انقلاب در کنار اصلاح طلبان

نویسنده

» تحلیل سانفرانسیسکو کرونیکل از مواضع حسن خمینی

برایان مورفی

 

 

نوه آیت الله روح الله خمینی اوائل ماه جاری و در مقام سرپرست حرم بنیانگذار انقلاب اسلامی ایران، استقبال احترام آمیزی از محمود احمدی نژاد و نیروهای امنیتی همراه وی در جریان یک دیدار رسمی می کند.

اما حسن خمینی کمی بعد و به آرامی مراسم را ترک می کند و به دیدار خانواده یکی از زندانیان متحد با میرحسین موسوی، رهبر مخالفان می شتابد.

این حرم منحصر به فرد روحانی 37 ساله ای است که لبخندی ظریف بر لب دارد و محاسنی قرمز رنگ بر صورت دارد. نظام حاکم به دلیل نسبت فامیلی اش به او احترام می گذارند اما به دلیل همراهی اش با دشمنان خود، به وی مشکوک هستند.

خمینی توانسته است در هیاهوی سیاسی متعاقب انتخابات بحث انگیز ریاست جمهوری خرداد ماه گذشته، در حاشیه باقی بماند. او به طور ضمنی با مخالفان همراهی کرده است اما از حضور در اعتراضات خیابانی و یا استفاده از قدرت بی بدیل خانوادگی اش اجتناب کرده است.

ممکن است فشارهای وارد بر خمینی باعث شود او نقش مرکزی تری را برعهده بگیرد.

پس از آنکه پلیس و شبه نظامیان تندرو مانع از حضور مخالفان در مراسم سالگرد انقلاب در 22 بهمن گذشته شدند، نیروهای مخالف به خود آمده اند. بسیاری از وبلاگ ها و وب سایت های مخالفان به طور فزاینده ای به طرح این سؤال می پردازند که آیا موسوی و سایر رهبران جنبش، نقش خود را به خوبی ایفا کرده اند یا خیر؟

همزمان با پیش رفتن ناآرامی های ایران به سوی اولین سالگرد خود در خرداد ماه آینده، نام حسن خمینی به عنوان یک رهبر احتمالی بر زبان ها افتاده است. شاید این به خاطر وضعیت فرسایشی موجود باشد.

علیرضا نوری زاده محقق ارشد مرکز مطالعات عربی- ایرانی در لندن می گوید: «موضوع حسن خمینی هنوز تمام نشده است. هنوز ماجراهائی در پیش است.»

البته این خود نمونه دیگری از وسعت شکاف های موجود در ایران است. پس از انتخابات بحث انگیز خرداد ماه گذشته و حمام خونی که متعاقب آن به راه افتاد، خانواده ها در قلب حکومت خودکامه ایران دچار چند دستگی شده و در تضاد با رهبری کشور قرار گرفته اند. 

هادی خامنه ای بردار جوانتر آیت الله علی خامنه ای، رهبر عالی کشور، مشاور برجسته گروه های طرفدار اصلاح طلب است. هاشمی رفسنجانی، رئیس جمهور سابق کشور، نیز خود از منتقدان اصلی احمدی نژاد است.

مجلس خبرگان تحت ریاست هاشمی رفسنجانی تنها نهاد ایرانی است که قادر به کنار گذاشتن رهبر است اما به نظر می رسد این نهاد تحت کنترل محکم طرفداران نظام است.

با این حال، واضح است که حسن خمینی توان نگران کردن آنان را دارد.

روزنامه تندروی کیهان او را به دلیل «پشتیبانی مشکوک از چهره های مخالف»، برای سرپرستی از حرم پدربزرگ خود و مرکز حفظ آثار آیت الله خمینی نالایق خواند.

خبرگزاری دولتی جمهوری اسلامی نیز وی را به تشویق گروه هائی متهم کرد که در پی براندازی نظام تأسیس شده توسط پدربزرگ وی هستند.

حسن خمینی در یک ابراز نارضایتی علنی و بی سابقه، رسانه های دولتی را به دستکاری سخنان پدربزرگش متهم کرد. وی در نامه ای به رئیس صدا و سیمای دولتی ایران، این سازمان را به سؤ استفاده از سخنان پدربزرگش درباره مخالفان انقلاب اسلامی و ربط دادن آن به مخالفان امروزی متهم کرد.

احمد خمینی، پدرحسن، نقش زیادی در انقلاب اسلامی داشت و به عنوان رئیس دفتر آیت الله خمینی فعالیت می کرد. احمد خمینی در سال 1995 درگذشت و در حرم آیت الله خمیتی در جنوب تهران به خاک سپرده شد.

حسن خمینی یکی از 15 نوه آیت الله خمینی است اما تنها نفر از آنهاست که یک مسؤولیت مهم و علنی برعهده دارد.

حسن خمینی معمولاً دست به واکنش های علنی نمی زند اما نقطه نظرات خود در قبال احمدی نژاد را با رفتارش آشکار کرده است.

او در ماه اوت به سایر مقامات برجسته نظیر رفسنجانی و خاتمی پیوست و از شرکت در مراسم تحلیف ریاست جمهوری احمدی نژاد خودداری کرد.

او در اوائل ماه جاری تا پایان مراسم رسمی بازدید از حرم خمینی در کنار احمدی نژاد باقی نماند و به جای آن، راهی دیدار از خانواده علیرضا بهشتی شد. بهشتی در بین بیش از 100 رهبر مخالفی قرار داشت که از زمان آغاز سرکوب های متعاقب انتخابات، زندانی شده بودند. 

کمتر از یک هفته بعد از دیدار حسن خمینی با خانواده بهشتی، وی آزاد شد اما هنوز معلوم نیست که آیا نوه آیت الله در این باره دخالتی کرده باشد.

رفسنجانی در سال 2008 و در جریان تحلیل منازعات ایدئولوژیک پیش رو، تندروها را به دلیل تلاش برای وارد کردن خدشه به اعتبار و سابقه حسن خمینی مورد انتقاد قرار داده بود.

وی گفته بود: «آنها فکر می کنند مشغول کنار زدن مشکلات و کمک به انقلاب هستند. آنها در اشتباهند.»

 

منبع: سانفرانسیسکو کرونیکل- 23 فوریه 2010