بعد از مدتها بحث بر سر محل دفن پیکر علیرضا صبوری، از کشته شدگان بعد از اعتراضات خیابانی به انتخابات، خانواده و نزدیکان وی بالاخره موفق شدند با انتقال پیکرش از بوستون آمریکا به آلمان، او را در قبرستانی در جنوب غربی برلین به خاک بسپارند.
پویا، نودهی، از بستگان علیرضا صبوری در مصاحبه با روز از فشارهایی میگوید که خانواده این جانباخته حوادث بعد از انتخابات در ایران برای انتقال پیکر فرزندشان متحمل شدهاند. همچنین مشکلاتی را مطرح میکند که علیرضا قبل از مرگ در شرق آمریکا با آنها روبرو بوده است.
“سکوت و تنهایی و غربت”
چندی پیش سایتهای متعلق به جنبش سبز و فعالان حقوق بشر در آمریکا از مرگ یک جوان پناهنده ایرانی در شهر بوستون خبر دادند که به دلیل عدم رسیدگی پزشکی و درمان جراحاتی که از راهپیمایی ۲۵ خرداد ۱۳۸۸ در سرش باقی مانده بود، جان سپرد.
بر اساس گزارشهای منتشر شده علیرضا صبوری میاندهی، جوان ۲۳ سالهای که در جریان راهپیمایی ۲۵ خرداد ۱۳۸۸ در مقابل پایگاه بسیج ۱۱۷ گردان عاشورا مورد اصابت گلوله به سرش قرار گرفته بود، در یکی از شهرهای کوچک اطراف بوستن در ایالات متحده در “سکوت و تنهایی و غربت” درگذشت.
پیکر این جوان ۲۳ ساله بعد از چند ماه بالاخره روز جمعه ۲۰ ژانویه درقبرستان “ولیمرزدورف” برلین با حضور برخی از اعضای خانواده و شماری از ایرانیان ساکن این شهر به خاک سپرده شد.
مادر علیرضا صبوری، از جمله اعضای خانواده که در مراسم خاکسپاری فرزندش حضور داشت، هنگام دفن پسرش ضجه زنان و بدون اشاره مستقیم به فرد یا جریان خاصی، شکوههایی را علیه مسببین مرگ فرزندش و “داغدار کردن” مادران مطرح کرد.
در این مراسم که حدود نیم ساعت طول کشید و بیش از صد نفر در آن حضور داشتند، پویا نودهی از بستگان خانواده صبوری با قرائت شعری یاد و نام علیرضا صبوری را گرامی داشت.
بعد از مراسم خاکسپاری مراسم یادبودی نیز در سالنی در شهر برلین برگزار شد. در این مراسم ویدیوهایی از زندگی علیرضا صبوری، از جمله ویدیوی که توسط خواهر او در ایران ساخته شده، پخش شد.
این فیلم که مونتاژی از حوادث چند روز اول بعد از انتخابات سال ۱۳۸۸ بود، صحنههای تیراندازی افراد لباس شخصی از بالای پشت بام به معترضانی را که کمتر دیده شدهاند نشان میدهد.
بر اساس گفتار پس زمینه این فیلم،بعد از اصابت تیر به پیشانی علیرضا و خروج آن از طرف چپ، وی به کمک مردم به بیمارستان منتقل میشود.
یکی از عکسهای مربوط به حوادث پس از انتخابات مناقشه برانگیز ریاست جمهوری هم که در آن مردم پیکر نیمه جان مردی را که سر و صورتش به خون آغشته است، حمل میکنند، تصویر علیرضا صبوری است.
در این ویدیو همچنین، صحنههایی از زندگی این جوان بعد از خروج از کما نشان داده میشود که بیانگر مشکلات جدی او در تکلم، راه رفتن، غذا خوردن و انجام امور روزانه است.
در همین ویدیو گفته میشود که جریان معالجه علیرضا در ایران به علت مشکلات امنیتی تا انتقال به خانه و خروج از کشور با مشکلات و محدودیت هایی روبرو بوده است.
بستگان آقای صبوری میگویند، بعد از مدتها بالاخره توانستهاند او را از ایران خارج و به کمیسیاریای عالی پناهندگان در ترکیه معرفی کنند. بر اساس گفتههای علیرضا، او در مدت اقامت در ترکیه از وضعیت روحی و جسمی مناسبی برخوردار نبوده است تا اینکه سرانجام از طریق دفتر سازمان ملل متحد در ترکیه به شهر کوچکی در نزدیکی بوستون در ایالات ماساچوست در شرق امریکا منتقل میشود؛ جایی که بعد از کمتر از یک سال، در حالی که در تنهایی در منزلش پشت لپ تاپ نشسته بود، بر اثر حمله مغزی در گذشت.
مادری که دومین پسرش را از دست داد
اما اقامت در آمریکا پایانی بر مشکلات علیرضای ۲۳ ساله نبود. آنطور که بستگانش به روز گفتهاند، او از همان ابتدا با مشکلات و محدودیتهایی روبرو بوده است.
پویا نودهی، پسر خاله علیرضا میگوید: “او هنگام فوت در اتاقش تنها بوده است. موقع زندگی در بوستون هم باز تنها بود. هر چند دوستان پناهنده دیگری بودند که بهش سر میزدند. او اما در کل احساس تنهایی زیادی میکرد. از شرایط جدید راضی نبود. انتظاراتش برآورده نشده بود. با مشکلات مالی و به ویژه با مشکل بیمه درمانی مواجه بود. علیرضا باید تحت مراقبت مداوم قرار میگرفت، از اینکه این اتفاق نیفتاده بود خیلی احساس ناراحتی میکرد و همین باعث وارد آمدن فشار شدید عصبی بر او شده بود. من فکر کنم این وضعیت در فوت او بیتاثیر نبوده است؛ هر چند هنوز پزشک قانونی آمریکا تحقیقاتش را در مورد مرگ او اعلام نکرده است.”
آقای نودهی همچنین از مشکلات انتقال پیکر علیرضا و فراهم نبودن شرایط خاکسپاری او در ایران میگوید: “او در بوستون فوت کرد اما ما به دلیل حضور بستگان نزدیک ترجیح دادیم پیکرش را در برلین به خاک بسپاریم. اما بحثهایی در مورد اینکه پیکر به ایران منتقل شود هم مطرح شد، ولی با توجه به فشاری که در ایران به خانواده آورده بودند احتمال دادیم با مشکلات و موانعی همراه شود. برای همین پیکر را به آلمان منتقل کردیم.”
پسرخاله علیرضا صبوری همچنین میگوید انجام جریان اداری انتقال پیکر به آلمان، کار دشواری بود، اما با مانع خاصی در این مسیر روبرو نشد. او همچنین از حضور و همراهی تعداد قابل توجهی از ایرانیان خارج از کشور به ویژه در آلمان و اعلام همبستگی آنها با خانواده صبوری و مادرش، اعلام قدردانی میکند.
به گفته پویان نودهی “مادر علیرضا شرایط سختی را پشت سر میگذارد، به ویژه اینکه این دومین پسری است که از دست میدهد. اما چیزی که باعث دلگرمی او شده این است که دوپسرش را در راه آزادی که امر مقدسی است از دست داده است. به هر حال مصیبت مرگ انسانهایی که از دست میروند جبران شدنی نیست.”
در مراسم یادبود علیرضا صبوری در برلین افراد و شخصیتهای مختلف سخنرانی کردند که در میان آنها میتوان به مهران براتی، فعال سیاسی مقیم برلین، حمید نوذری، رئیس کانون پناهندگان سیاسی ایرانی در برلین و همچنین هژیر پلاسچی، به نمایندگی از گروه “ریشههای خیابانی” اشاره کرد؛ برنامهای که با مدیریت و هماهنگی خانواده صبوری و خانم اختر قاسمی، فعال ایرانی مقیم آلمان برگزار شد.