با نزدیک تر شدن به پایان زمان مذاکرات هسته ای جمهوری اسلامی و گروه ۵+۱، برخی از مقامات سپاه پاسداران، همچون فرمانده بسیج و نماینده رهبر جمهوری اسلامی موضوع بازدید از مراکز نظامی جمهوری اسلامی را دوباره مطرح کرده و ضمن مخالفت و هشدار به مذاکره کنندگان اعلام کرده اند: “ما هیچ نظارت اضافی را نمی پذیریم و هر تفاهمی هم باید بازگشت پذیرباشد.”
در همین ارتباط سرتیپ پاسدار محمدرضا نقدی در مراسمی در محل نمایشگاه کتاب درباره سرانجام مذاکرات هسته ای گفت: “باید منتظر بمانیم و ببینیم که آیا می توانند گزاره برگ(فکت شیت) ملت ایران را در مذاکرات پیاده کنند یا این که تسلیم گزاره برگ آن ها می شوند.”
فرمانده بسیج مدعی شد: “حرف ملت ایران روشن است و ما می گوییم که باید تمام تحریم ها هم زمان برداشته شود؛ چون آن ها نشان دادند که اگر تفاهمی کنیم و امتیازی بدهیم وآن امتیازی را که می خواهیم بگیریم به آینده و احتمال مشروط کنیم؛ آن امتیاز محقق نخواهد شد و آن را از دست داده ایم و باید در زمان امضا قرارداد این اتفاق بیفتد و امتیازات همزمان تبادل شود.”
او با برجسته کردن موضوع احتمال بازدید از مراکز نظامی درصورت توافق هسته ای ، گفت: “همه توانایی های هسته ای ما باید حفظ شده و مانعی در مسیر استمرار تحقیقات و پیشرفت های فنی وعلمی ما ایجاد نشود. آن ها حق ورود به هیچ کدام از مراکز نظامی ما را ندارند و ما اجازه اعمال محدودیت ونظارت بر توان دفاعی کشور را به آن ها نخواهیم داد. ما هیچ نظارت اضافی را نمی پذیریم و هر تفاهمی هم باید بازگشت پذیرباشد تا اگر مانند گذشته آن ها حق شکنی کردند ما هم بتوانیم از تفاهممان بازگشت کنیم.”
محمدرضا نقدی همچنین تاکید کرد: “این خصوصیات مدنظر ما برای توافق است و ملت ایران بدون در نظر گرفتن این خصوصیات، هیچ قرار دادی را نمی پذیرد وهیچ کس هم از طرف جمهوری اسلامی ایران این نمایندگی را ندارد تا قرار دادی را بدون رعایت این اصول امضا کند.”
روز شنبه ۱۹ اردیبهشت ماه نیز نماینده رهبرجمهوری اسلامی در سپاه پاسداران در همین ارتباط به دولت حسن روحانی و مسولان سیاست خارجی هشدار داده بود که اجازه بازرسی از مراکز نظامی را در توافق نهایی احتمالی نپذیرند.
حجت الاسلام علی سعیدی با تاکید بر اینکه “اجازه بازرسی از مراکز نظامی را نخواهیم داد” به سایت خبری افکارنیوز گفته بود: “من فکر می کنم آنچه آمریکایی ها در این حرکت توطئه آمیز اخیر دنبال می کنند دستیابی به همه ظرفیت های ما است و این بسیار خطرناک است و این امنیت ملی و استقلال ما با خطر جدی مواجه می کند.”
وی همچنین اضافه کرده بود: “امکان بازرسی از مراکز نظامی وجود ندارد هر چند بستگی به قرار داد ها دارد و اگرتیم مذاکره کننده به قراردادی تن دهند و قراردادی را امضا کنند آنها می توانند مدعی شوند. ما باید دقت کنیم که این اتفاق نیفتد. محدوده کار باید مشخص شود و مشخص است. محدوده کار چرخه سوخت است و در مراکزی که امکان چرخه سوخت وجود دارد امکان بازرسی است که در انجا هم باید مراقبت های لازم را داشته باشند که اتفاقی نیفتد.”
علی سعیدی نقش مجلس را نیز در این رابطه پررنگ کرده و افزوده بود: “تیم مذاکره کننده هوشیارانه و با دقت در مذاکرات برخورد کنند.در معاهدات طوری کلمات نوشته شود که قابل تفسیر نباشد و ثانیا مجلس شورای اسلامی پذیرش این معاهدات دقت لازم را بکند زمینه و روزنه ای برای قدرتهای استکباری فراهم نشود…اگر بخواهند در در قالب بازرسی ها به جاهای دیگر سرک بکشند خلاف مصلحت ملی و خلاف امنیت ملی است و نه رهبری معظم انقلاب و نه مجلس شورای اسلامی چنین اجازه ای را نخواهند داد”.
در هفته های گذشته هم برخی مقامات سپاه به اظهار نظر درباره مذاکرات هسته ای و احتمال بازدید از مراکز نظامی واکنش های تندی نشان داده بودند.
از جمله در واپسین روز فروردین ماه سرتیپ پاسدار حسین سلامی در جریان گفت وگو با شبکه سراسری تلویزیون جمهوری اسلامی با اشاره به موضوع “اجازه بازرسی غرب از اماکن نظامی ایران در فکت شیت امریکایی بیانیه سوییس” گفت: “اهمیت این موضوع آنقدر بالاست که ما حتی اجازه تفکر در خصوص بازرسی از عادی ترین اماکن نظامی را به کسی نمی دهیم. برخی از ارزش ها جزء ذاتی یک ملت است و این موضوع از همین ارزشهاست.ما هرگز اجازه نمی دهیم حریم امنیت ملی مان بدست دشمنان مخدوش شود.”
جانشین فرمانده کل سپاه پاسداران با گفتن اینکه “اجازه دادن به نیروی بیگانه برای بازدید از پادگان های نظامی مانند اشغال سرزمین است” اضافه کرده بود: “من مطمئنم که مردان عرصه دیپلماتیک ما دارای غیرت، شجاعت و ایمان هستند و اگر دشمن در این خصوص صحبت کند سیلی محکمی بر این ادعای آنان خواهند زد.”
حسین سلامی در بخشی دیگر از گفته هایش به اعضای تیم مذاکره کننده دولت هشدار داده و تاکید کرده بودکه “این موضوع دقیقا مثل یک خیانت است، وطن فروشی است اگر کسی دراین خصوص حرف بزند ما با سرب داغ جواب او را خواهیم داد.”
به نظر می رسد گفته های جانشین فرمانده کل سپاه درباره موردی از بیانیه وزارت خارجه ایالات متحده امریکا درباره توافق صورت گرفته در لوزان سوییس باشد که در آن آمده: “ایران مجموعهای از سازوکارهای توافقی را برای رفع نگرانیهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره ابعاد احتمالی نظامی برنامه هستهای خود به مرحله اجرا درخواهد آورد.”
موضوع نظارت از مراکز نظامی در میان فرماندهان سپاه به ویژه در ارتباط با بازرسی از سایت نظامی پارچین و همچنین مرکز هسته ای فردو قم از حساسیت های زیادی برخورداراست و مقامات این نهاد نظامی اظهارات مختلفی در این باره کرده اند.
مخالفت ها و هشدارها به دولت درباره مذاکرات در حالی مطرح می شود که آیت الله خامنه ای ۲۰ فروردین ماه در اولین سخنرانی خود پس از توافق اولیه دولت جمهوری اسلامی با گروه ۱+۵ در لوزان سوییس با اعلام اینکه به مسئولان (دولت) تذکر داده است، تاکید کرده بود: “بههیچوجه اجازه داده نشود که به بهانهی نظارت، اینها به حریم امنیّتی و دفاعی کشور نفوذ کنند؛ مطلقاً. مسئولین نظامی کشور بههیچوجه مأذون نیستند که به بهانهی نظارت و به بهانهی بازرسی و مانند این حرفها، بیگانگان را به حریم و حصار امنیّتی و دفاعی کشور راه بدهند، یا توسعهی دفاعی کشور را متوقّف کنند؛ توسعهی دفاعی کشور، توانایی دفاعی کشور، مشت محکم ملّت در عرصهی نظامی، این بایستی همچنان محکم بماند و محکمتر بشود؛ یا حمایت ما از برادران مقاوممان در نقاط مختلف؛ اینها مطلقاً نبایستی در مذاکرات مورد خدشه قرار بگیرد.”
این اظهارات البته در شرایطی است که برخی مقامات وزارت خارجه جمهوری اسلامی تاکنون چندبار مذاکره درباره موضوع نظارت بر مراکز نظامی را رد کرده اند. از جمله عباس عراقچی در این ارتباط تاکید کرده بود که “قطعاً هیچ نظارت و دسترسیای را در این زمینه نخواهیم پذیرفت. موشکهای ما چه بالستیک و چه غیره نیز تحت نظر و نظارت طرفهایمان نخواهد بود.”