ایاسون آتاناسیدیس
یادداشت سردبیر: 12 ژوئن اولین سالگرد انتخابات ریاست جمهوری ایران و اعتراضات پس از آن علیه انتخاب مجدد چهره تندرو، محمود احمدی نژاد است. مقامات ایران در واکنش به اعتراضات برپا شده به رهبری چهره های سیاسی مخالف، نیروهای پلیس و بسیج را به میدان فرستادند و نتیجه آن، کشتار و سرکوب شدید رسانه ها بود.سپس مقامات ایران وب سایت ها، ارتباط با تلفن همراه و ارسال پیامک را مسدود کردند و جلوی برپایی راهپیمائی ها را گرفتند. در جریان اقدامات متعدد آنها، بیش از 170 نفر شامل چندین روزنامه نگار و چهره سیاسی اصلاح طلب بازداشت شده اند. یکی از بازداشت شدگان، مجید سعیدی عکاس ایرانی است که اکنون به تهران بازگشته و در انتظار برپایی دادگاه خود است.
مجید سعیدی پس از چند روز عکاسی از شهری بحران زده، از هتل خود در قندهار خارج شد، به ماشینی که در خارج هتل پارک شده بود تکیه داد و سیگاری روشن کرد. سپس سوار تاکسی شد و راهی فرودگاه شد. او از اینکه خیابان های پر تنش شهری را ترک می کرد که ناتو به تازگی برای سرکوب حضور فزاینده طالبان در آنجا متمرکز شده، خرسند بود.
پانزده دقیقه بعد و در حالیکه سعیدی سوار هواپیمای خود به مقصد کابل می شد، همان خودروئی که در خارج از هتل به آن تکیه کرده بود، منفجر شد، هتل محل اقامتش را تخریب کرد و هفت نفر مجروح از خودش به جا گذاشت.
سعیدی اینطور واکنش نشان داد: «توانستم جان سالم به در ببرم اما از اینکه آنجا نبودم تا پس از انفجار عکاسی کنم، ناراحت هستم. به رئیس خودم در لندن ایمیل زدم و از او معذرت خواهی کردم.»
سعیدی که به دلیل کارش در ایران دو بار برنده جایزه بین المللی تصویر سال شده و با گتی ایماژ همکاری دارد، در گذشته چه با حضور در صحنه مناقشات افغانستان، عراق، پاکستان و لبنان و چه با حضور در کشورش ایران، خودش را به خطر انداخته است.
سال گذشته خطری که این عکاس به جان خریده بود، در حال و هوای پس از انتخابات بحث انگیز ریاست جمهوری سال 2009 بیشتر شد. رژیم محمود احمدی نژاد، رئیس جمهور دوباره انتخاب شده، ده ها عکاس را در سرکوب سراسری شهر تهران بازداشت کرد و به این حرفه، جنبه ای جنایی داد.
سعیدی یکی از شناخته شده ترین قربانیان این سرکوب بود. او که شبانه توسط مأموران امنیتی در خانه اش دستگیر شد، 39 روز را در زندان اوین تهران و نیز یک پایگاه سپاه پاسداران گذراند. او هدف شکنجه قرار گرفت و مجبور شد در دادگاه نمایشی سازمان یافته از سوی رژیم شرکت کند، دادگاهی که برای ربط دادن اعتراضات پس از انتخابات به غرب تنظیم شده بود.
سعیدی به قید ضمانت 200هزار دلاری آزاد شد و از کار کردن در تهران منع شد. او با ارائه سند خانه اش به عنوان بخشی از ضمانت، در ماه دسامبر به افغانستان نقل مکان کرد.
محمد عبدالدائم هماهنگ کننده برنامه خاورمیانه ای کمیته دفاع از روزنامه نگاران در نیویورک می گوید: “شیوه ای که تهران در خصوص پرونده سعیدی به کار گرفته، با همه ظلمی که در آن وجود داشته، متأسفانه تفاوتی با نحوه برخورد با سایر روزنامه نگارانی که اکنون در زندان هستند و یا قبلاً در بند بودند، ندارد. نهایتش این است که تهران باید دیر یا زود بفهمد موضع فعلی اش در خصوص روزنامه نگاری حوادث بحرانی نمی تواند ادامه پیدا کند.”
سعیدی این هفته به تهران بازگشته و منتظر اعلام زمان دادگاه خود است، زمانی که مرتب به عقب انداخته می شود. چهارشنبه پیش تاریخ بررسی پرونده وی یک هفته به عقب افتاد. انتظار می رود در این جلسه حکم وی اعلام شود.
پرونده سعیدی یک استثنا نیست. صدها روزنامه نگار و عکاس از تابستان گذشته گذرشان به زندان های ایران افتاده و به فعالیت به عنوان ستون پنجم کشورهای غربی در تحریک برای وقوع یک انقلاب و سرنگونی جمهوری اسلامی متهم شده اند.
بیش از 50 روزنامه نگار هنوز در بند هستند و بنابر گزارش جدید انجمن جهانی منتشرکنندگان روزنامه و اخبار، از نظر تعداد، این سومین رتبه از زندانیان در کشورهای دنیاست. یک روزنامه نگار سرشناس به نام ژیلا بنی یعقوب روز چهارشنبه به یک سال حبس و ممنوعیت از قلم زنی تا 30 سال محکوم شد. احمد زید آبادی نیز نوامبر گذشته به شش سال زندان و ممنوعیت مادام العمر از نویسندگی محکوم شده بود.
جامعه عکاسان ایران به سهم خود متحمل بیشترین رنج ها شده است. پس از انتخابات ایران، چهار عکاس به زندان افتادند و 10 عکاس دیگر نیز مجبور به ترک کشور شدند. آنها یا تقاضای پناهندگی از کشورهای همسایه نظیر ترکیه و عراق کرده اند و یا انجام چنین کاری را مدنظر دارند. سایرین نیز نظیر ستار امامی، همکار سعیدی که همزمان با وی دستگیر شد، دوره زندان خود را گذراند و پس از آزادی، از حرفه پرخطر عکاسی سیاسی به کار کم خطری روی آورده است. اما سعیدی قدم تندی برداشت و برای ادامه زندگی به منطقه پرخطر و جنگ زده افغانستان قدم گذاشت.
سعیدی گفت: “من می خواستم کار کنم و هرگز سیاسی نبودم. من به دلیل کارم دستگیر شدم و باید به کار خودم ادامه دهم.”
سعیدی خانه ای راحت در تهران و شغل قابل توجهی به عنوان تدوین گر تصویر در یک آژانس خبری بزرگ را با آپارتمانی کوچک در خیابان های خاکی ناحیه شهر نو در کابل عوض کرده است. این منطقه تحت نظارت سربازان کلاشینکف بدست است و در محافظت دیوارهای سیمانی، سیم های خاردار و ایستگاه های پلیس است که برای مراقب از ورود بمبگذاران انتحاری برپا شده اند.
سجادی زمانیکه در صحنه پس از انفجار خودروهای بمبگذاری شده حضور ندارد، پای رایانه خود نشسته و به تلفن های همکاران خود جواب می دهد، پوشش خبری افغانستان در رسانه های بین المللی را مرور می کند و برای عکاسی در نواحی اطراف کابل برنامه ریزی می کند.
او در حالی که چای می نوشید و در حال برنامه ریزی برای ورود به دره کانگورال پس از فتح آن توسط طالبان در آوریل بود، گفت: “من یک عکاس جنگ شده ام. ما کسانی هستیم که برای انجام خطرناک ترین و پر ریسک ترین کارها اعزام شده ایم.”
سعیدی وقتی به صحنه های جنگی که تنها عده معدودی از عکاسان غربی رویای مکاشفه در آن را در سر پرروانده اند فکر نمی کند، نگران دادگاه پیش روی خود در تهران است. زمان دادگاه او برای تاریخی در نزدیکی سالگرد انتخابات ژوئن تنظیم شده است.
سعیدی در کابل گفت: “اگر بنا باشد به قانون احترام گذاشته شود، بیگناهی من ثابت خواهد شد زیرا من کاری به جز انجام وظیفه روزنامه نگاری خودم نکرده ام. من همانطور که همایش انتخاباتی موسوی را پوشش دادم، از همایش احمدی نژاد هم عکس تهیه کردم.”
“چرا من را به جرم عکاسی از موسوی ، نه احمدی نژاد، محاکمه می کنند؟”
منبع: گلوبال پست- 12 ژوئن