محمد نوری‌زاد: عقل کافی نداشتیم و انقلاب کردیم

محمدرضا یزدان پناه
محمدرضا یزدان پناه

» یک ابراز پشیمانی دیگر

محمد نوری‌زاد، نویسنده و فعال سیاسی مخالف رهبر جمهوری اسلامی، از وقوع انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷ و نقش خود در این انقلاب ابراز پشیمانی کرد. او در مطلبی با عنوان “ای کاش انقلاب نمی کردیم”،که آن را در وبسایت شخصی خود منتشر کرده، نوشته است که گفتن این “ای کاش” برای فردی مانند او “بسیار ناگوار” بوده اما آن را “برای آنانی که در پی انقلابند” بیان می کند.

محمد نوری زاد که پیش از این از نویسندگان روزنامه کیهان و حامیان نظام بود، در پی وقایع پس از انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۸ به یکی از منتقدان حکومت تبدیل شد و نامه های تندی علیه علی خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی منتشر کرد.

او در نوشته اخیر خود آورده است که “دگرگونی های ناگهانی بی آنکه از رشد و پختگی جمعی بهره مند باشند، هدردهنده سرمایه های ملی” هستند و “این دگرگونی های ناگهانی، هم جمعیت نخبگان و شایستگان را از پا درمی آورند و به حاشیه می برند و هم اندوخته های ملی و مالی کشور را ضایع می کنند.”

نوری زاد سپس با طرح این پرسش که “به راستی اگر در سال ۵۷ انقلاب نمی‌کردیم، اکنون در سال ۹۱ در کدام نقطه و در کجا ایستاده بودیم؟” به ذکر ۱۳ نمونه از مواردی پرداخته که به گفته او اگر حکومت پهلوی سرنگون نمی شد، وضعیت امروز ایران را تشکیل می داد.

این فیلم ساز و نویسنده منتقد حکومت از جمله نوشته که “اگر انقلاب نمی کردیم، آبادانی و رفاه عمومی و رونق اقتصادی حتماً بسیار مطلوب تر از امروز بود.”

او همچنین افزوده که اگر انقلاب ۱۳۵۷ رخ نمی داد، اگر انقلاب نمی شد، “رفته رفته در سایه فهم و خواست مردم میزان اقتدار رژیم سلطنتی از یکسوی و میزان وابستگی و سرسپردگی اش به اجانب از سوی دیگر کم رنگتر می شد و حتی به حداقل می رسید.”

نوری زاد اضافه کرده که در این شرایط “جنگی درنمی گرفت و بهترین و صادق ترین و قانع ترین جوانان ما شهید و مجروح نمی شدند و سالها به اسارت نمی رفتند و امروز صحیح و سالم در کنار ما بودند و همانها شتاب رشد کشورشان را صد چندان می کردند.”

 

“انقلاب غیر ضروری”

محمد نوری زاد که تا اواسط دهه ۸۰ از حامیان سرسخت علی خامنه ای و افرادی مانند محمدتقی مصباح یزدی و احمد جنتی بود، نوشته های زیادی در روزنامه کیهان علیه جناح اصلاح طلب و چهره های مختلف این جریان می نوشت.

او همچنین نویسندگی و کارگردانی چند فیلم سینمایی و مجموعه تلویزیونی را بر عهده داشته و مدتی همکار مرتضی آوینی در برنامه “روایت فتح” و مجری این برنامه بود.

نوری زاد به گفته خودش پس از وقایع انتخابات ریاست جمهوری در سال ۸۸ و مشاهده سرکوب خشونت بار مردم توسط نیروهای حکومت، تغییر کرد و به یکی از مخالفان نظام و حامیان جنبش سبز تبدیل شد.

او از آن هنگام تاکنون چند بار به زندان افتاده و اغلب پس از اعتصاب غذا آزاد شده است. وی چند روز پیش در مصاحبه ای به علت همراهی با حکومت جمهوری اسلامی در سه دهه گذشته، از مردم ایران پوزش خواست و ابراز شرمندگی کرد.

نوری زاد در نوشته اخیر خود افزوده که اگر انقلاب نمی شد “روحانیان و اساساً نظام حوزه ها حتماً از امروز مقبول تر و با آبروتر بودند” و در این صورت “برای نخستین بار دست روحانیان در تاریخ به خون مردم آلوده نمی شد و ساحت آنان به دزدی و دروغ و ترویج ریاکاری و برآوردن آدم های کودن نمی آلود.”

این نویسنده منتقد رهبر جمهوری اسلامی همچنین گفته که “انقلاب مردم را از خدا راند” و افزوده که سقوط حکومت پهلوی در سال ۵۷ “مردم را به سمت نفرتی ناگزیر از مقدسات و مذهب هدایت کرد و آنچه را که باقی گذاشت پوسته ای پوک و آذین شده به شعارهای پوک و سطحی مذهبی است.”

او در بخش دیگری افزوده که اگر انقلاب ۱۳۵۷ رخ نمی داد “سطح صنعت ما با عنایت به شتابی که تا سال ۵۷ گرفته بود، ایران را در تراز کشورهایی چون کره جنوبی و حتماً برتر از ترکیه فعلی قرار می داد.”

نوری زاد در این خصوص افزوده که با ساقط نشدن حکومت پهلوی، “صنایع نظامی ما با همه وابستگی اش به آمریکا، کیفیت مطلوب تری می داشت. حداقل این که از صنایع کم کیفیت چینی و کره ای (شمالی) برتر بود.”

او با نفی ادعای مسئولان حکومتی درباره “استقلال” ایران پس از انقلاب، نوشته است: “استعمار یعنی چه؟ این بلایی که روسها برسر ما باریده اند مگر آیا استعمارنیست؟ مگر روسها ما را کم دوشیده اند و چیزی درکاسه گدایی و بی کیاستی ما ننهاده اند؟”

این نویسنده منتقد حکومت در پایان نوشته خود، تصریح کرده است: “افسوس که ما انقلابیون از نعمت عقل، بهره فراوانی نداشتیم و با انقلابی غیر ضروری، بخت مهیا و عنقریب خود را تاراندیم. جوری که هم خود را و سرمایه های خود را تباه کردیم و هم اعتبار خدا و دین خدا را در این ملک فروکاستیم.”

 

عذرخواهی انقلابیون

در سال های اخیر برخی از چهره های سرشناس گروه های اصلاح طلب در ایران که در انقلاب ۱۳۵۷ نقش داشتند، یا از نقش خود در این انقلاب عذرخواهی کرده و یا حوادث پس از آن را به باد انتقاد گرفته اند.

احمد صدر حاج سیدجوادی، عضو شورای انقلاب، وزیر دادگستری در زمان دولت موقت مهدی بازرگان، از نویسندگان پیش نویس قانون اساسی جمهوری اسلامی و از اعضای قدیمی نهضت آزادی ایران، از شاخص ترین این افراد است که بهمن ماه سال گذشته با انتشار نامه ای سرگشاده خطاب به مردم ایران، به عنوان “یکی از افرادی که در تاسیس نظام و مدیریت انقلاب نقشی ایفا کرده‌” از آنها پوزش خواست.

او در آن نامه به خاطر “خسارات مادی و معنوی که از رهگذار عملکرد و سیاست‌گذاری‌های مسئولان نظام جمهوری اسلامی ایران، طی بیش از سه دهه حکمرانی به مردم و کشور تحمیل شده” ابراز تاسف کرد.

سیدمصطفی تاج زاده، عضو شورای مرکزی سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی و جبهه مشارکت ایران اسلامی که در دولت محمد خاتمی، معاون سیاسی وزیر کشور بود نیز پیش از این در نامه ای به نقض گسترده حقوق شهروندان، منتقدان و مخالفان در دهه ۶۰ که دوران رهبری روح الله خمینی بود، اذعان کرد.