پرستو سپهری
مهم ترین مرکز هنرهای نمایشی ایران، ده روز قبل از آغاز تعطیلات نوروزی درهایش را به روی مشتاقان تئاتر بست و “تئاتر ایران” تعطیل شد.
کشورهای صاحب تئاتر، درایام تعطیلات بازار نمایش را داغ تر از قبل می کنند و از این طریق مردمان خود را در اوقات فراغت به دیدن تئاتر دعوت می کنند، اما مهم ترین مرکز هنری ایران، ده روز مانده به تعطیلات نوروزی و جشن باستانی کشور تا بیست روز پس از تحویل سال نو، روزهای تعطیل را پشت سر می گذارد. تعطیلاتی که سال گذشته تا مهر ماه بطول انجامید و عملا نمایش ایران را متوقف کرد. در این مورد با عزت الله انتظامی، حمید سمندریان، رضا بابک،احمد آقالو و خسرو خورشیدی گفت و گویی کرده ایم که در پی می آید.
حمید سمندریان(کارگردان): به دلیل تعاریف غلط و غیر علمی بازیگری در ایران، متاسفانه اغلب بازیگران ایرانی با پیش آمدن چنین ایامی کمترین تلاش را برای حفظ موقعیت و وضعیت اجرا دارند. بنابراین این تعطیلات به طور قطعی بر اجراهای اولیه پس از تعطیلات تاثیر نامطلوب گذاشته و بیش از نیمی از زحمات گروه و کارگردان را درمورد هدایت بازیگران به هدر می دهد. اینکه در تمام مدت تعطیلات مجموعه تئاتر شهر به کار خود ادامه بدهد هم درست نیست زیرا کارکنان فنی و طراحان متخصص اداری آنجا هم نیاز به استراحت چند روزه دارند و به نظرم باید در فرصت مناسب حتما فکری برای این قضیه بشود. اگر من تصمیم گیرنده اصلی در این مورد بودم فقط سه یا چهار روز اول را تعطیل می کردم و سپس با ساماندهی مناسب گروه ها را ترغیب به کار می کردم.
عزت الله انتظامی(بازیگر): این عادت از زمان های بسیار دور در ما بوده و مشکلی نیست که بتوان به سادگی آن را حل کرد. ابتدا باید به نحو معتدل و شفاف به بیان مساله پرداخت و حساب های مختلف را در نظر گرفت. آیا نیاز مردمان ما در این ایام به تئاتر دیده می شود؟ آیا گروه ها از نظر روحی آمادگی اجراهای خود را دارند؟ آیا مسئولین هماهنگی های لازم را به عمل می آورند و… ؟ شاید بتوان برای این ایام، چند گروه را که دارای آمادگی و شرایط لازم هستند برای اجرا ها در نظر گرفت. به هرحال تعطیلات نوروزی روزهای زیادی برای تئاتر دارد و به جد باید فکری برای این موضوع کرد. شما مطمئن باشید که من در اولین فرصت و در جمع مدیران فرهنگی و هنری در این مورد بحث خواهم کرد.
رضا بابک(بازیگر): شاید یکی از تفاوت هایی که درمورد سینما و تئاتر وجود دارد همین باشد. دقت کنید و ببینید که در ایام نوروز تقریبا شرایط اکران بهترین فیلم های سینمایی مهیا است و اتفاقا مردم هم استقبال می کنند اما خبری از تئاتر نیست و انگار این هنر به خواب بهاری فرو می رود. به نظرم اصلا آغاز فصل بهار، سمی برای تئاتر ایران است و این بسیار بد است. بسیاری از خانواده ها هستند که اتفاقا در این ایام مشتاق دیدن تئاتر هستند اما از اجراهای نوروزی خبری نیست.
احمد آقالو(بازیگر): به نظرم اصلا به این مسائل نپردازید، چرا که مشکلاتی که گریبانگیر تئاتر ایران است به مراتب فراتر از این حرف هاست. مگر تئاتر ایران در روزهای عادی چه تعداد تماشاگر دارد؟ اصلا برای تئاتر ایران در سراسر سال تبلیغی صورت می گیرد تا در ایام نوروز این اتفاق بیفتد؟ من خودم بازیگر تئاتر هستم، در حالت عادی دستمزد بازیگران به درستی پرداخت نمی شود و همه باید برای دریافت حق خود بدوند. حالا دیگر برای ما اعصابی باقی نمی ماند که از تعطیلات خودمان هم بگذریم و به اجرا بپردازیم. البته این را بگویم که اگر شرایط و زمینه لازم مهیا باشد این کار عشق همه بازیگران و کارگردانان و اصلا هرچه تئاتری است اما وقتی هیچ چیز در این مملکت سر جای خودش قرار نمی گیرد از تئاتری های مظلوم چه انتظاری می رود؟ ما در طول عید برای دریافت و پرداخت وجه، بانک نداریم چه رسد به تئاتر.
خسرو خورشیدی (طراح صحنه): اتفاقا به نظر من باید یک برنامه مفصل برای اعیاد نوروزی ترتیب داد. شما اگر در این ایام سفری به شهرهای توریستی کشور کنید می بینید که کارناوال های شادی درآنجا حضور دارند و مردم هم مشتاقانه از آنها استقبال می کنند. پس معلوم می شود مردم در همه جا نیازمند چنین برنامه هایی هستند. شما ببینید که در روزهای دیگر سال هر برنامه نمایشی در گوشه ای اجرا می شود مردم به همانجا سرازیر می شوند. پس چه بهتر که یک برنامه ی این چنینی را با تمرکز بهتر و قوی تر در تهران و شهرهای نیازمند ترتیب داد تا مردم بدانند که برنامه تعطیلی شان چیست. این طوری هم تعداد زیادی از هنرمندان تئاتر بیکار نیستند و هم خیل گسترده ای از جامعه درگیر این برنامه ها می شوند؛ برنامه هایی که شاید در طول سال، یک بار هم نتواند به دیدن آن بروند.
عکس 6
اکبر زنجانپور(بازیگر و کارگردان): تئاتر ایران دارای پتانسیل های بسیار زیادی است که می تواند بهار ایران را خجسته تر جلوه دهد. این نیروها باید به گونه ای برنامه ریزی شود تا از هدر رفتن شان جلوگیری شود. قبل از تعطیلات نوروزی متاسفانه شاهد حضور بسیاری از بازیگران جوان و نیرومندی هستیم که برای درآمد و بیکار نماندن یک ماهه خود حضور در برنامه های کذایی تلویزیون را می پذیرند و بسیاری با این کار آینده هنری خود را طور دیگری رقم می زنند. باید برنامه های مرکز هنرهای نمایشی بسیار کارشناسانه باشد تا از این اتفاقات جلوگیری کرد. واقعاً تعطیلات یک ماهه برای یک جامعه بسیار سنگین و گران است. امیدوارم با روشن شدن افکار مدیران محترم از سال بعد برنامه های ویژه ای تدارک دیده شود.