یک روز پس از انتشار گسترده سخنان برادر مشاور عالی نظامی آیت الله خامنه ای درباره “کودتای سیاسی” در انتخابات دهمین دوره ریاست جمهوری، مرکز مطالعات بین المللی صلح لندن با انتشار بیانیه ای این اظهارات را تکذیب کرد.
وبسایت ویکی لیکس در ادامه افشاگری های خود، سندی سری متعلق به سفارت ایالات متحده آمریکا در انگلستان را منتشر کرده که در آن گزارش برگزاری جلسه ای محرمانه در روز 16 ژوئن سال 2009 در شهر لندن وجود دارد.
در این سند آمده است که سید سلمان صفوی برادر سید یحیی رحیم صفوی، فرمانده سابق سپاه پاسداران و مشاور نظامی کنونی رهبر جمهوری اسلامی، انتخابات دهمین دوره ریاست جمهوری را یک “کودتای سیاسی” خوانده است.
رحیم صفوی که یک روحانی مسلط به زبان انگلیسی است، سالهاست ریاست مرکز مطالعات بین المللی صلح در لندن را بر عهده دارد. او از جمله روحانیون معتدل در جمهوری اسلامی به شمار می آید که روابط صمیمانه ای با سید محمد خاتمی، رئیس جمهور پیشین و البته دیگر مقامات و گروه های بلندپایه نظام از جمله حزب موتلفه اسلامی دارد. سلمان صفوی پیش از این در جلسات تشکیلاتی این حزب باسابقه راستگرا در ایران سخنرانی کرده است.
در سند ویکی لیکس، اقامتگاه مشاور سیاسی سفارت آلمان در لندن به عنوان محل برگزاری این جلسه عنوان شده و همچنین آمده است که فردی به نام “ریک میلز” نماینده سیاسی سفارت ایالات متحده در انگلستان این سند را به صورت “محرمانه” طبقه بندی کرده است.
این گزارش دو روز پس از برگزاری جلسه ارسال شده است.
مدیریت کودتا: بیت رهبری
به نوشته ویکی لیکس، صفوی به دعوت یک سازمان غیر دولتی به نام “بنیاد قرن آینده” وارد انگلیس شده و در همان روز۲۶ خردادماه 1388 یعنی تنها چهار روز پس از برگزاری انتخابات مناقشه برانگیز ریاست جمهوری، در جلسه‌ای با حضور نمایندگانی از دولت انگلیس، آمریکا، آلمان، نروژ و اسپانیا حضور یافته است.
این نمایندگان بر پایه سند منتشرشده در ویکی لیکس، سفرای نروژ، اسپانیا و ژاپن در انگلستان، یک دیپلمات رده پایین تر بریتانیایی، همسر سلمان صفوی و تعدادی از مسئولان بنیاد قرن آینده بوده اند.
برادر مشاور عالی نظامی آیت الله خامنه ای که به نوشته ویکی لیکس دارای منابع اطلاعاتی دست اول در سطوح بالای حکومت اسلامی است، در این جلسه محرمانه گفته “فردی که نمی تواند نام او را ببرد ولی نزدیک به رهبر جمهوری اسلامی است و در بیت رهبری کار می کند، طرح دستکاری در انتخابات و سرکوب در پی آن را هدایت کرد.”
بر اساس ترجمه رادیو فردا از بخش هایی از سند منتشر شده در ویکی لیکس، سلمان صفوی در جلسه افزوده انتخاباتی که با “کودتای سیاسی” باطل شده دولت ایالات متحده را ناگزیر می کند که با تکیه بر حقوق بشر از معترضان پشتیبانی کند.
به گفته او “اکثریتی از مقامات دولت ایران و سپاه پاسداران مایلند ایالات متحده آمریکا ضمن ادامه سیاست پرهیز از مداخله در ایران به سیاست خود در زمینه تاکید بر حقوق بشر ادامه دهد و از تظاهرات مردمی در ایران حمایت کند و از تثبیت پیروزی انتخاباتی احمدی نژاد جلوگیری کند.”
سلمان صفوی همچنین افزوده که “اکثریتی از اعضای سپاه صف خود را از صف بسیج و جعفری، فرمانده سپاه، بر سر دستکاری در نتیجه انتخابات و پیامدهای آن جدا کرده اند.”
او در عین حال تاکید کرده که این یک “کودتای نظامی نیست” زیرا به باور صفوی، در اغلب این رویدادها اکثریت افسران سپاه شرکت نداشتند. از سوی دیگر به باور او خط روشنی سپاه و بسیج را از هم جدا می سازد. او همچنین بر نقش اساسی بسیج در سرکوب معترضان تاکید کرده است.
“شرحی از کودتا”
در پاسخ به پرسشی درباره ماهیت رویدادهای پس از انتخابات، صفوی شرحی طولانی و هیجان زده داده که شبیه روایت اصلاح طلبان است که گزارش آن توسط ناظر سیاسی و دیگر ماموران ارسال شده است. صفوی گفته که مقام های حکومتی در روز 22 خرداد 1388 کاملا انتظار داشتند که با فعل و انفعالات سیاسی و هیجان ناشی از مناظره موسوی و احمدی نژاد، موسوی به روشنی پیروز این میدان باشد.
آیت الله خامنه ای در مقام رهبر جمهوری اسلامی، وزارت کشور به عنوان مجری و شورای نگهبان در مقام ناظر انتخابات دهمین دوره ریاست جمهوری، محمود احمدی نژاد را به عنوان پیروز این رقابت اعلام کردند.
میرحسین موسوی، مهدی کروبی و محسن رضایی، کاندیداهای دیگر هر سه به این نتایج اعتراض کردند.
میرحسین موسوی، نامزد اصلی رقیب محمود احمدی نژاد در شب برگزاری انتخابات و در حالی که رسانه های دولتی پیش از آغاز شمارش آرا، خبر از پیروزی احمدی نژاد می دادند، خود را پیروز رقابت ها دانست و اعلام کرد هر نتیجه دیگری به معنای تقلب است.
به دنبال اعلام نتایج انتخابات، میلیون ها نفر از طرفداران میرحسین موسوی که او را فرد پیروز رقابت ها می دانستند برای ماه ها در اعتراض به اعلام پیروزی محمود احمدی نژاد در تهران و برخی دیگر از شهرهای کشور تظاهرات خیابانی برپا کردند.
این اعتراضات به دستور آیت الله خامنه ای و توسط نیروهای امنیتی، نظامی و شبه نظامی جمهوری اسلامی مانند سپاه پاسداران، بسیج، انصار حزب الله و نیروی انتظامی به شدت سرکوب شد.
در جریان این فعل و انفعالات و بر اساس گزارش ها، ده ها تن کشته و هزاران نفر مجروح، بازداشت و زندانی شدند. هرچند مسئولان جمهوری اسلامی آمار کاملا متفاوتی را اعلام می کنند که از یک کشته تا تعداد بیشتری متناقض است.
از میان کاندیداهای معترض به نتایج انتخابات، محسن رضایی پس از هشدار آیت الله خامنه ای و تایید نتایج انتخابات توسط شورای نگهبان از پیگیری شکایتش منصرف شد اما میرحسین موسوی و مهدی کروبی با ایستادن بر موضع خود، هم اکنون ماه هاست که در خانه خود حبس شده اند.
تکذیب پس از بی‌اثری هشدار
آنگونه که در سند منتشر شده از جلسه محرمانه لندن توسط ویکی لیکس آمده است، سلمان صفوی در ابتدای جلسه به حاضران اکیدا توصیه کرده و هشدار داده تا این سخنان به هیچ وجه از قول او در جایی نقل یا منتشر نشود.
شاید همین حساسیت و نگرانی برادر رحیم صفوی از انتشار سخنانش بوده که باعث شده مرکز تحت ریاست او در لندن تنها یک روز پس از انتشار این سخنان آنها را تکذیب کند.
در بیانیه ای که سایت خبری “فرارو” روز گذشته به نقل از روابط عمومی مرکز مطالعات بین المللی صلح منتشر کرده، خبر برگزاری جلسه تکذیب نشده اما هدف از شرکت صفوی در آن “ابهام زدایی از تبلیغات سوء در مورد کودتای نظامی و انتخاباتی سپاه و دفاع از حریم آن” عنوان شده است.
این مرکز، سند منتشرشده در رسانه ها به نقل از ویکی لیکس را “تحریف واقعیتها” و “جنگ تبلیغاتی جدید علیه نهادهای حافظ امنیت و ثبات کشور” مانند رهبری و سپاه پاسداران دانسته و آورده است: “مطالب کذبی به دکتر صفوی در مورد مسائل انتخابات نسبت داده شده است.”
روابط عمومی مرکز مطالعات صلح لندن، این سند را دارای “تناقضات درونی” عنوان کرده و افزوده که “طبیعی است که جنگ اطلاعاتی و خبری جدید با هدف ایجاد شکاف در خطوط حامیان سپاه پاسداران و ایجاد انشقاق در میان صفوف آن با ایجاد بدگمانی و شک و تردید است.”
در پایان “برگزاری موفقیت آمیز” کنفرانس بین المللی آینده مصر توسط این مرکز که در آن “توطئه های آمریکا برای انحراف انقلاب اسلامی مصر افشا” شده بود دلیل “عصبانیت و خشم دشمنان انقلاب و این هجمه تبلیغاتی” عنوان شده است.
ویکی لیکس پیش از این هم اسناد محرمانه دیگری از ارزیابی های دفاتر اطلاعاتی ایالات متحده از بروز تقلب گسترده در انتخابات ریاست جمهوری دهم ایران را منتشر کرده بود.
در یکی از این اسناد تازه منتشر شده، ارزیابی‌های کارشناسان وزارت خارجه آمریکا در دفتر دبی سه روز پس از انجام رأی‌گیری منعکس شده‌است.
در بخشی از این سند دیپلماتیک آمریکا اشاره می‌شود که رهبران جمهوری اسلامی از پیش خود را برای روزهای اعلام نتایج انتخابات آماده کرده بودند و دلیل آن احتمال بروز شورش های گسترده است. شاید دقیق‌تر بود اگر گفته می‌شد که حکومت خود را آماده کرده بود تا از نتایج انتخابات، چه جعلی و چه واقعی، دفاع کند و با حمله پیش‌دستانه مانع هر گونه اعتراضی شود.
