سایمون گس، مدیر کل سیاسی وزارت خارجه بریتانیا در گفتگوئی با نمایندگان رسانه های فارسی زبان به پرسش های آنان پاسخ داد و از جمله در پاسخ سئوالی از جانب روزآن لاین تاکید کرد مقصود از هیات مذاکره کننده پنج به اضافه یک حکومت ایران نیست و اگر مسائل هسته ای حل شود درهای روابط بین کشورها باز می شود.
سایمون گس پیشتر سفیر بریتانیا در ایران بوده و در آخرین دور از هستهای در آلماتی قزاقستان، ریاست هیات بریتانیایی حاضر در این گفتگوها را به عهده داشت.
خبرنگار رادیو فردا پرسید: آقای علیاکبر صالحی، وزیر خارجه ایران، روز یکشنبه، ۱۳ اسفند، در حاشیه یک همایش، با اشاره به تحریمهای بین المللی علیه ایران گفت که از امروز به بعد شاهد رفع تدریجی تحریمها خواهیم بود؛ آیا غرب تصمیم به کاهش تحریم ها علیه ایران گرفته است یا قولی به تهران در این مورد داده است؟
سفیر گس پاسخ داد: این صحت دارد که ما بستهای برای کاهش تحریمها روی میز مذاکرات گذاشتهایم که در ازای رسیدگی ایران به جدیترین نگرانیها درباره غنیسازی اورانیوم توسط این کشور [به اجرا درخواهد آمد]. متناسب با گامهایی که ایران در جهت رسیدن به توافقی نهایی و همه جانبه بردارد که به ما اطمینان دهد برنامه هستهای این کشور صرفا ً اهدافی صلحآمیز دارد، کاهش و تخفیفهای بیشتری شامل تحریمها خواهند شد.
طرفین مذاکره کننده در آلماتی، پس از پایان مذاکرات هستهای از این گفتگوها ابراز خشنودی کردند. نظر شما در مورد نتیجه مذاکرات آلماتی چیست و چه تفاوتی با مذاکرات دیگر داشت؟ ایران بارها گفته که اهداف برنامه هسته ای این کشور صلح آمیز است. غرب چه دلایلی دارد که به این برنامه مظنون است؟
فضای مذاکرات خوب بود و بحثهای مفیدی انجام شد. ایران به پیشنهاد مطرح شده از طرف گروه ۱+۵ گوش داد و در مقابل پاسخ خود را ارایه کرد. با این حال، ایران باید اکنون آنچه گفته است را به عمل درآورد و اعتماد و اطمینان ما را جلب کند. ایران بارها گفته است که برنامه هستهای این کشور صرفا ً مقاصدی صلحآمیز دارد؛ در مقابل گزارشهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی همچنان حاکی از احتمال وجود ابعادی نظامی بر برنامه هستهای ایران هستند.
گفتگوها مفید بود
نماینده ای از سایت جرس سئوال کرد: ارزیابی شما از نشست آلماتی قزاقستان، با توجه به بسته پیشنهادی ۱+۵ و مطالبات نمایندگان ایران چیست؟ آیا طرفین به طرف توافق پیش رفتند؟
گفتگوها مفید بود. پیشنهاد ۱+۵ با هدف اعتماد سازی در دو طرف و پیشبرد مذاکرات شکل گرفته بود. ما این مساله را روشن کردهایم که گفتگوها باید نتیجه بخش باشند و نمیتوان تا ابد به گفتگو ادامه داد. امیدواریم که ایران نیز درباره مذاکرات جدی باشد.
آیا تروئیکا (بریتانیا - فرانسه آلمان) برای کاهش مناقشه اتمی با ایران، به صورت مجزا پیشنهاد یا نرمشی از خود نشان خواهند داد؟
نه، گروه ۱+۵ به طور متحد از پیشنهاد ارایه شده حمایت میکند. تمام اعضای ۱+۵ موافقت کردهاند که پیشنهاد کاهش تحریمها در ازای اقدامات جدی و مستحکم از سوی ایران روی میز مذاکرات قرار بگیرد.
در صورتی که مذاکرات با شکست مواجه شود اقدام بعدی بریتانیا چه خواهد بود؟ آیا بریتانیا به افزایش فشار از طریق تحریمها ادامه میدهد یا گزینههای دیگری را هم مد نظر قرار میدهد؟
ما امیدواریم که مذاکرات به راه حلی دیپلماتیک در پرونده هستهای ایران ختم شود. این هدف ماست. اگر گفتگوها موفق نباشند ما به دنبال راههای دیگری خواهیم بود تا ایران را به تغییر تصمیم و روشاش ترغیب کند.
خبرنگار روز آنلاین از سفیر سابق بریتانیا در تهران پرسید: پرونده اتمی ایران به دلیل سیاستهای کلی جمهوری اسلامی تبدیل به “پرونده” و “بحران” شده است یا با حضور دولتی متعهد به میثاقهای بینالمللی هم تبدیل به “پرونده” میشد؟
روشن است که مساله ما حکومت ایران نیست، بلکه سیاستهای حکومت ایران در مساله هستهای است. در صورتی که مساله هستهای به طور کامل حل شود، درها برای برقراری روابط سیاسی و اقتصادی در شرایطی متعادل با جمهوری اسلامی گشوده خواهد شد. هر چند مانند روابط بریتانیا با بسیاری از کشورهای دیگر در سراسر جهان، بریتانیا همچنان به طرح عمومی مسایلی که موجب نگرانی ما میشوند، از جمله مسایل حقوق بشر، ادامه خواهد داد.
نماینده ای از سایت میهن از دیپلومات بریتانیائی سئوال کرد: پس از مذاکرات آلماتی، مقامات ایرانی ابراز امیدواری کردهاند که در مذاکرات هستهای، گشایشی به وجود آمده و به زودی تحریمها علیه ایران لغو خواهد شد، از آنجا که درباره این مذاکرات خبری از سوی طرفین منتشر نشده است، این گمانه زنی به وجود آمده که غرب امتیازاتی به ایران داده است و از جمله حق غنی سازی به شرط نظارت آژانس انرژی هسته ای؛آیا چنین امتیازی از سوی غرب صحت دارد؟
گروه ۱+۵ همیشه تاکید کرده است زمانی که جامعه بین المللی مطمئن شود برنامه هسته ای ایران صرفا کاربرد صلح آمیز دارد با ایران همانند دیگر کشورهای هستهای فاقد سلاح هستهای که عضو معاهده منع گسترش تسلیحات اتمی (انپیتی) هستند، رفتار خواهد کرد. گروه ۱+۵ پیشنهاد داده است در ازای رسیدگی ایران به نگرانیهای اصلی ما درباره غنی سازی اورانیوم تا سطح خلوص۲۰% و فعالیتهای خود در سایت فردو، تحریمها کاهش یابند و از برنامه هستهای غیر نظامی ایران نیز حمایت شود.
حقوق بشر چه می شود
آیا تحریم های ایران فقط ناظر به فعالیت اتمی این کشور است و غرب علاقه ای به ورود به بحث حقوق بشر و لزوم انتخابات آزاد در ایران را نمی بیند و یااینکه لغو کامل تحریمها پس از این خواهدبود که حکومت ایران تضمین هایی برای آزادی زندانیان و برپایی انتخابات آزاد بدهد؟
اینجا فقط تحریم های هسته ای مورد بحث هستند. تنها زمانی که ایران تمامی نگرانی های جامعه بین المللی را برطرف کند تمامی تحریم های هسته ای برداشته می شوند.
اما تحریم های حقوق بشر موضوعی متفاوت است. ایالات متحده و اتحادیه اروپا علیه اشخاص و سازمانهایی که ناقض حقوق بشر هستند تحریمهایی وضع کردهاند و برنامهای برای تغییر آن ندارند. سابقه حقوق بشر ایران هولناک است و ما همچنان به اعتراض به این دست مسائل ادامه خواهیم داد.
در صورت تداوم تحریم ها و شکست مذاکرات، آیا تدبیری اتخاذ شده است تا تحریم ها فقط بر حکومت ایران فشار بیاورد و مردم ایران کمتر آسیب ببینند؟
بله. تحریمهای ما برنامه هستهای، گردانندگان، و منابع تامین هزینههای آن را هدف قرار دادهاند. در عین حال در متن تحریمها به روشنی و صراحت معافیتهایی برای اقلام و کالاهای بشر دوستانه گنجانده شدهاند. دولت ایران باید از این معافیتها استفاده کند. اگر کاستی در ایران وجود دارد، دولت ایران موظف به رسیدگی به آن است. و البته در نهایت این تصمیمات دولت ایران است که می تواند به تحریمها پایان دهد.