رسا قاضی نژاد
”بحران کم آبی و خشکسالی” در سالی که در بهار آن قرار داریم، به اندازه ای جدی شده که مسولین محلی را نیز به واکنش واداشته است. در تازه ترین واکنش ها با انتقاد از تقاضای خواندن نماز باران، از “وزیر نیرو” خواسته شده خود او نماز باران بخواند.
دولت احمدی نژاد که درسال “نوآوری و شکوفایی” هم با مشکل تورم و گرانی رو به روست، و هم ضعف مدیریت و برنامه ریزی، اینک با بحران خشکسالی هم روبرو شده است. به دنبال این مسئله در برخی از شهرهای کشور، مسئولین دولتی با همراهی امامان جمعه به برگزاری نماز باران برآمدند؛ امادر این میان آیت‌الله نعیم‌آبادی، امام جمعه بندرعباس ضمن انتقاد از دولت، با اشاره به اینکه “برخی از مسئولان به جای اینکه برنامه‌ریزی کنند و این مساله را از طریق علمی حل نمایند خواستار اقامه نماز باران می‌شوند”، گفت: “نماز باران را باید در شهرهای خشک و کویری خواند نه در استانی که نزدیک به دریاست و می‌توان مشکل آب را با نصب آب شیرین‌کن حل کرد. آن هم در شرایطی که دانش ساخت آب شیرین‌کن هم اکنون در کشور وجود دارد و می‌توان از این دانش استفاده کرد.“
امام جمعه بندرعباس به نوشته “شهاب نیوز” همچنین روز سه‌شنبه طی سخنانی در جهاد دانشگاهی هرمزگان به رویکرد و عملکرد دولت احمدی‌نژاد در قبال بحران کم‌آبی اشاره کرد و با طرح انتقاداتی از نحوه عملکرد مسؤولان برای مقابله با بحران کم‌آبی اظهار داشت: “به جای حل مشکل بارها از من خواسته‌اند که نماز باران بخوانم. من می‌خواهم بگویم که وزیر نیرو باید خودش نماز باران بخواند.“
بحران کم آبی
بحران کم آبی در سال آینده جدی است. در همین ارتباط بختیاری، استاندار اصفهان روز گذشته با بیان اینکه “استان اصفهان با مشکل کم آبی روبه‌روست”، اتخاذ تدابیر لازم برای صرفه جویی در مصرف آب را خواستار شد.
از سوی دیگر، معاون اداره امور عشایر چهارمحال وبختیاری با اشاره به بحران کم آبی، گفته است: “با توجه به کم آبی در مناطق قشلاقی گرمسیری احتمال کوچ زودرس عشایر دور از انتظار نیست. ”
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان کاشان نیز روز گذشته اظهار داشت: “کم‌آبی و خشکسالی، کشاورزی این شهرستان را به شدت تهدید می‌کند.”
رییس سازمان جهاد کشاورزی استان آذربایجان‌شرقی هم دیروز به ایرنا گفت: “وضعیت نامناسب نزولات آسمانی وسرما و یخبندان شدید درفصل کشت پائیزه امسال، موجب کم آبی شده و فعالان بخش کشاورزی باید برای مقابله با خشکسالی آماده باشند.“
بحران خشکسالی تنها محدود به مراکز خشک و گرم ایران نیست؛ ایرنا در گزارش روز گذشته خود در این زمینه نوشت: “کاهش ۳۵۰میلیون مترمکعب برابر با ۲۴درصد روان آب رودخانه‌های مازندران نشان از تهدید جدی کم آبی و خشکسالی استان است که به گفته کارشناسان امر مدیریت بسیار جدی بر تامین و مصرف آب کشاورزی را می‌طلبد.”
همچنین از گیلان و شهر رودسر خبر می رسد کم آبی، عملیات شخم زمین‌های کشاورزی را در بخش مرکزی رودسرمتوقف کرده است.
همزمان روز گذشته برخورد یک دستگاه ماشین راهسازی با لوله انتقال نفت، باعث نشت مقدار زیادی نفت به رودخانه زاینده رود در اصفهان شد که متعاقب آن مقام های این استان از مردم خواستند در مصرف آب صرفه جویی کنند؛ اما به دنبال پخش شایعه ای مبنی بر قطع آب اصفهان برای دو روز، مردم برای خرید آب معدنی به مغازه ها هجوم بردند و در اندک مدتی، آب معدنی در اصفهان نایاب شد.
ستاد حوادث غیر مترقبه استان اصفهان اگر چه پیشتر در اطلاعیه ای از ساکنان اطراف منطقه آلوده شده خواسته بود تا از آب استفاده نکنند، اما این ستاد در اطلاعیه تازه ای آب شرب اصفهان را از لحاظ بهداشتی، بدون مشکل اعلام کرد.
عامل کم آبی
درحالی که برخی چهره های نزدیک به دولت در هفته های گذشته سعی کرده اند نقش دولت را در زمینه بحران کم آبی پیش رو کمرنگ کنند اما یک روزنامه نگار در تهران در وبلاگ شخصی اش از سهل انگاری هایی سخن گفته که موجب “شدت” گرفتن بحران کم آبی شده است. اکبر منتجبی در وبلاگ خود نوشته است: “امسال سال سختی در پیش داریم. حتما اخبار مربوط به خشکسالی را دنبال می کنید. باید به دولتمردانی که ایران را به مرز خشکسالی رساندند تبریک گفت. از قرار معلوم در زمستان که با مشکلات متعدد از جمله قطعی برق و گاز روبرو بودیم یک شیر پاک خورده می گوید که سدها را باز کنیم تا توربین ها برق بیشتری تولید کنند. نتیجه اینکه آب سدها در زمستان تخلیه شد. به این امید که زمستان پر برف و بارانی خواهیم داشت. اما برفی که بارید، برف خشکی بود. لذا یخ زد و بعد تبخیر شد. به همین خاطر سدها با مشکل آب روبرو شدند و الان، همه فریاد سر می دهند که خشکسالی در راه است. بله در راه است اما چرا دولتی که مدعی است «ما می توانیم» نتوانست یا نمی تواند برای عدم وقوع آن برنامه ریزی کند؟”
در ادامه این مطلب آمده است: “امروزه در دنیا به راحتی با چنین بلایایی کنار می آیند. اما گویا در ایران همه مردم باید تاوان ندانم کاری برخی از آقایان را بپردازند. واقعا باید به دولت آقای احمدی نژاد تبریک گفت. برنامه ریزی خوبی دارد! در زمستان، گاز نداریم و در تابستان، آب. تورم نیز کمر مردم را شکسته است. قیمت ها گویی در مسابقات المپیک شرکت کرده اند. لحظه به لحظه از روز قبل فزونی می گیرند. کشوری که سازمانی برای مدیریت و برنامه ریزی ندارد و رییس جمهوری که این سازمان را منحل می کند، معلوم است که مردمش چه مشکلاتی را باید به دوش بکشند.“
کفران نعمت
در چنین شرایطی اما برخی از نزدیکان احمدی نژاد از مسوولان مذهبی خواسته اند با برگزاری مراسم “نماز باران” در شهرها زمینه “نزول رحمت” را فراهم کنند. پیش از این تعدادی از مردم در کرمان و شیراز و اردکان یزد به دعوت امام جمعه این شهرها برای رفع خشکسالی اقدام به برپایی نماز “نزول باران” کردند. در مراسم نمازباران اردکان یزد که هفته پیش برگزار شد، حجت‌الاسلام “دیداری”، امام جمعه این شهر در خطبه‌های نماز پس از قرائت دعاهای ویژه بارش باران، “از خدای بزرگ خواستار عفو و بخشش گناهان بندگانش” شد. وی همچنین “از خدای سبحان مسئلت کرد تا با ریزش رحمت الهی”، جلوی خشکسالی را بگیرد و با “جاری کردن دوباره قنوات و جویبارها، طراوت و سرسبزی” را به کشور ایران بازگرداند. پیش از آن نیز حجت الاسلام صباحی امام جمعه موقت کرمان در خطبه اول نماز “طلب باران”، ضمن “دعوت مردم به تقوای الهی و توبه از گناهان”، به تشریح “عواملی که موجب می‌شود دعای انسان پذیرفته نشود” پرداخت. وی در خطبه دوم این نماز “با تاکید بر حفظ تقوای الهی” برای “نزول باران رحمت الهی” دعا کرد.
پیش از کرمان نیز در بیرجند، به دعوت حجت الاسلام صادقی امام جمعه بیرجند، این مراسم برگزار شده بود. در آن مراسم نیز مردم پس از دعا و نیایش “به درگاه احدیت و خواندن زیارت عاشورای امام حسین(ع) و ادعیه مربوط به نماز باران، از خداوند طلب عفو و بخشش نموده وخواستار نزول رحمت و برکات الهی شده بودند.“در آن مراسم امام جمعه بیرجند، پس از اقامه نماز باران گفته بود که: “نیامدن باران و نازل نشدن رحمت و برکات به خاطر کفران نعمت، کم کاری، کم فروشی، رواج دروغ و گناه و به طور کلی ترویج منکرات در جامعه است.“
وی تاکید کرده بود که: “خداوند بندگان ناسپاس و گناهکار را گرفتار می نماید تا به سراغ توبه رفته و دست از اعمال ناروا بردارند و اعمالی که خشم خدا را برانگیخته ترک نمایند.“