کمتر از یک سال مانده به انتخابات دهم ریاستجمهوری٬ رئیس شورای سیاست گذاری ائمه جمعه کشور از برنامه جابه جایی۶۰۰ امام جمعه شهرستانهای مختلف خبر داده است.
این تغییرات به گفتهی نمایندهی ولیفقیه در خوزستان٬ برای “افزایش پویایی” است و تصمیمی است که “در اوایل انقلاب مرسوم نبود اما با تصمیم شورای سیاست گذاری ائمه جمعه کشور این موضوع صورت میگیرد”.
این تغییرات بنا به گفتهی رضا تقوی٬ رئیس شورای سیاست گذاری ائمه جمعه٬ قرار است در تابستان سال جاری عملی شود٬ زیرا “فضای مناسبی برای این تغییر و تحولات” خواهد بود. در هفتهی گذشته چندین امام جمعه و نمایندهی ولیفقیه در استانها جابهجا شدهاند.
برخی از افرادی که به تازگی از سمت امام جمعه و یا نمایندگی ولیفقیه برکنار شدهاند٬ از افرادی هستند که از زمان آیتالله خمینی در این سمت مشغول به فعالیت بودهاند. براساس یک سنت نانوشته٬ آیتالله خامنهای٬ از تغییر این افراد اجتناب میکرد، اما در سالهای اخیر وی اقدام به برکناری برخی از این افراد کرده است.
شورای سیاستگذاری ائمه جمعه که در اواخر عمر بنیانگذار جمهوریاسلامی آغاز به کار کرد در دورهی رهبری سیدعلی خامنهای٬ تشکیلات آن گسترش یافت و شکل منسجمتری به خود گرفت.
این ستادوظیفهی ایجاد هماهنگی میان ائمه جمعه در واکنش به مسایل مهم روز را بر عهده دارد. رضا تقوی٬ رییس این ستاد٬ پیش از این گفته بود که ۱۸ هزار نفر در این ستاد فعالیت دارند و از جمله وظایف این ستاد تهیه بولتنی هفتگی برای ائمه جمعه و ارسال آن است.
وی همچنین گفته بود که “در سیاست ها و اصول،ائمه جمعه وحدت رویه دارند، ما همیشه بر این مسئله تاکید می کنیم و توصیه داریم که نهاد یا شبکه نماز جمعه باید در ارتباط با مسائل اصولی هماهنگی داشته باشد… نهاد نمازجمعه سیاستهای تبلیغاتی و فرهنگی خود را از رهبر انقلاب می گیرد”.
افرادی که کاندیدای رسیدن به جایگاه امامت جمعه هستند٬ پس از برگزاری امتحان کتبی، مصاحبه و طی مراحل گزینشی و در صورت داشتن شرایط مورد نظر شورای سیاست گذاری ائمه جمعه از سوی این شورا به عنوان امام جمعه منصوب می شوند.
یکی از نخستین چالش های رهبری با ائمه جمعه ی به جامانده از دوران آیت الله خمینی٬ کنارهگیری آیتالله طاهری اصفهانی بود که تنش هایی را در سطح کشور و به ویژه در اصفهان برانگیخت. طاهری نخستین امام جمعه منصوب از سوی آیت الله خمینی، از نزدیکان آیت الله منتظری و نیز از حامیان سیدمحمد خاتمی بود٬ ده سال پیش از سمت خود استعفا داد و دلیل آن را نیز “اعتراض به وضعیت موجود حاکم بر ایران” اعلام کرد.
آن زمان براساس دستور شورای عالی امنیت ملی٬ رسانهها از درج هرگونه تحلیلی دربارهی استعفای وی منع شدند و روزنامهی نوروز٬ به همین دلیل بخشهایی از روزنامه را بدون مطلب و سفید چاپ کرد.
این برکناریهای اما همواره ساکت و بدون سر و صدا نبوده است. در شهرهایی چون کاشان و کرمانشاه٬ تغییرات با اعتراضهای مختلفی روبهرو شده است.
ائمه جمعه و نمایندگان ولیفقیه در استانها٬ از قدرت زیادی برخوردار هستند و در تمامی امور مربوط به استان دخالت دارند. آنها مسوولیت ابلاغ بسیاری از دستورات رهبر جمهوریاسلامی به ارگانها را بر عهده دارند.