همراه بوده و از جمله سایت رجانیوز درباره آن نوشته است:” یادداشت رئیس کل بانک مرکزی در باره مهمترین وقایع اقتصادی کشور در سال 90 و پیش بینی وضعیت اقتصادی سال1391 بازتاب بسیار گسترده ای در رسانه های خارجی پیدا کرد. رسانه های بیگانه و سایت های اپوزیسیون، غالبا بی توجه به نکات موفقیت آمیز مطرح شده در یادداشت بهمنی، تیتر خود را به آن بخش از نوشته بهمنی معطوف کرده اند که وی شتاب تورم در سال91 را فزاینده خوانده است. شبکه دی ولت آلمان که از جمله رسانه های بازتاب دهنده یادداشت بهمنی است، مطالب وی را اعتراف یه شکست سیاست های پولی بانک مرکزی و دولت احمدی نژاد توصیف کرد”.

این در حالیست که از دیگر سو، سایت “بازتاب” در گزارشی از واردات کالا در نیمه دوم سال 90 و پس از انفجار ارزی آذرماه، تورمی بین 60 تا 65 درصد را برای ماه های پیش رو پیش بینی کرده و نوشته است: “از آنجا که حجم عظیمی از اقلام مصرفی و مواد اولیه کارخانجات کشور را کالاهای وارداتی به خود اختصاص داده اند، در گام اول کالاهای پس از انفجار ارزی در آذرماه ۹۰ در بهار و تابستان سال ۹۱ به کشور وارد خواهند شد که با خود به صورت طبیعی و در خوشبینانه ترین حالت، افزایش قیمتی حدودا ۴۰ درصدی را در اقلام وارداتی ایجاد خواهد کرد. این نتیجه قطعی به نظر می رسد، حال وارد موضوع احتمالا قریب به یقین افزایش قیمت سوخت نمی شویم! تورم ۲۱ درصدی اعلامی از سوی بانک مرکزی ـ که طبیعتا در آن افزایش قیمت دلار در آذرماه سال قبل تاثیر نگذاشته بوده ـ در آخرین ماه های سال قبل نیز در خوشبینانه ترین حالت در سال جدید با همین شیب ادامه خواهد یافت. یعنی یک تورم ۲۱ درصدی طبیعی ناشی از مدیریت هدفمند یارانه ها در یک سو(بدون در نظر گرفتن تاثیر تغییرات قیمت ارز روی کشوری با بازار مملو از اجناس وارداتی) و یک افزایش قیمت ۴۰ درصدی ناشی از افزایش قیمت ارز در سوی دیگر. به بیانی در سال جدید، بر فرض رو نشدن برگ دیگری از ابداعات و ابتکارات جدید بانک مرکزی در مدیریت بازار، حدود ۵۰ درصد افزایش قیمت مشاهده خواهد شد.این تورم، عیدی دولت بدون احتساب افزایش قیمت سوخت به مردم خواهد بود. باید دید دولت چه برنامه ریزی عملی برای مقابله با این شرایط در سال جدید خواهد داشت”.