محسن اصغری
عاطفه اللهیاری در داروخانه مشهور ۱۳ آبان تهران در صف انتظار ایستاده است.
خانم اللهیاری ساعت ۳۰:۴ صبح از خانه بیرون زده تا بتواند برای برادر کوچکترش، پاسلیتاکسل، که از داروهای درمان سرطان است تهیه کند. ولی امید چندانی ندارد.
او می‌گوید: “چهار ساعت است که این‌جا هستم ولی داروخانه‌چی می‌گوید هنوز دارو نرسیده است.”
خسرو، یکی از داروخانه‌چی‌ها می‌گوید کاری نمی‌تواند بکند. او توضیح می‌دهد: “ما نمی‌توانیم دارو وارد کنیم. عموی من سال‌ها در این کار بوده است و نمی‌تواند چیزی وارد کند چون هیچ بانکی از ترس تحریم‌های غرب پول ایران را قبول نمی‌کند. از لحاظ قانونی منعی برای دادن خدمات به ایران ندارند؛ اما به خاطر ترس از ایجاد مشکل در این موارد هم خطا می‌کنند.”
کاهش ذخیره
با این‌که تجارت دارو از تحریم‌های غرب علیه ایران مستثنی شده است، اما واردکنندگان ایرانی می‌گویند بانک‌های غربی از این کار خودداری کرده‌اند.
دولت ایران در ماه ژوئیه گفت برای کاستن از فشار تحریم‌ها ۱۵۰ میلیارد دلار ذخیره ارزی دارد. در ماه اکتبر اعلام شد که ذخیره بانک مرکزی به ۱۱۰ میلیارد دلار رسیده است. واحد پول ایران از آغاز سال، ۸۰ درصد از ارزش خود را در مقابل دلار از دست داده است.
قرار بود یارانه کالاهای ضروری قطع نشود اما بنا بر برخی گزارش‌ها این تصمیم به درستی اجرا نشده است. گزارش شده است که وزارت بهداشت به دلار ارزان‌قیمت برای خرید دارو و تجهیزات دسترسی ندارد.
مقامات به دنبال افزایش تولید داروی داخلی هستند. اما با هدفمندی یارانه‌ها هزینه سوخت و الکتریسیته بالا رفته و همچنین دستیابی به مواد خام هم کاهش یافته است.
روز چهارشنبه، روزنامه تایمز انگلیس گزارش داد که ذخیره داروی ایران فقط ۱۰۰ روز دیگر دوام خواهد داشت.
مرگ خاموش
ایرانیانی که از بیماری‌های سخت خونی نظیر هموفیلی و تالاسمی و نیز انواع سرطان رنج می‌برند از همه بیشتر تحت فشار قرار گرفته‌اند.
آنها ماه‌ها نگران این بودند که از پس مخارج دارو برمی‌آیند یا نه اما حالا باید نگران موجود بودن آن باشند.
منوچهر اسماعیلی لیوسی یک پسر پانزده ساله مبتلا به هموفیلی بود که در ماه ژوئیه به خاطر عدم دسترسی به دارو جان خود را از دست داد.
او از کوچ‌نشینان کوه‌های نزدیک دزفول بود. احمد قویدل، مدیر انجمن بیماران هموفیلی ایران به رسانه‌های داخلی گفت: “او دور از شهر زندگی می‌کرد و چون خانواده در محل دارو نداشتند مجبور بودند او را به بیمارستان برسانند. اما دیگر خیلی دیر شده بود.”
آقای قویدل آمریکا و اتحادیه اروپا را مسئول مرگ او می‌داند.
وی می‌افزاید: “این مغایر حقوق بشر است. حتی در جنگ‌ها، پیمان‌های بین‌المللی از زنان و بچه‌ها و بیمارها حمایت می‌کنند. اما تحریم‌هایی که در مورد دارو اعمال شده، باعث مرگ خاموش می‌شود و سلامت مردم ایران را به خطر می‌اندازد.”
جو وحشتناک
فاطمه هاشمی رفسنجانی، رئیس بنیاد خیریه بیماری‌های خاص ایران، نگرانی عمیق خود از سرنوشت شش میلیون بیمار، خصوصا آن‌هایی که مبتلا به هموفیلی، تصلب شراین و سرطان هستند ابراز کرد.
او در نامه‌ای به دبیرکل سازمان ملل نوشت که تحریم‌های بانکی تاثیر شدیدی بر واردات دارو گذاشته است.
وی نوشته: “بدینوسیله از شما می‌خواهم تمام تلاش خود را برای احترام به حقوق بشر بکار برید و تحریم‌ها را بردارید چراکه ماهیت آنها سیاسی است و بر بیماران ایران تاثیر شدیدی می‌گذارد.”
وزارت خزانه‌داری آمریکا در بیانیه‌ای گفته است: “این از سیاست‌های همیشگی آمریکاست که واردات اقلام بشردوستانه، نظیر غذا، دارو و تجهزات پزشکی را مورد تحریم‌ها قرار ندهد. اگر در ایران کمبود دارو وجود دارد به علت تصمیمات دولت ایران است نه دولت آمریکا.”
منتقدان دولت اعتقاد دارند که سوءمدیریت منابع ملی و نیز ناکارآمدی بوروکراسی و فساد داخلی این مشکلات را پدید آورده است.
منبع: بی‌بی‌سی – ۲۴نوامبر
