عباس عراقچی، از مذاکره‌کنندگان ارشد جمهوری اسلامی طی سخنانی اعلام کرد: “ما با عزم و اراده‌ای قوی مذاکرات را ادامه خواهیم داد و هرجا که احساس کنیم مذاکرات در جهت منافع ملت و کشور و در جهت هدف تعریف شده پیش نمی رود حتما از مذاکره خارج خواهیم شد.”
به گزارش واحد مرکزی خبر، وابسته به صدا و سیما، او افزوده: “مذاکرات باید در جهت منافع دو طرف و با راه حل برد برد به پیش برود، اگر به این شکل نباشد و یک طرف سعی کند از روش‌های غیر مذاکراتی اراده خود را در مذاکرات تحمیل کند ما هم حتما ابایی از ترک میز مذاکره نخواهیم داشت ولی این موقعیتی نیست که ما الان در آن قرار داریم.”
او همچنین گفت: “از مجموعه بحث‌هایی که صورت گرفته است هنوز نمی‌توانیم ادعا کنیم که پیشرفتی در مذاکرات صورت گرفته است هنوز فاصله داریم و اختلافات وجود دارد ولی همه طرف ها با جدیت و با اراده لازم مذاکرات را پیگیری می کنند تا به یک راه حل نزدیک شویم اگرچه هنوز در مسایل کلیدی راه حل های کاملی به دست نیامده است.”
این سخنان در واقع پاسخی به اظهارات وزیر خارجه امریکا بود که چند روز پیش از احتمال ترک مذاکرات توسط امریکا سخن گفته بود.
مذاکرات هسته‌ای به روزهای سخت خود رسیده است. گفته می‌شود در حالی که امریکایی‌ها خواستار توافق سیاسی اولیه و توافق نهایی در مرحله دوم هستند، مذاکره کنندگان جمهوری اسلامی به خواست آیت‌الله خامنه‌ای موافق توافق دو مرحله‌ای نیستند. از طرف دیگر در حالی که در طول ماه‌های گذشته، لغو کامل تحریم‌ها خواسته اصلی ایران اعلام شده بود، طرف امریکایی حاضر به قبول این خواسته نیست.
روزنامه کیهان، که مواضع بخش تندروتر بیت آیت‌الله خامنه‌ای را منعکس می‌کند، چند روز پیش در گزارشی نوشته بود: “بنابر آخرین گزارش، طرف غربی با انجام یک شعبده‌بازی تاکتیکی پذیرفته ایران به جای ۴۵۰۰ سانتریفیوژ پیشنهادی قبلی، ۶۵۰۰ سانتریفیوژ داشته باشد اما ظرفیت غنی‌سازی خود را پایین آورد!”
کیهان اضافه کرده بود: “در مقابل و درباره مطالبه لغو فوری و همه‌جانبه تحریم‌ها گفته شده که غرب از مدت ۱۵ سال برای توافق نهایی حمایت می‌کند و عملا لغو تحریم‌ها به آینده موهوم موکول می‌شود.” این روزنامه دیروز نیز در کنایه ای آشکار به حسن روحانی نوشته بود: “هیجان مذاکره با آمریکا و خوش‌بینی نسبت به بستن با کدخدا پس از ۲ سال فروکش کرده است. اکنون دیگر کسی نمی‌گوید بستن با کدخدا راحت‌تر است و ظرف ۳ تا ۶ ماه می‌توان توافق کرد و آثار گشایش اقتصادی را به مردم نشان داد.” نویسنده کیهان اضافه کرده بود: “صورت مسئله روشن است. آمریکا دشمن ملت ما و دشمن شماره یک همه ملت‌هاست. او تصور می‌کند - و برخی اظهارات از سر هیجان به این تصور دامن‌زد - که با حربه تحریم می‌تواند ملت ایران را فلج کند. دشمنی به خباثت آمریکا و انگلیس و نظایر آنها چرا باید چنین حربه‌ای را کنار بگذارند؟”
در حالی که در ماه‌های گذشته، سرنوشت مذاکرات به لغو کامل تحریم‌ها گره زده شده بود، اکنون به نظر می‌رسد این خواسته دور از دسترس خواهد بود. حتی آیت‌الله خامنه‌ای هم این موضوع را درک کرده که چند روز پیش گفته بود: “من معتقدم حتی اگر در مسئله هسته‌ای نیز همان خواسته‌هایی را که آنها دیکته می‌کنند، قبول کنیم، باز هم تحریم‌ها برداشته نخواهد شد زیرا آنها با اصل انقلاب مخالفند.”
شاید به همین دلیل بود که محمد جواد ظریف در اظهار نظری کم‌سابقه ضمن انتقاد از تحریم ها گفته بود: “توافق با وجود تحریم بسیار مشکل است.” او تاکید کرده بود: “بحث‌های خوبی در زمینه تحریم‌ها و سایر موضوع‌های مورد اختلاف انجام شده است، البته روی موضوع‌ها توافقی نشده است و حتی اختلاف نظرهایی درباره برخی موضوع‌ها همچنان وجود دارد که من فکر می‌کنم اختلاف نظر اصلی، روانی است که برخی کشورهای غربی به ویژه امریکا و برخی جناح‌های داخلی امریکا احساس می‌کنند که تحریم‌ها یک سرمایه برای آنان است، در صورتی‌که تحریم‌ها جز هزینه هیچ سودی برای آنان نداشته است.”
سخن ظریف در باره اینکه با وجود تحریم‌ها، بدست آمدن توافق “مشکل” خواهد بود، در واقع به معنی وجود امکان توافق حتی در صورت تداوم تحریم‌ها بود. شاید به همین دلیل است که باید تصمیمات در سطوح بالاتری گرفته شود. چنانچه ظریف تصریح کرده بود: “به نظر مسئولان کشور در حال حاضر به شرایطی در مذاکرات رسیده‌ایم که بحث‌های هسته‌ای نیاز به تصمیم‌گیری جدی در سطح عالی کشور دارد، به همین دلیل از آقای صالحی درخواست شد تا در این دوره از مذاکرات حضور داشته باشد تا موضوعات به صورت شفاف، دقیق و ریز بررسی شود.”
در همین حال سایت دیپلماسی‌ایرانی، نزدیک به صادق خرازی، متن خبر پایگاه اسرائیلی دبکا را منتشر کرده که در ان علت سفر صالحی و همچنین حسین فریدون (برادر حسن روحانی) به محل مذاکرات تشریح شده است.
بر اساس ادعای این پایگاه خبری، ایران همچنان با پیشنهاد دو مرحله‌ای آمریکایی‌ها، برای توافق مخالف بوده و نسبت به موضوع تحریم‌ها نیز اختلاف ها همچنان باقی مانده است. در بخشی از این گزارش آمده: “در شرایط کنونی به نظر می‌رسد دولت اوباما دیگر نمی‌تواند امتیازی برای تهران در مذاکرات قائل شود. مذاکره کنندگان ایرانی نیز در مقابل درخواست های آمریکا برای کاهش شمار سانتریفیوژهای فعال در روند غنی‌سازی اورانیوم و تعیین کردن سقفی مشخص برای ذخایر اورانیوم غنی شده، موضعی سرسختانه اتخاذ کرده‌اند. تهران همچنین پیشنهاد مذاکره‌کنندگان طرف مقابل را برای لغو تدریجی تحریم‌ها و در روندی چند ساله، رد کرده و لغو سریع تحریم ها را خواستار شده است.”
سایت دیپلماسی ایرانی با اشاره به آنچه “بن‌بست گفتگوها” نامیده از قول پایگاه خبری اسرائیل اضافه کرده: “هدف حسین فریدون از شرکت در این دور مذاکرات این است که به دولت اوباما هشدار دهد شکست مذاکرات هسته‌ای، ریاست جمهوری حسن روحانی را که غرب شخصی «میانه رو» می‌پندارد، به خطر خواهد انداخت. پیام دیگر حسین فریدون این است که ایران با پیشنهاد چارچوب زمانی دو مرحله‌ای آمریکایی‌ها، تعیین مهلت 24 ماه مارس برای توافق در مورد اصول توافق و پایان ماه ژوئن برای دستیابی به توافق جامع، مخالف است و بر یک مهلت برای مذاکرات در پایان ماه ژوئن تاکید دارد.”
البته محمدجواد ظریف، علت پیوستن حسین فریدون به مذاکرات را چیز دیگری بیان کرده و گفته بود: “حسین فریدون دستیار ویژه رییس جمهور در این مذاکرات بوده است […] برای هماهنگی با ریاست جمهوری و کشور حضور وی هم ضروری بود.”
در همین حال اخبار متعددی درباره احتمال شکست مذاکرات هسته‌ای و مسئول این شکست احتمالی نیز در رسانه های داخلی ایران منتشر شده است.
باشگاه خبرنگاران، وابسته به صدا و سیما در گفتگو با حسین کنعانی‌مقدم که او را کارشناس مسائل خارجی نامیده از قول او نوشته: “اگر این توافق به شکست انجامد افکار عمومی غرب را محاکمه خواهد کرد و اینکه ما زیر بار ظلم و زور نرفته‌ایم می‌تواند الگویی برای جهان معاصر باشد که اگر ملت‌ها به استقلال و مسائل خودشان تکیه کنند پیروز خواهند شد و این قدرت‌ها، قدرت‌هایی پوشالی بیش نیستند.” او تاکید کرده است: “در صورت شکست مذاکرات افکار عمومی، غرب را محاکمه خواهد کرد.”
این سایت نامه اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان در اروپا به مذاکره‌کنندگان هسته‌ای را هم منتشر کرد که در آن آمده : “ملت فهیم و بصیر ایران ضمن آرزوی پیروزی و رسیدن به یک توافق خوب و یک مرحله‌ای و برچیده شدن بساط تحریم زورگویان، هرگونه شکست احتمالی در مذاکرات را نتیجه زیاده‌خواهی استکبار جهانی می‌داند و ایستادگی فرزندان انقلابی خویش را خواهد ستود و با اتکای به داشته‌های خود حربه تحریم را بی‌اثر خواهد کرد.” در این نامه همچنین آمده: “با وضعیت کنونی افکار عمومی اروپا، در صورت شکست مذاکرات، طرفهای غربی به مدد رسانه‌هایشان، بیشترین هزینه را به اعتبار انقلاب اسلامی و در درجه بعدی رهبری نظام وارد خواهند نمود.”
شبکه خبر نیز از قول “کارشناسان غربی” نوشت: “با شکست مذاکرات، توافق موقت اتمی ملغی می شود و ایران توانایی اتمی خود را گسترش خواهد داد، و در افکار عمومی جهان نیز آمریکا مقصر این شکست دیده خواهد شد.”
