آژانس و گناه عدم همکاری

نویسنده

سیمون مونت لیک ‎ ‎

گزارش جدید آژانس بین المللی انرژی هسته ای می گوید‏‎ ‎ایران از برنامه غنی سازی اورانیوم دست برنداشته ‏است، و نگرانی های جدی از‏‎ ‎تحقیقات منتسب به تسلیحات هسته ای این کشور وجود دارد‏‎. ‎

احتمالاً این گزارش حیاتی که دوشنبه در اختیار شورای‎ ‎امنیت سازمان ملل قرار گرفت، دستمایه ایالات متحده ‏و سایر کشورهای غربی‎ ‎برای اعمال تحریم های جدید علیه ایران قرار خواهد گرفت. مقامات ایرانی می‎ ‎گویند با آژانس همکاری کرده اند و به غنی سازی اورانیوم برای تولید انرژی‎ ‎بیشتر و نه با مقاصد نظامی، ‏ادامه خواهند داد‎.‎

کاندولیزا رایس وزیر خارجه آمریکا، هفته پیش گفته بود‎ ‎احتمالاً بانک های ایرانی با محدودیت های بیشتری ‏روبرو خواهند شد. همچنین‎ ‎برای اعمال فشار بیشتر به این کشور و در راستای توقف برنامه هسته ای، با‎ ‎محدودیت های تجاری بین المللی بیشتر مواجه خواهند شد. به گزارش آسوشیتد‎ ‎پرس، رایس گفت اقتصاد ‏ایران در شرایط فعلی به دلیل تحریم های موفقیت آمیز‏‎ ‎با مشکل روبرو شده است. وی نسبت به افزایش تحریم ‏ها در صورت عدم همکاری‎ ‎ایران با بازرسان هسته ای هشدار داد. شورای امنیت سازمان ملل در ماه مارس،‏‎ ‎موافقت خود را با اعمال دور سوم از تحریم های اقتصادی اعلام کرده بود‏‎.‎

کشورهای اروپایی به امید تعلیق غنی سازی اورانیم از سوی‎ ‎ایران، که یک مرحله کلیدی در کسب قابلیت ‏تولید تسلیحات هسته ای محسوب می‎ ‎شود، مشوق هایی را به این کشور پیشنهاد کرده بودند. این مشوق ها ‏شامل‎ ‎تامین اورانیوم غنی شده برای مصرف در نیروگاه های هسته ای نیز هست. خاویر‎ ‎سولانا رئیس سیاست ‏خارجی اتحادیه اروپا روز دوشنبه ازیک پیشنهاد جدید، که‏‎ ‎نوع تغییر یافته ای از بسته قبلی است، به رهبران ‏ایران خبر داد. اما به‏‎ ‎گزارش بلومبرگ، جزییات این پیشنهاد فاش نشده است‎. ‎

نیویورک تایمزهم نوشت گزارش آژانس بین المللی هسته ای از‏‎ ‎زبان صریح غیر معمولی برای توصیف عدم ‏همکاری ایران در زمینه مسائل کلیدی‎ ‎استفاده کرده است. با اینحال آژانس اعلام کرده به زمان بیشتری برای ‏ارائه‎ ‎ارزیابی های قطعی از فعالیت های هسته ای ایران نیاز دارد. گزارش به 18‏‎ ‎مدرک اشاره می کند که از ‏سوی ایران تحت عنوان اسناد جعلی رد شده است. این‎ ‎مدارک از تلاش ایران برای توسعه دانش فنی موشکی ‏حکایت می کند. سازمان های‎ ‎اطلاعاتی ایالات متحده دسامبر گذشته به این نتیجه رسیده بودند که ایران به‎ ‎دلیل ‏فشارهای بین المللی، کار بر روی طراحی یک کلاهک هسته ای را در سال‏‎ 2003 ‎متوقف کرده است اما در ‏مورد ازسرگیری این تلاش ها ابراز بی اطلاعی‎ ‎کرده بودند‎. ‎

به گزارش آسیا تایمز، ایران اوائل ماه جاری مدارکی را به‏‎ ‎اعضای دائم شورای امنیت و آلمان تحویل داد که ‏شامل راهکارهای مقابله با‏‎ ‎تنش های بین المللی است. درحالیکه دولت بوش، از خود عکس العمل سردی را به‏‎ ‎‏”بسته پیشنهادی برای مذاکرات سازنده” نشان داده است، ایران دست به ارایه‏‎ ‎پیشنهاداتی زده است که خارج ‏از عرف دیپلماتیک است و بر اساس آن از قدرت‎ ‎های هسته ای فعلی خواسته است که شرایط دسترسی به ‏دانش فنی هسته ای را‏‎ ‎بهبود بخشند. یکی از پیشنهادات کلیدی ایران استقرار تاسیسات بین المللی‎ ‎غنی سازی ‏اورانیوم در خاک ایران بوده است. آسیا تایمز تحلیل می کند که‏‎ ‎کشاندن پای ایران به گفتگوهای امنیتی منطقه ‏ای می تواند به معامله ای‎ ‎پایاپای، برای انصراف این کشور از جاه طلبی های هسته ای منجر شود‏‎. ‎

روزنامه دیلی تلگراف به نقل ازیک گزارش جدید موسسه‏‎ ‎مطالعات بین المللی و استراتژیک انگلستان می ‏گوید، بلندپروازی های هسته ای‎ ‎ایران تا همین جای کار هم باعث به راه افتادن مسابقه تسلیحاتی در‏‎ ‎خاورمیانه ‏شده است. این موسسه هفته پیش اعلام کرد همسایگان ایران دست به‎ ‎کار سرمایه گذاری بر روی برنامه های ‏غیرنظامی هسته ای شدند که در صورت‏‎ ‎پیشرفت ایران به سوی تسلیحات هسته ای، به آنها امکان تولید بمب ‏را بدهد‎. ‎ازسال 2006 تا کنون 13 کشور خاورمیانه ای از راه اندازی طرح های جدید و یا‏‎ ‎بازسازی طرح ‏های موجود خود برای تولید برق از سوخت هسته ای پرده برداشته‏‎ ‎اند؛ چیزی که در واقع واکنشی به تصمیم ‏ایران به ادامه غنی سازی اورانیوم‏‎ ‎محسوب می شود‏‎. ‎

جان چیپمن رییس اجرایی موسسه یاد شده می گوید: “برنامه‎ ‎ایران می تواند منشأ قدرتمندی برای مسابقه ‏تسلیحاتی در منطقه باشد که باعث‏‎ ‎تشدید رقابت های منطقه ای وامنیتی خواهد شد‏‎.‎‏”‏

‏”در حال حاضر، این وضعیت باعث بالاگرفتن گرایش منطقه به‎ ‎سوی انرژی هسته ای شده است. سوال این ‏است که چگونه می بایست این گرایش را‎ ‎به برنامه هسته ای صرفاً صلح جویانه متعهد کرد‏‎.‎‏”‏

منبع: کریستین ساینس مانیتور- 27 مه‏‎ ‎