همزمان با ادامه محرومیت زندانیان سیاسی و عقیدتی از امکانات پزشکی و نقض حقوق آنان، بخصوص در دو زندان اوین و رجایی شهر، دو سازمان بین المللی مدافع حقوق بشر با به چالش کشیدن رفتار های جمهوری اسلامی در زیر پا نهادن “میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی”، از دولت جمهوری اسلامی خواستند سلامت زندانیان را به “بازی” نگیرد. همزمان زهرا رهنورد، همسر میرحسین موسوی نیز در دیدار با نرگس محمدی، وقایع رخ داده در زندان های کشور را “شرم آور” خواند.
“ما بار دیگر زندان کردن خودسرانه زندانیان عقیدتی و همچنین بدرفتاری با آنها را محکوم می کنیم.” این نخستین گزاره آخرین بیانیه ای مشترکی است که عفو بین الملل و سازمان گزارشگران بدون مرز در محکومیت رفتار جمهوری اسلامی در نقض بی وقفه حقوق بشر صادر کرده اند. این دو سازمان فعال در امر حقوق بشر بر اطلاعات جمع اوری شده از سوی خانواده زندانیان سیاسی و رسانه های رسمی تکیه می کنند که بر مبنای آن سلامت بسیاری از زندانیان سیاسی به خطر افتاده است و در برخی مواقع زندانیان به حمله قلبی مبتلا شده اند.
شبح سکته قلبی در زندان ها
سکته و ایست قلبی به اپیدمی هایی بدل شده که در سال ها و ماه های گذشته در موارد بسیاری گریبان زندانیان سیاسی را گرفته است. پس از آنکه اکبر محمدی از دانشجویان بازداشت شده در حادثه کوی دانشگاه چهارسال پیش در زندان اوین جان خود را بر اثر ایست قلبی از دست داد، عباس پالیزدار نیز اردبیهشت سال 88 به سکته قلبی در زندان مبتلا شد. همچنین زمستان سال گذشته قرعه به نام فرزند نخستین رئیس قوه قضائیه جمهوری اسلامی افتاد تا با ابتلا به سکته قلبی در زندان اوین جان خود را در معرض خطر ببیند. علیرضا بهشتی، مشاور ارشد میرحسین موسوی که پس از حوادث روز عاشورا برای دومین بار بازداشت شده بود از این سکته جان سالم به در برد. این همه در حالی است که علت مرگ رامین پورنجاتی پزشک بازداشت گاه کهریزک نیز که به طرز مشکوک جان خود را از دست داد نیز حمله قلبی در خواب اعلام شد. حمید حاثری زندانی سیاسی که آذر ماه 88 بازداشت شده بود نیز از زمان بازداشت تا به امروز دو بار دچار سکته قلبی شده است.
در چنین شرایطی سازمان های مدافع حقوق بشر در بیانیه خود به خودداری مسئولان زندان های اوین و رجایی شهر از انتقال زندانیان بیمار به بیمارستان اشاره می کنند و می نویسند: “وضعیت سلامت بسیاری از این زندانیان رو به وخامت گذاشته است. علیرغم فوریت درمانی که تنها در خارج از زندان امکان پذیر است، اما مسئولان اجرایی بر خلاف نظر پزشکان زندان، با انتقال آنها به بیمارستان مخالفت می‌کنند.”
محرومیت از درمان پزشکی، “شکنجه” است.
عفو بین الملل و گزارشگران بدون مرز “میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی” را به جمهوری اسلامی به عنوان یکی از امضا کنندگان آن یادآور شده اندکه بر اساس آن “محروم کردن از درمان پزشکی” خود می تواند “رفتار ظالمانه” و “نقض ممنوعیت شکنجه” و “تحقیر آمیز” تلقی شود.
بیانیه این دو سازمان با تذکر نسبت به اینکه “ میثاق بین‌المللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی حق همگان را برای بهره‌مند شدن از امکانات بهینه پزشکی تضمین می‌کند” تاکید می کند: “علاوه بر آنکه مجموعه موازین در باره رفتار با بازداشت شدگان و زندانیان تصویب شده از سوی نهادهای سازمان ملل برای بیمارانی که نیاز به درمان ویژه دارند انتقال به اماکن نگاهداری ویژه و یا به بیمارستان‌ها را پیش بینی کرده اند.”
با سلامت زندانیان بازی نکنید
این بیانیه در انتقاد از این روند و “بازی” مقامات جمهوری اسلامی با سلامت زندانیان، “مقامات رسمی ایران” را مسئول “سلامت و امنیت” همه زندانیان می داند و از لزوم دسترسی همه کسانی که در زندان نگه داری می شوند به درمان پزشکی مناسب و خروج از زندان سخن می گوید: “مقامات ایران نمی‌توانند سلامت زندانیان را به بازی گرفته و سپس اعلام کنند نسبت به وخامت وضعیت سلامت آنها مسئولیتی ندارند.”
منتقدان دولت دهم می گویند از زمان خیزش جنبش سبز علیه انتخاب مجدد محمود احمدی نژاد که با بازداشت گسترده شهروندان و کنش گران سیاسی و مدنی همراه بوده، زندان های جمهوری اسلامی بعضا به قتلگاه بازداشت شدگان و یا محلی برای تجاوز به معترضین بدل شده است. سال گذشته در ماه تیر حداقل سه تن از پسران جوان بازداشت شده در اعتراضات خیابانی، در کمپ کهریزک با شکنجه شدید مامورانی که گفته می شود زیر نظر احمدرضا رادان جانشین فرمانده نیروی انتظامی به انجام وظیفه مشغول بوده اند، به طرز فجیعی به قتل رسیدند. این پایان ماجرا نبود، یک ماه پس از فاش شدن قتل محسن روح الامینی، امیر جوادی فر و محمد کامرانی،مهدی کروبی از رهبران سیاسی جنبش سبز خبر از تجاوز به پسران و دختران در زندان های جمهوری اسلامی داد و بسیاری را در بهت فرو برد.
با رخ دادن این حوادث و همچنین بیماری های متعددی که زندانیان سیاسی به دلیل محرومیت از امکانات پزشکی زندانیان سیاسی با آن دسته پنجه نرم می کنند یا در معرض خطر ابتلا هستند،عفو بین‌الملل و گزارشگران بدون از مقامات جمهوری اسلامی خواسته اند با درمان پزشکی برای همه زندانیان عقیدتی موافقت کند.
انتقاد رهنورد از اوضاع زندان ها
یکی از آخرین موارد خودداری مقامات زندان از انتقال بیماران زندانی به بیمارستان اواخر خرداد و زمانی رخ داد که نرگس محمدی یک هفته پس از بازداشت دچار بیهوشی ناگهانی شد اما مسئولان زندان از آزادی و یا انتقال وی به بیمارستان ممانعت کردند.
همزمان با انتقاد سازمان های بین المللی از وضعیت زندانیان سیاسی، زهرا رهنورد که روز جمعه برای عیادت از نرگس محمدی به منزل او رفته بود با شنیدن آنچه بر این فعال حقوق بشر در دوران بازداشت رفته است، حوادث رخ داده را شرم آور خواند: “وقوع چنین حوادثی در زندان های کشوری که مقاماتش ادعای عدالت دارند،شرم آور است.”
نایب رئیس کانون مدافعان حقوق بشر در ماه خرداد بازداشت و پس از نزدیک به یک ماه بازداشت، آزاد شد اما بلافاصله پس از آزادی به دلیل اختلالات عصبی ناشی از دوران بازجویی در بیمارستان بستری شد.
گفتنی است عفو بین الملل در بیانیه پیشین خود از وضعیت عبدالرضا تاجیک نیز شدیدا ابراز نگرانی کرده بود و خطر شکنجه برای این روزنامه نگار که برای سومین بار در یکسال گذشته بازداشت شده را پیش بینی کرده است.
بیمار آمریکایی
اما زندانیان ایرانی تنها کسانی نیستند که در زندان های جمهوری اسلامی از بیماری رنج می برند و درمان نمی شوند. “سارا شوورد” یکی از سه جوان کوهنورد آمریکایی که اواسط تابستان سال گذشته توسط ماموران امنیتی جمهوری اسلامی شد برای معالجه بیماری خود با بی اعتنایی زندانبان های خود مواجه است. “سارا دچار بیماری زنانگی بسیار حادی است.” این را مسعود شفیعی وکیل سارا و دوستانش به کمپین بین‌المللی حقوق بشر در ایران گفته اند. شفیعی به نقل از مادر سارا شورود می گوید: “او قبل از اینکه به ایران برود، دو ماه و چند روز یک بار باید پزشک معالج او را معاینه می‌کرد و الان این امکان فراهم نیست. من مراتب را به مسوول پرونده قاضی تحقیق اعلام کردم ایشان هم حسب ظواهر اقدام کردند ولی ین اقدام نمی‌تواند کافی باشد.”
گفته می شود حبس طولانی مدت این دختر آمریکایی “افسردگی” را نیز به بیماری های وی افزوده است.
