نادر یوسفی
غروب دوشنبه، چند ساعت قبل از روزجهانی کارگر، سرانجام وزارت کشور موافقت خود با برگزاری مراسم رسمی این روز در ورزشگاه شیرودی تهران را اعلام کرد. با این حال تشکل های کارگری در اغلب شهرهای کشور با انتقاد از عدم صدور مجوز برگزاری و بی توجهی مقامات دولتی به روز کارگر، نسبت به سیاست های دولت در قبال کارگران اعتراض کردند.
در همین ارتباط، محمد کیانوش راد، عضو شورای مرکزی جبهه مشارکت با انتقاد از مسوولین وزارت کشور و برخی از نهادهای تصمیم گیر در خصوص صدور مجوز برای تجمع کارگران در روز جهانی کارگر، سیاست آنان را سیاست یک بام و دو هوا نامید. وی به خبرگزاری ایلنا گفت: “اگر تجمع کنندگان شعارهای دلخواه آقایان را بدهند و از لحاظ سیاسی هماهنگ با برخی از جریانات حاکم باشند، نیازی به مجوز نداشته و با سپر حمایتی مواجه میشوند”.
روز گذشته هیات موسسان انجمن های صنفی کارگری، گروه فعالان صنفی شرکت واحد و انجمن فرهنگی حمایتی کارگران هم به عنوان اعضای کمیته پیگیری ایجاد تشکل های کارگری در نامه ای خطاب به وزیر کار و امور اجتماعی با اشاره به ماده 23 میثاق جهانی حقوق بشر و مقاوله نامه شماره 87 خواستار آن شد تا” به صراحت و روشنی آزادی کارگران در ایجاد تشکلهای صنفی و فعالیت های اتحادیهای رعایت شده و به رسمیت شناخته شود”.
در این نامه با استناد به بند 3 ماده 23 اعلامیه جهانی حقوق بشر مبنی بر داشتن یک زندگی شرافتمندانه برای همه کسانی که کار می کنند، آمده است: “مبلغی که در اسفند ماه 1385 مانند سالهای گذشته به عنوان حداقل دستمزد و نیز افزایش سایر سطوح دستمزدی تصویب و اعلام شده به هیچ وجه تامین کننده یک زندگی حداقل برای کارگران نیست”.
اعضای این کمیته در نامه خود خواستار اصلاح مصوبه دستمزدها شده و بر لزوم تعیین حداقل دستمزد کارگران به نحوی که بدون توجه به نوع کار و جنسیت و ویژگی روحی و جسمی کارگر، کفاف زندگی یک خانواده کارگری را بدهد، تاکید کرده و یادآور شده اند: “در حالی که طبق بند یک ماده 23 اعلامیه حقوق بشر، برخورداری از یک زندگی انسانی حق طبیعی همه افراد بشر است، بیش از 4 میلیون نیروی کار جامعه در شرایط کنونی بیکار و فاقد شغل هستند”.
در این نامه با بیان اینکه سیاست های خصوصی سازی و گسترش قراردادهای موقت کار امنیت شغلی کارگران را به خطر انداخته، از وزیر کار به عنوان بالاترین مقام اجرایی در تنظیم روابط کار خواسته شده است تا برای کارجویان فرصتهای شغلی و برای بیکاران، حمایت های اجتماعی مناسب برقرار و به وضعیت قراردادهای موقت کار رسیدگی کند.
زندگی شایسته حق مسلم کارگران
در همین حال یکی از اعضای سندیکای کارگران شرکت واحد تهران گفت: “فعالین صنفی شرکت واحد در هر مراسم و تجمعی که به نام کارگر و به مناسبت روز جهانی کارگر برگزار شود، شرکت خواهند کرد”. وی افزود فعالین صنفی شرکت واحد با شعارهای “ایجاد نهادهای مستقل صنفی کارگری در سراسر ایران” و “زندگی شایسته حق مسلم کارگران است” در مراسم روز جهانی کارگر شرکت خواهند کرد.
مددی در عین حال گفت این سندیکا اعتراض خود را به اجرا نشدن مقاوله نامه های جهانی و قوانین داخلی در چارچوب تشکیل و فعالیت نهادهای مستقل فراگیر و آزاد صنفی کارگری، و حداقل دستمزدهای 183 هزار تومانی سال 86 که بدون توجه به ماده 41 قانون کار و دیگر مقررات داخلی و بین المللی تعیین شده اعلام می کند. این عضو سندیکای کارگران شرکت واحد در مورد دستمزد تعیین شده برای کارگران به دلیل داشتن اختلاف با خط فقر نیم میلیون تومانی گفت که چنین دستمزدی نمی تواند زندگی شرافتمندانه کارگران را تامین کند.
این فعال صنفی کارگران با اشاره به گردهمایی جمعه گذشته جمع کثیری از کارگران و فعالین صنفی به مناسبت روز جهانی کارگر در جاده چالوس، خواستار آن شد تا روز 11 اردیبهشت نیز مانند اعیاد و مناسبت های ملی و مذهبی ایران تعطیل شود.
وضعیت کارگران قابل تحمل نیست
در واکنشی جداگانه، حزب اسلامی کار دیروز با انتشار بیانیه ای به مناسبت روز جهانی کارگر نسبت به وضعیت کارگران در کشور هشدار داد. در بیانیه این حزب تاکید شد که شرایط زندگی کارگران در مقایسه با شاخصهای یک زندگی معمولی در بین طبقه کارگر سیر نزولی دارد و این شرایط نه تنها اقتصاد خانواده، بلکه سایر شئون زندگی را با خطر مواجه کرده است.
دبیر کانون شوراهای اسلامی کار اراک نیز گفت: افزایش حقوق کارگران در سال 86 آن چیزی نبود که جامعه کارگری توقع داشت.
محمدرضا مداحی با بیان اینکه وضعیت جامعه کارگری قابل تحمل نیست، گفت: “سال گذشته که نرخ تورم کمتر بود، اضافه دستمزد کارگران 10 درصد به اضافه 15 هزار تومان تصویب شد، ولی امسال با توجه به افزایش نرخ تورم، حقوق کارگران به جای افزایش 20 درصدی به اضافه 30 هزار تومان، کاهش یافته است”.
دبیر کانون شوراهای اسلامی کار اراک، با اشاره به اینکه با این وضعیت حقوقی وضعیت تولید نابسامان است، گفت: “کارگران اگر نجابت می کنند، نباید مسوولین از نجابتشان سوء استفاده کنند”. وی با بیان اینکه بحران کارگری در کشور آتش زیر خاکستر است، گفت: “هر لحظه ممکن است این خاکستر کنار رود و آتش آن شعله ور شود”. مداحی در عین حال افزود: “حداقل اگر اجازه دهند کارگران در تجمع کارگری روز 11 اردیبهشت فریاد مظلومیت خود را سر دهند، موج این طوفان کمتر خواهد شد”.
وی با انتقاد از بی توجهی مسوولین به وضعیت معیشتی کارگران، افزود: “شرایط اقتصادی کشور با حقوقی که کارگران دریافت میکنند، تطبیق ندارد و سبد کالایی که برای تعیین درصد تورم در نظر گرفته اند، با وضعیت زندگی کارگران مصداق ندارد”.
بدون مجوز دولتی تجمع میکنیم
در همین حال خبرگزاری کار از سنندج گزارش داد کارگران این شهر بدون مجوز در مقابل اداره کار این شهر تجمع می کنند. به گفته شیث امانی، رییس هیات مدیره اتحادیه کارگران اخراجی و بیکار علت این تصمیم “عدم صدور مجوز قانونی از سوی فرمانداری است”.
امانی گفت: “طی رایزنی‌های15 روزه با فرمانداری و معاونت سیاسی امنیتی استانداری، مقرر شد48 ساعت قبل از برگزاری مراسم روز جهانی کارگر، نتیجه درخواست مجوز به ما اعلام شود اما در ساعات اولیه دوشنبه10 اردیبهشت در پاسخ به ما گفتند از طرف وزارت کشور مجوز صادر نشده و نمی‌توانید راهپیمایی خیابانی برگزار کنید”.
در فراخوان این اتحادیه برای تجمع روز جهانی کارگر از این روز به عنوان روز رزمایش اتحاد و همبستگی طبقه کارگر، روز نه گفتن به تمام مصائب سرمایه داری، روز اعتراض به فقر، نا برابری، بی مسکنی، اخراج، بی حقوقی و تبعیض نام برده شده و از کارگران، معلمان، دانشجویان، زنان و تمامی ستمدیدگان برای شرکت در این مراسم دعوت به عمل آمده است.
بی توجهی دولت به کارگران
دبیر اجرایی خانه کارگر اسلامشهر هم از حضور حداقل 2 هزار کارگر این منطقه در راهپیمایی روز جهانی کارگر در تهران خبر داد. محمدحسن پورطالبیان با انتقاد از بی توجهی مسوولان مربوطه در صدور مجوز راهپیمایی کارگران در مکانی مناسب، گفت: “تجمع در مکان مسقف نیازی به مجوز ندارد و نمی توان برای کارگران در این خصوص منت گذاشت”.
دبیر اجرایی خانه کارگر استان قم با انتقاد از وزارت کار گفت: “چگونه است که وزارت کار خود را متولی کارگران می داند، اما در پیگیری مکانی مناسب برای راهپیمایی روز جهانی کارگر سکوت پیشه کرده و با وزارت کشور رایزنی نمیکند”.
در بوشهر و در مراسمی که دوشنبه برگزار شد دبیر اجرایی خانه کارگر بوشهر در خصوص عدم حضور استاندار و برخی مسؤولین استانی و صدا و سیما در این مراسم، گفت: “مراسم کارگری امسال نیز همچون سال گذشته مورد بی‌مهری نماینده دولت در استان بوشهر و برخی مسؤولین استانی قرار گرفت “.
عیسی محمدکمالی با اظهار تاسف از بی توجهی صدا و سیمای بوشهر به کارگران گفت: “جای بسی تأسف است که همزمان چند رادیو از آن سوی مرز در خصوص انعکاس خبر جامعه کارگری بوشهر، امروز به صورت تلفنی با من مصاحبه داشتند، در صورتی که من انتظار داشتم به جای این خبرگزاری‌ها و تماس از آن سوی مرز، حداقل صدا و سیمای بوشهر تماس می‌گرفت و انعکاس خبر می‌داد”.
درخرم آباد، نماینده کارگران لرستان گفت: “نحوه تعیین دستمزد، نبود امنیت شغلی کارگران، قراردادی موقت کار، تضعیف قانون کار و تعطیلی پی در پی واحدهای تولیدی و صنعتی مورد اعتراض کارگران است”.
محمد یعقوبی، یک فعال کارگری در گیلان نیز دوشنبه گفت: “کارگران به روز جهانی کارگر به عنوان یک روز تعطیل نگاه نکرده ونمیکنند، بلکه در این روز حضوری فعال در مراسم روز جهانی کارگر دارند و خواستههای خود را فریاد میزنند”.
دبیر اجرائی خانه کارگر گیلان “نحوه تعیین دستمزد 86، نبود امنیت شغلی کارگران، تخریب و تضعیف تشکلهای مستقل کارگری” را از جمله مسایلی عنوان کرد که کارگران باید آن را به عنوان خواسته های خود اعلام کنند.
روز گذشته خبر دیگری نیز از لغو مراسم روز کارگر اصناف در تهران از سوی نیروی انتظامی انتشار یافت. بر این اساس با وجود موافقت فرمانداری تهران با درخواست گروهی از فعالان صنفی کارگری مبنی بر برگزاری جشن روز جهانی کارگر در یکی از تالارهای پذیرایی، اداره اماکن نیروی انتظامی با برگزاری این مراسم مخالفت کرد.
ابوالحسن شفاهی یکی از برگزار کنندگان این مراسم به ایلنا گفت: “اداره اماکن با این توجیه که تالار تعیین شده برای برگزاری جشن روز کارگر در منطقه پرترافیکی قرار دارد، تا این لحظه مانع برگزاری این مراسم شده است”.