سیمون مونت لیک
گزارش جدید آژانس بین المللی انرژی هسته ای می گوید ایران از برنامه غنی سازی اورانیوم دست برنداشته است، و نگرانی های جدی از تحقیقات منتسب به تسلیحات هسته ای این کشور وجود دارد.
احتمالاً این گزارش حیاتی که دوشنبه در اختیار شورای امنیت سازمان ملل قرار گرفت، دستمایه ایالات متحده و سایر کشورهای غربی برای اعمال تحریم های جدید علیه ایران قرار خواهد گرفت. مقامات ایرانی می گویند با آژانس همکاری کرده اند و به غنی سازی اورانیوم برای تولید انرژی بیشتر و نه با مقاصد نظامی، ادامه خواهند داد.
کاندولیزا رایس وزیر خارجه آمریکا، هفته پیش گفته بود احتمالاً بانک های ایرانی با محدودیت های بیشتری روبرو خواهند شد. همچنین برای اعمال فشار بیشتر به این کشور و در راستای توقف برنامه هسته ای، با محدودیت های تجاری بین المللی بیشتر مواجه خواهند شد. به گزارش آسوشیتد پرس، رایس گفت اقتصاد ایران در شرایط فعلی به دلیل تحریم های موفقیت آمیز با مشکل روبرو شده است. وی نسبت به افزایش تحریم ها در صورت عدم همکاری ایران با بازرسان هسته ای هشدار داد. شورای امنیت سازمان ملل در ماه مارس، موافقت خود را با اعمال دور سوم از تحریم های اقتصادی اعلام کرده بود.
کشورهای اروپایی به امید تعلیق غنی سازی اورانیم از سوی ایران، که یک مرحله کلیدی در کسب قابلیت تولید تسلیحات هسته ای محسوب می شود، مشوق هایی را به این کشور پیشنهاد کرده بودند. این مشوق ها شامل تامین اورانیوم غنی شده برای مصرف در نیروگاه های هسته ای نیز هست. خاویر سولانا رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا روز دوشنبه ازیک پیشنهاد جدید، که نوع تغییر یافته ای از بسته قبلی است، به رهبران ایران خبر داد. اما به گزارش بلومبرگ، جزییات این پیشنهاد فاش نشده است.
نیویورک تایمزهم نوشت گزارش آژانس بین المللی هسته ای از زبان صریح غیر معمولی برای توصیف عدم همکاری ایران در زمینه مسائل کلیدی استفاده کرده است. با اینحال آژانس اعلام کرده به زمان بیشتری برای ارائه ارزیابی های قطعی از فعالیت های هسته ای ایران نیاز دارد. گزارش به 18 مدرک اشاره می کند که از سوی ایران تحت عنوان اسناد جعلی رد شده است. این مدارک از تلاش ایران برای توسعه دانش فنی موشکی حکایت می کند. سازمان های اطلاعاتی ایالات متحده دسامبر گذشته به این نتیجه رسیده بودند که ایران به دلیل فشارهای بین المللی، کار بر روی طراحی یک کلاهک هسته ای را در سال 2003 متوقف کرده است اما در مورد ازسرگیری این تلاش ها ابراز بی اطلاعی کرده بودند.
به گزارش آسیا تایمز، ایران اوائل ماه جاری مدارکی را به اعضای دائم شورای امنیت و آلمان تحویل داد که شامل راهکارهای مقابله با تنش های بین المللی است. درحالیکه دولت بوش، از خود عکس العمل سردی را به ”بسته پیشنهادی برای مذاکرات سازنده” نشان داده است، ایران دست به ارایه پیشنهاداتی زده است که خارج از عرف دیپلماتیک است و بر اساس آن از قدرت های هسته ای فعلی خواسته است که شرایط دسترسی به دانش فنی هسته ای را بهبود بخشند. یکی از پیشنهادات کلیدی ایران استقرار تاسیسات بین المللی غنی سازی اورانیوم در خاک ایران بوده است. آسیا تایمز تحلیل می کند که کشاندن پای ایران به گفتگوهای امنیتی منطقه ای می تواند به معامله ای پایاپای، برای انصراف این کشور از جاه طلبی های هسته ای منجر شود.
روزنامه دیلی تلگراف به نقل ازیک گزارش جدید موسسه مطالعات بین المللی و استراتژیک انگلستان می گوید، بلندپروازی های هسته ای ایران تا همین جای کار هم باعث به راه افتادن مسابقه تسلیحاتی در خاورمیانه شده است. این موسسه هفته پیش اعلام کرد همسایگان ایران دست به کار سرمایه گذاری بر روی برنامه های غیرنظامی هسته ای شدند که در صورت پیشرفت ایران به سوی تسلیحات هسته ای، به آنها امکان تولید بمب را بدهد. ازسال 2006 تا کنون 13 کشور خاورمیانه ای از راه اندازی طرح های جدید و یا بازسازی طرح های موجود خود برای تولید برق از سوخت هسته ای پرده برداشته اند؛ چیزی که در واقع واکنشی به تصمیم ایران به ادامه غنی سازی اورانیوم محسوب می شود.
جان چیپمن رییس اجرایی موسسه یاد شده می گوید: “برنامه ایران می تواند منشأ قدرتمندی برای مسابقه تسلیحاتی در منطقه باشد که باعث تشدید رقابت های منطقه ای وامنیتی خواهد شد.”
”در حال حاضر، این وضعیت باعث بالاگرفتن گرایش منطقه به سوی انرژی هسته ای شده است. سوال این است که چگونه می بایست این گرایش را به برنامه هسته ای صرفاً صلح جویانه متعهد کرد.”
منبع: کریستین ساینس مانیتور- 27 مه