هنر روز، در بخش کتاب می کوشد کتاب ها و نشریاتی را که در حوزه اندیشه و هنر مباحث نظری را منعکس می کنند یا در مسائل اجتماعی و سیاسی مباحثی درخور دارند، به خوانندگان خود معرفی کند. ارجحیت با کتاب های روز خواهد بود، ولی این امر به معنای غفلت از آثارمنتشر شده در گذشته دور یا نزدیک نیست. کتاب های منتشره از پدیدآورندگان ایرانی به زبان های دیگر یا ترجمه شده به این زیان ها هم در کتاب روزجای ویژه ای خواهند داشت. ناشران و پدید آورندگان آثار می توانند برای معرفی یک نسخه کتاب به نشانی زیر بفرستند.
توجه: به اطلاع دوستان نویسنده و ناشر می رساند، کتاب هائی که در سال 1387 به نشانی کتاب روز فرستاده شده است، متاسفانه به علت درهم ریختگی نشانی پستی به دست ما نرسیده است. ضمن پوزش از دوستان نشانی را به صورت صحیح اعلام می کنیم:
Iran Gooya : نام گیرنده
BP 114 : شماره صندوق پستی
Creteil 94000 : اسم وکد پستی شهر
France : نام کشور
حزب توده: از شکل گیری تا فروپاشی (1368-1320)
1223 ص، تهران: موسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی، 1387، چاپ اول
این کتاب شامل هفت بخش اصلی است. بخش نخست به مبانی و اصول مارکسیسم و شکل های مختلف ظهور آن در ایران، از دوره انقلاب مشروطیت تا زمان معاصر می پردازد. در بخش دوم تاریخچه حزب توده، از تاسیس تا انقلاب اسلامی، همراه با تحولات و فعالیت های گوناگون این حزب در این دوره بررسی می شود. در این بخش به طور عمده، بازجویی های سران حزب توده در سال 1362 مبنای تحلیل قرار گرفته و در هر زمینه، به دست نوشته های فعالین درجه اول استناد گردیده است. موضوع سومین بخش کتاب، «حزب توده و انقلاب اسلامی ایران» است. در این بخش استراتژی و تاکتیک حزب توده در مواجهه با جمهوری اسلامی ایران و نیز سایر نیروهای سیاسی مورد نقد و بررسی قرار می گیرد. بخش چهارم که فاصله سال های 1358 تا 1362 را در بر می گیرد، به سازماندهی و ساختار حزب توده و تشکیلات علنی و مخفی آن در این دوره اختصاص دارد. موضوع بخش های پنجم و ششم این بررسی، «سازمان های وابسته به حزب توده» و «انحلال حزب توده و دستاوردهای آن» است. در بخش هفتم، فعالیت و اقدامات بقایای حزب توده در فاصله سال های 1362 تا 1368 مورد بررسی قرار می گیرد.
نمادها و رمزهای گیاهی در شعر فارسی
نویسنده: حمیرا زمردی
368 ص، تهران: انتشارات زوار، 1387، چاپ اول
در این پژوهش که تلاشی است در حوزه نقد و تحلیل ادبی، نویسنده به مطابقت نمادها، رمزها و کاربردهای ادبی نباتات با متون برجسته منظوم فارسی از آغاز تا قرن هشتم هجری و نیز اشعار پنج شاعر بزرگ معاصر (نیما یوشیج، مهدی اخوان ثالث، احمد شاملو، فروغ فرخزاد و سهراب سپهری) پرداخته است. هدف نویسنده علاوه بر معرفی رمز و رازها و تفکرات و تصاویر گیاهی در شعر فارسی، رفع پاره ای از مشکلات مربوط به متون فارسی و نیز ترسیم الگویی نقد گرایانه، منسجم و تطبیقی از رمز پردازی های گیاهی بوده است. فصل اول کتاب به تبیین و تطبیق آن دسته از رمزها و نمادها در شعر فارسی می پردازد که از جنبه تحلیلی و قدسی برخوردارند. فصل دوم، به کاربردهای ادبی نباتات و مواردی که صرفا جنبه تصویری دارند اختصاص یافته است.
هرموتیک و نمادپردازی در غزلیات شمس
نویسنده: علی محمدی آسیابادی
408 ص، جلد تهران: انتشارات سخن، 1387، چاپ اول
در شعر «مولوی»، واژه «شمس تبریزی»، نمادی است که بر حقایق و امور بسیار دلالت می کند. همه آن حقایق و امور، متعلق به عالم بی رنگی اند، و کثرت آنها ظاهری است. «مولوی»، نام «شمس» را بهانه می داند و این بهانه بودن، در گستره زبان، ناظر بر امکاناتی است که این کلمه از یک سو به عنوان مورد تاویلی (interpretant)، و از سوی دیگر به عنوان رمز و نماد در اختیار «مولوی» می گذارد تا از دلالت مصداقی آن که بر «محمد ملک داد تبریزی» دلالت می کند، به دلالت مفهومی آن و سپس به دلالت نمادین و سمبلیک آن گذار کند. موضوع کتاب حاضر، در کلی ترین سطح آن، بررسی تحول و تاویل این واژه از مرحله نام – نشانه، تا مرحله یک نماد بزرگ است که بر هر آنچه متعلق به عالم معناست دلالت می کند. در این مرحله اخیر، دیگر نه «شمس» بر «محمد تبریزی» دلالت می کند و نه «تبریز» بر شهری که «محمد تبریزی» منسوب بدان است، بلکه «شمس» حقیقت وجودی همه ما و «تبریز» شهر گمشده همه ماست.
سی سال نفت ایران (از ملی شدن نفت تا انقلاب اسلامی)
نویسنده: قباد فخیمی
1200 ص، تهران: انتشارات کتاب مهر اندیش، 1387، چاپ اول
این کتاب، خاطرات یکی از فعالان و دست اندرکاران صنایع نفت ایران، در فاصله ملی شدن صنعت نفت تا انقلاب اسلامی است. این خاطرات در حقیقت تکمیل کننده کتاب «پنجاه سال نفت ایران» نوشته «مصطفی فاتح» است. «فاتح» داستان صنعت نفت ایران را از قرارداد «رویتر» در سال 1901 میلادی آغاز می کند و با ملی شدن نفت در ایران، در سال 1951 به پایان می برد. کتاب «سی سال نفت ایران»، این داستان را از سال 1951 تا 1981 ادامه می دهد و می کوشد مسائل مهم صنعت نفت ایران را به صورتی که نویسنده در جریان آن بوده است، منعکس کند. نویسنده کتاب که در اوایل دهه 1330 در«آموزشگاه فنی نفت و صنعت نفت ایران» تحصیل کرده، سال ها در پالایشگاه آبادان، مدیریت امور بین المللی، بخش پالایش و پخش و فروش داخلی در شرکت ملی نفت ایران فعالیت داشته است. او یکی از پایه گذاران فعالیت های بین المللی صنعت نفت ایران به شمار می رود و تنها عضو عالی رتبه شرکت نفت است که قبل و بعد از انقلاب 1357 در هئیت مدیره شرکت ملی نفت خدمت کرده است. «فخیمی» در کتاب حاضر ضمن شرح مبسوط خاطرات خود از وقایع نفت که عموما با ذکر جزئیات همراه است، اطلاعات و آگاهی های ارزشمندی را، بدون ابهام و پرده پوشی، ارائه می کند.
پژوهشگران معاصر ایران (جلد سیزدهم)
نویسنده: هوشنگ اتحاد
567 ص، تهران: انتشارات فرهنگ معاصر، 1387، چاپ اول
جلد سیزدهم از مجموعه ارزشمند «پژوهشگران معاصر ایران» به بررسی زندگی و آثار «غلامحسین یوسفی»، «مهرداد بهار» و «احمد تفضلی» اختصاص دارد. در هر مورد علاوه بر معرفی و بررسی فعالیت ها و آثار این پژوهشگران، نمونه هایی از نثر آنان نیز ارائه شده است.
تاریخ ادب فارسی در پاکستان
(مجموعه دو جلدی)
نویسنده: ظهورالدین احمد
ترجمه، تحشیه و تدوین: شاهد چوهدری
1079 ص، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، 1387، چاپ اول
کتاب «تاریخ ادب فارسی در پاکستان» یک مجموعه ارزشمند شش جلدی است که به وسیله «دکتر ظهور الدین احمد»، استاد دانشگاه پنجاب لاهور به زبان اردو نوشته شده و تصویری جامع و کامل از تاریخ ادب و زبان فارسی در پاکستان و تحولات آن از سال 400 ه. ق تا دوره معاصر، در اختیار پژوهشگران قرار می دهد. جلد اول این مجموعه، فاصله سال های 400 تا 1000 ه. ق را در بر می گیرد. در جلد دوم، فاصله زمانی میان حکومت «جهانگیر» تا دوره «اورنگ زیب عالمگیر»، یعنی فاصله سال های 1014 تا 1118 ه. ق بررسی شده است.
منتخب پوسترهای طراحان گرافیک ایران: گوتنبرگ 555
گردآورنده: مهدی صادقی
74 ص، تهران: انتشارات رسم، 1387، چاپ اول
این کتاب که رنگی است و بر روی کاغذ مرغوب چاپ شده، گزیده ای از پوسترهای طراحان گرافیک ایران، به مناسبت پانصد و پنجاه و پنجمین سال اختراع دستگاه چاپ به وسیله «یوهانس گوتنبرگ» است. به همین مناسبت، مسابقه ای با عنوان «گوتنبرگ 555» برگزار شد که گروه زیادی از گرافیست های جوان ایرانی در آن شرکت کردند. در گزینش پوسترهایی که در این کتاب ارائه شده است، هیئت داوران ویژگی هایی هم چون «توجه به هویت ایرانی، با نگاهی نو و پرهیز از پرداخت های کلیشه ای»، «خلاقیت و نوآوری متناسب با موضوع فراخوان» و«در نظر گرفتن ویژگی های فرمی و محتوایی گوتنبرگ» را مد نظر قرار داده است.
جراید فارسی قفقاز و آسیای میانه
336 ص، تهران: بنیاد تاریخ انقلاب اسلامی ایران، 1387، چاپ اول
این کتاب، در حقیقت هشتادو هشتمین شماره فصلنامه «یاد»، نشریه تخصصی «بنیاد تاریخ انقلاب اسلامی ایران» است که به موضوع «جراید فارسی قفقاز و آسیای میانه» می پردازد. بخش عمده این شماره، به مقالات پژوهشگران درباره این نشریات اختصاص دارد. عناوین این مقالات و نویسندگان آنها عبارتنداز: «مجله حقایق و فکر مدرنیته بومی/مسلم عباسی»، «روزنامه حریت ارگان حزب عدالت ایران/نادر مرادی حقیقی»، «نشریه فارسی – ترکی بیرق عدالت/مریم دانشخواه»، «آشنایی با روزنامه “آذربایجان جزء لاینفک ایران” و فهرست مطالب آن/سید علی اصغر موسوی عبادی»، «روزنامه “آری” و فهرست مطالب چند شماره آن/سید علی هشترودی»، «بررسی نشریه “ نامه مبارکه نجف” /مسعود کوهستانی نژاد»، «تحلیل محتوایی روزنامه نجف و مجله درة النجف/مهرداد ابراهیمی»، «رونامه رستخیز بغداد؛ نگاه عثمانی به دنیای ایرانی/کریم جعفری»، «نسوان نوازی/م. طاری» و «آشنایی با ماهنامه جهان نو/مریم گنجی».
نشریات
تازه
شماره تازه ماهنامه “تازه” با روی جلد شکیل و چشم‌نوازش روی پیشخوان دکه‌های مطبوعاتی رفت. مهم‌ترین مطلب این شماره؛ گفتگوی بهروز افخمی سردبیر مجله با داریوش خنجی مدیر فیلمبرداری معروف ایرانی‌الاصل آثار معروفی از دیوید فینچر و برناردو برتولوچی است. باقی پرونده‌ها و گزارش‌ها از این قرار است:
- پرونده بازیگرانی که هوس کارگردانی کردند
بازیگران زنی که کارگردان شدند
آیا بازیگرانی که برنده اسکار کارگردانی شدند محق برای این جایزه بودند؟
- گفت‌وگو با بازیگران زن همبازی مهران مدیری در سریال‌های طنز به مناسبت همبازی شدن او با هدیه تهرانی در فیلم جدید پریسا بخت‌آور
- گفت و گو با سیمین غانم
- حرف‌های محمدرضا آهاری درباره آلبوم جدید محسن چاووشی
- و منوی پیشنهادی امیر قادری درباره فیلم‌های این ماه
دبیر تحریریه این نشریه حسین یاغچی است.