برای فرانک فرید، پیشکسوت جنبش زنان در آذربایجان
اکرم خیرخواه
چه چیزی می توان برای فرانک یا از فرانک نوشت…. فرانکی که خود اهل قلم است و همین مسئله نوشتن از او و برای او را بسیار سخت می کند…
اغراق نیست اگر ادعا کنم فرانک محترم ترین زن آذربایجانی هم در بین فمینیست های ایران و هم فعالین هویت طلب آذربایجان است… من که به شخصه کسی را نمی شناسم از چنین جایگاهی در بین فعالین حقوق زنان از یک سو و فعالین مدنی ، فرهنگی و حتی سیاسی آذربایجان از سویی دیگر برخودار باشد…اما فرانک همانقدر که توانش را در راه احقاق حقوق زنان صرف میکرد به همان میزان نیز از قلم توانمندش برای اعتلای فرهنگ آذربایجان استفاده می نمود… شعرهای او به زبان مادریش تورکی هم درد محرومیت از سخن گفتن و نوشتن به زبان مادری دارد و هم درد محرومیت زن از حقوق انسانی اش را…
نمونه هایی از اشعار فرانک ( البته ترجمه ها فقط در حد بیان سخن شاعر است و ترجمه هایی در خور شان شعر فرانک نیستند!):
آنا نئجه دوغد وغون
بوغار؟
آما من بوغدوم
دوغدوغوم دیلی!
ترجمه این شعر آنچنان که مقصود شاعر را برساند از توان من خارج است همین قدر می نویسم که اشارتی است به محرومیت ما از زبان مادریمان تورکی که گاهی خودمان آن را در نطفه خفه می کنیم!
قیزیمین اوغلو اولاندا،
موشتولوق وئردین منه.
اوزو اولاندا هئچ نه وئرمه دین!
برای به دنیا آمدن پسر دخترم به من مژدگانی دادی ، اما وقتی خود دخترم به دنیا آمد هیچ ندادی….
قادین گونو
گونومده بئله ، دینجلمه دیم.
البت کی یانان ، قاچدیقجا قورسالانار.
روز زن
در روز زن هم نتوانستم استراحت کنم… واضح است کسی که در حال سوختن است هر چه قدر بدود بیشتر شعله ور شده و می سوزد!
فرانک حق بزرگی بر گردن همه ی فعالین آذربایجانی حقوق زنان در دو دهه ی گذشته داشته است…ما از فرانک درس تئوری فمینیسم را فرا نگرفتیم بلکه از او شجاعت و تلاش برای رسیدن به هدف را آموختیم…فرانک زنی است که در بحبوبه ی جنگ و بعد از ان در دوران خفقان سازندگی در تبریزی که یکی از امنیتی ترین شهرهاست ، مراسم 8 مارس- روز جهانی زن- را به هر طریق ممکن برگزار می کرد از کوهنوردی گرفته تا یادمان پروین اعتصامی…
چه کسی جز فرانک می توانست با اعجاز کلامش که همیشه به منطق و البته صلح مزین بود روسای زندان تبریز را متقاعد سازد که مراسم روز جهانی زن را در داخل زندان وبرای زنان زندانی برگزار کند…
جز فرانک می توانست در آغازین روزهای فعالیت کمپین یک میلیون امضاء ، آذربایجان را به یکی از پیشتازان جمع آوری امضاها تبدیل کند…
فرانک فرید دستگیر شد…فرانکی که سالهاست حلقه ی اتصال زنان فعال مرکز با آذربایجان بوده و هست…حلقه ای که با اتکای به آن می توانستیم همه ی اختلافات مان با فمینیست های مرکز نشین را فراموش کنیم و فصول مشترکمان را مبنای همکاری هایمان قرار بدهیم و لذت ببریم از باهم بودن و باهم کار کردن مان…
فرانک فرید دستگیر شد
منبع: مدرسه ی فمینیستی
