با گذشت بیش از 250 روز از بازداشت غیرقانونی رهبران جنبش سبز، مهدی کروبی، میرحسین موسوی و زهرا رهنورد و درحالی که چند ماه بیشتر به نهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی باقی نمانده تعدادی از نمایندگان مجلس هشتم در یکماه اخیر طی اظهارات و نطق هایی در صحن علنی مجلس خواستار رفع حصر رهبران جنبش سبز و همچنین آزادی زندانیان پس از انتخابات 88 شده اند تا به گفته آنها “زمینه آشتی” و “سرورملت” فراهم شود.
در همین راستادیروز شکور اکبرنژاد طی نطق میان دستور خود در صحن علنی مجلس خطاب به نمایندگان و هیات رییسه مجلس با انتقاد از شرایط کنونی کشور گفت:” مدیریت غیر اصولی ، احساسی و پرهزینه موجب شده که ایران شأن و جایگاه واقعی خود را در مسایل فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و بین المللی از دست داده و در شاخص هایی همچون تورم، پرونده های قضایی، اعتیاد، طلاق و غیره مطرح شود.”
این عضو فراکسیون اقلیت مجلس در ادامه اظهاراتش خطاب به مقامات ارشد کشور تاکید کرد که “به همه ملت و بزرگان کشور عرض می کنم راه حل بسیاری از مشکلات پیش آمده در سنوات اخیر رعایت همه جانبه قوانین ، اصلاح ذات البین و احترام به آحاد ملت در چارچوب تمامی اصول قانون اساسی است. حق حیات که خالق هستی بر انسانها عطا فرموده نباید محدود شود.”
او در بخش پایانی نطق خود همچنین خواستار آزادی رهبران جنبش سبز و زندانیان پس از انتخابات ریاست جمهوری 88 شد و اضافه کرد:” بیایید سنت و منش پیامبران و ائمه را الگوی عملی خویش قرارداده از انحصار طلبی و افراط و تفریط دوری جسته و مصالح درازمدت کشور و ملت را پیگیر باشیم. و تلخی‌های زودگذر را برای شیرینی رضای الهی و آرامش ملت متعمل شویم و به احترام بخشهایی از ملت که متفاوت از ما فکر می کنند زندان و حصر خانگی را پایان داده اخوت و محبت را جایگزین آن نماییم تا نعمتهای واسعه الهی و الطاف بیکرانش شامل حالمان گردد و شادی و سرور ملت را شاهد باشیم.”
پیش از اظهارات نماینده تبریز و اسکو، محسن نریمان، نماینده مردم بابل هم
درنطق میان دستور خود از دولت محمود احمدی نژاد به علت “انحراف از قوانین مصوب مجلس” و تخلفات گسترده به شدت انتقاد کرده بود.
آقای نریمان خطاب به اعضا و هیات رییسه مجلس تصریح کرده بود که “اگر دلسوز انقلاب و نظام هستیم باید از ابراز نظارتی و ظرفیت‌های چون اصل 89 و بند 10 اصل 110 قانون اساسی استفاده کنیم و پاسخ تخلف‌ها، قانون گریزی‌ها ایجاد تردید جدی در اعتماد جامعه، به هیچ انگاشتن افتخارات مدیریت‌های پیشین، هتک حرمت‌های مستقیم و رسمی محترمین، تورم‌ها، بیکاری‌ها، وضعیت بد اقتصادی و گرانی‌ها و اختلاس‌ها را با عملیاتی نمودن اصول مذکور داد.”
این عضو فراکسیون اقلیت مجلس همچنین خواستار عزل محمود احمدی نژاد بر اساس بند 10 اصل 110 قانون اساسی شده و اضافه کرده بود:“بر اساس این بند می‌شود رئیس جمهور را با در نظر گرفتن مصالح کشور پس از حکم دیوان عالی کشور به تخلف وی از وظایف قانونی، عزل کرد. ولی باز هم به امید اصلاح‌ها به مصلحت‌های نظام تمکین می‌کنیم و حول محور اسلام، رهبری و میثاق میراث گرانسنگ ملی‌مان (قانون اساسی) جمع می‌شویم و منتظر می‌مانیم. با امید به آنکه دیر نشود، و فرصت‌ها از دست نرود.”
وی با این مقدمه همچنین خواستار آزادی رهبران جنبش سبز شده و تاکید کرده بود:” آیا زمان آن نرسیده براساس اصل 177 با نگاه به چالش‌های گذشته به بازنگری قانون اساسی بپردازیم و حصر‌ها را بشکنیم و باب سبز آشتی ملی را فرا روی این ملت سلحشور بگشاییم و با طرحی نو شور و نشاطی دیگر در اندازیم و نظام متین اسلامیمان را حیاتی تازه‌تر و جاودانه بخشیم. ”
نطق های این دو نماینده فراکسیون اقلیت تمام انتقادات اصلاح طلبان حاضر در مجلس هشتم نیست. پیشتر نصرالله ترابی نماینده مردم شهرکرد نیز در 20 مهرماه سال جاری طی نطقی که با شعر، ضرب المثل و حکایت های فارسی همراه بود به بررسی وضعیت کشور پرداخته و از شرایط موجود به شدت انتقاد کرده بود.
وی در بخشی از اظهارت خود خطاب به اعضای مجلس هشتم و سردمداران حکومت جمهوری اسلامی گفته بود:” به خودبیاییم وبه جای تراشیدن دشمن فرضی وحبس وحصروحذف رقبای سیاسی دیروزوامروزمان رادرخلوت خویش مقایسه کنیم وبه قول امام راحل به جهاداکبربپردازیم البته بدانیم جهاد اکبر نه جبهه و قرارگاه میخواهد نه سیاهی لشگر بلکه میعادگاه میخواهد و بندگی خدا.”
پیش از این نیز برخی از مراجع تقلید شیعه همچون آیت الله دستغیب، آیت الله بیات زنجانی و آیت الله صانعی و همچنین تشکل های پرسابقه در نظام جمهوری اسلامی همچون مجمع روحانیون مبارز و کسانی نظیر سید محمد خاتمی رییس جمهور پیشین ایران طی اظهارات و بیانیه های مختلفی نسبت به وضیعت بازداشت غیرقانونی رهبران جنبش سبز ابراز نگرانی کرده و خواستار آزادی آنها و سایر زندانیان پس از انتخابات 88 شده اند.
بازداشت غیرقانونی
میرحسین موسوی و مهدی کروبی به همراه همسرانشان نزدیک به 9 ماه پیش پس از درخواست مجوز از وزارت کشور برای راهپیمایی در حمایت از قیام مردم تونس و مصر در 25 بهمن ماه 89 با محاصره منازلشان از سوی نیروهای امنیتی بازداشت شدند و تاکنون نیز هیچ کدام از مقامات کشور یا دستگاه های قضایی و امنیتی به دادگاه یا حکم قانونی که موجب بازداشت رهبران جنبش سبز شده باشد، اشاره ای نکرده اند.
در این باره تنها صادق لاریجانی رییس قوه قضاییه 28 بهمن ماه سال گذشته گفته بود: “دستگاه قضا دیگر اجازه نمی دهد که سران فتنه با حق کشی و اعلام موفقیت اقدامات خود چهره و هدفهای خود را در بوق رسانه های غربی کنند و خود را قهرمان نشان دهند. از تمامی مردم می خواهیم اجازه دهند تا دستگاه قضا در چارچوب قانون و بر اساس مصلحت نظام به حوادث اخیر و پرونده سران فتنه رسیدگی کند که البته در این مورد کوتاهی هم نمی کند. دستگاه قضا راه را بر اطلاعیه پراکنی آنها خواهد بست و اجازه نمی دهد آنها از صبر و تحمل نظام اسلامی سوء استفاده کنند و امیدواریم که مردم شریف ایران با صبر و تحمل ما را همراهی کنند.
این اظهارات صادق لاریجانی در شرایطی بود که وی پیش تر در 27 آذرماه سال گذشته به صراحت محاکمه یا هرگونه برخورد با رهبران جنبش سبز را مشروط به نظر سیدعلی خامنه ای رهبر حکومت مستقر دانسته و گفته بود: “به ما می‌گویند که چرا در مورد سران فتنه موضع‌گیری نمی‌کنید، حال آن که سال گذشته اعلام کردم سران فتنه را مجرم دانسته و اتهام آنها اقدام علیه نظام جمهوری اسلامی است، اما اینکه چرا به جرم آنها رسیدگی نمی‌شود، در لفافه گفتم که یک سری مسایل درنظام مطرح بوده و من تعیین کننده این مسایل نیستم. مصالح کلی نظام را رهبری تشخیص داده و ما هم سرباز او هستیم.”
احمد جنتی دبیر شورای نگهبان در نمازجمعه 29 بهمن ماه سال گذشته خطاب به مقامات قضایی کشور اعلام کرده بود که “من خیال می‌کنم کاری که قوه قضائیه می‌تواند بکند این است که باید ارتباط آنها با مردم را به کلی مسدود کند. درب خانه آنها مسدود شود، تلفن آنها قطع شود، اینترنت آنها نیز قطع شود تا نتوانند پیامی بدهند و پیامی بگیرند و در خانه خود زندانی شوند.”
در طول 9 ماه گذشته میرحسین موسوی و زهرا رهنورد و همچنین مهدی کروبی چندبار با حضور نیروهای امنیتی و بدون اعلام قبلی موفق به ملاقات های کوتاه با فرزندان خود شده اند. در این فاصله همسر مهدی کروبی ابتدا برای درمان برای چند روز از بازداشت خارج شده و پس از مدتی مقامات امنیتی مهدی کروبی را به یک آپارتمان منتقل کرده اند.بنا برگزارش وبسایت سحام نیوز و به نقل از فرزندانش در نیمه مهرماه مقامات امنیتی او را برای ملاقاتی کوتاه به منزل یکی از فرزندانش بردند اماپس از آن خبری از وضعیت وی منتشر نشده است.
در همین حال نیز از محل و وضعیت بازداشت میرحسین موسوی و زهرا رهنورد اطلاعی در دست نیست و آخرین ملاقات ایشان با حضور ماموران امنیتی و یک مقام قضایی در منزل یکی از فرزندان آنها انجام گرفته است.
میرحسین موسوی در این آخرین ملاقات خود با فرزندانش که در نیمه شهریورماه انجام شد از فرصت فراهم شده استفاده کرده و پیام هایی هرچند کوتاه برای طرفدارانش فرستاد. آقای موسوی در این دیدار با اشاره به اینکه “آینده روشن است” از جمله درباره انتخابات پیش روی مجلس نیز تاکید کرده بود: “با توجه به تداوم وضعیت فعلی نمی توان امیدی به انتخابات و شرکت در آن داشت.”
بنابر گفته فرزندان آقای موسوی وی همچنین در جریان این ملاقات به حضور یک مقام قضایی بشدت اعتراض کرده بود که پس از آن کلیه ارتباطات او و همسرش با فرزندانشان قطع شده است.
در گزارش سایت کلمه تاکید شده بود که “خانواده آقای موسوی و خانم رهنورد پس از دیدار و انتشار خبر دیدار و نقل چند جمله از میرحسین، در بی‌خبری مطلق و قرنطینه خبری کامل از وضعیت ایشان نگه داشته شده اند و هیچ راهی نیز برای کسب اطلاعات از چگونگی وضعیت آنها وجود ندارد و این وضعیت موجب ایجاد نگرانی شدید شده است.”
واکنش مجامع بین المللی
بی خبری از وضعیت سلامتی و همچنین بازداشت غیرقانونی رهبران جنبش سبز انتقاد مجامع و نهادهای بین المللی و مدافع حقوق بشر را از حکومت جمهوری اسلامی در پی داشته است.
ماه گذشته سازمان عفو بین الملل با صدور بیانیه ای از بازداشت خودسرانه رهبران جنبش سبز، مهدی کروبی، میرحسین موسوی و زهرا رهنورد توسط نهادهای امنیتی انتقاد کرده و خواستار آزادی فوری آنها شده بود.
سازمان عفو بین الملل در این بیانیه با تاکید بر اینکه رهبران جنبش سبز “بدون هیچگونه حکم رسمی بازداشت، اتهام و محاکمه” بصورت خودسرانه در بازداشت خانگی بسر می برند، تصریح کرده بود که “مقامات جمهوری اسلامی باید بی درنگ آنها را آزاد کند”.
پیش از این نیز یک گروه تحقیق در سازمان ملل از مقامات جمهوری اسلامی خواستار توضیح درباره “ناپدید شدن اجباری” مهدی کروبی، میرحسین موسوی و زهرا رهنورد شده بود.
فدراسیون بین المللی جوامع حقوق بشر در 21 شهریورماه با صدور بیانیه ای خواستار پاسخگویی مقامات جمهوری اسلامی درباره محل نگهداری و همچنین مراعات حقوق آقایان کروبی، موسوی و همسران آنها خانم ها فاطمه کروبی و زهرا رهنورد شده بود.
فدراسیون بین المللی حقوق بشر پیش تر در اسفندماه سال گذشته یک ماه پس از بازداشت خودسرانه رهبران جنبش سبز بدون هیچگونه اتهام و محاکمه ای به گروه تحقوق سازمان ملل درباره ناپدیدشدگان اجباری شکایت کرده بود.
عبدالکریم لاهیجی، حقوقدان و نایب رئیس فدراسیون بین المللی جوامع حقوق بشر پیش از این گفته بود از آنجا که هیچ مقام رسمی در ایران بازداشت یا حبس خانگی آقایان موسوی و کروبی و همسرانشان را تایید نکرده، این افراد “از نظر حقوقی ربوده شده” محسوب می شوند.
همچنین به تازگی احمد شهید گزارشگر ویژه سازمان ملل برای رسیدگی به وضعیت نقض حقوق بشر در ایران در گزارش خود به دبیر کل سازمان ملل بازداشت غیر قانونی رهبران جنبش سبز، میرحسین موسوی، مهدی کروبی و زهرا رهنورد و نگرانی ها درباره وضعیت آنها را مورد توجه قرار داده و از جمله موارد نقض حقوق بشر برشمرده بود.
